.: DERLEME
Dişsiz Dönemden Daimi Dişlenme Sürecine Kadar Oklüzyonun Kurulumu
Development of Occlusion from the Toothless Period Up to the Permanent Dentition
Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2020;26(1):110-21
doi: 10.5336/dentalsci.2018-60529
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Daimi dentisyonda uyumlu, fonksiyonel ve estetik olarak kabul edilir bir oklüzyon kurulması için dişsiz dönemden itibaren birçok fizyolojik durum ve mekanizma bulunmaktadır. Daimi dentisyonda görüldüğünde anomali olarak kabul edilmesine karşılık, oklüzyonun kurulumu aşamasında kendi dönemi için fizyolojik olan geçiş dönemleri bulunmaktadır. Dişsiz dönemde (0-6 ay) büyüme ve gelişimle beraber çene kemiklerinin uzayın her üç yönünde büyümesi ile dişlerin sürmesi için gereken yer sağlanmaktadır. Süt dişlenme döneminde (6 ay-6 yaş) ise fizyolojik boşluklar, ikinci süt azı ve süt kanin dişlerinin kapanış ilişkisi, alt ve üst süt dişi arklarının özellikleri gibi durumlar daimi dişlerdeki oklüzyonun belirlenmesinde esas rolü üstlenmektedir. Bu dönemde çapraşıklığın görülmesi durumunda daimi dişlenmede de yüksek oranda çapraşıklık görülmesi beklenmektedir. Süt ve daimi dişlerin bir arada bulunması nedeni ile karışık dişlenme dönemi (6-12 yaş) olarak adlandırılan bir diğer dönem erken (6-9 yaş) ve geç (9-12 yaş) olmak üzere iki aşamada tamamlanmaktadır. Süt keserler arasındaki fizyolojik boşlukların kullanılması, daimi kesici dişlerin artmış eğimle sürmeleri, maymun diastemasının kullanılması ve interkanin genişliğin artışı tüm dişlerin oklüzyon ilişkisini belirlemesi bakımından son derece önemlidir. Daimi dişlenme dönemi ise en son süt dişinin düşmesi ve ikinci büyük azı dişlerinin sürmesiyle başlamakta ve ömür boyu sürmektedir. Çocuk diş hekimlerinin, gelişen oklüzyondaki bu anormal durumları ve problemleri tanımlama, ayırt etme, uygun olarak yönetme ve zamanında müdahale etme, bilgi ve becerisine sahip olması için oklüzyonun kurulumu hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir. Bu fizyolojik durum ve mekanizmaların bilinmesi hastalara gereksiz bir tedavi uygulanmasını engelleyebileceği gibi gerçekten anomali olan durumu da erken teşhis edip zamanında müdahale edimesine yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Diş oklüzyonu; diş çıkarma, karışık; diş çıkarma, kalıcı; diş, geçici; erken tanı
Daimi dentisyonda uyumlu, fonksiyonel ve estetik olarak kabul edilir bir oklüzyon kurulması için dişsiz dönemden itibaren birçok fizyolojik durum ve mekanizma bulunmaktadır. Daimi dentisyonda görüldüğünde anomali olarak kabul edilmesine karşılık, oklüzyonun kurulumu aşamasında kendi dönemi için fizyolojik olan geçiş dönemleri bulunmaktadır. Dişsiz dönemde (0-6 ay) büyüme ve gelişimle beraber çene kemiklerinin uzayın her üç yönünde büyümesi ile dişlerin sürmesi için gereken yer sağlanmaktadır. Süt dişlenme döneminde (6 ay-6 yaş) ise fizyolojik boşluklar, ikinci süt azı ve süt kanin dişlerinin kapanış ilişkisi, alt ve üst süt dişi arklarının özellikleri gibi durumlar daimi dişlerdeki oklüzyonun belirlenmesinde esas rolü üstlenmektedir. Bu dönemde çapraşıklığın görülmesi durumunda daimi dişlenmede de yüksek oranda çapraşıklık görülmesi beklenmektedir. Süt ve daimi dişlerin bir arada bulunması nedeni ile karışık dişlenme dönemi (6-12 yaş) olarak adlandırılan bir diğer dönem erken (6-9 yaş) ve geç (9-12 yaş) olmak üzere iki aşamada tamamlanmaktadır. Süt keserler arasındaki fizyolojik boşlukların kullanılması, daimi kesici dişlerin artmış eğimle sürmeleri, maymun diastemasının kullanılması ve interkanin genişliğin artışı tüm dişlerin oklüzyon ilişkisini belirlemesi bakımından son derece önemlidir. Daimi dişlenme dönemi ise en son süt dişinin düşmesi ve ikinci büyük azı dişlerinin sürmesiyle başlamakta ve ömür boyu sürmektedir. Çocuk diş hekimlerinin, gelişen oklüzyondaki bu anormal durumları ve problemleri tanımlama, ayırt etme, uygun olarak yönetme ve zamanında müdahale etme, bilgi ve becerisine sahip olması için oklüzyonun kurulumu hakkında bilgi sahibi olmaları gerekmektedir. Bu fizyolojik durum ve mekanizmaların bilinmesi hastalara gereksiz bir tedavi uygulanmasını engelleyebileceği gibi gerçekten anomali olan durumu da erken teşhis edip zamanında müdahale edimesine yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Diş oklüzyonu; diş çıkarma, karışık; diş çıkarma, kalıcı; diş, geçici; erken tanı
ABSTRACT
There are many physiological conditions and mechanisms from the period of the toothless period to the end of the permanent dentition period in order for the occlusion to be compatible, functional and aesthetically terminated. Conditions that can be considered anomalies when seen in the permanent dentition are considered physiologically acceptable transition periods for the interval when they are seen in the course of the occlusion setup. In the toothless period (0- 6 months), along with growth and development, the jawbone grows in all three directions of space to provide the necessary space for the teeth to eruption. In the dairy period (6 months-6 years), the conditions such as the physiological spaces, the occlusal relation of the primary second molar and the primary canine, and the characteristics of the lower and upper arch forms play an essential role in determining the occlusion in the permanent teeth. In this period, the appearance of crowding is regarded as a sign that it will be seen at a high rate in the permanent dentition. The mixed dentition period (6-12 years), in which the primary and permanent teeth are present together, is completed in two phases, early (6-9 years) and late (9-12 years). The use of physiological spaces between the primary incisors, eruption of permanent incisor teeth with increased inclination, the use of primate spaces and the increase in the intercanine width are crucial in determining the occlusal relationship of the teeth. Finally, the permanent dentition period starts with the last exfoliation of the primary tooth and the eruption of permanent second molar teeth and lasts for life. It is necessary that the pediatric dentists need to have the knowledge abouthe setting up of the occlusion to identify, distinguish, appropriately manage and timely intervene in abnormal situations and problems. Having knowledge about these physiological conditions and mechanisms in the establishment of occlusion by dentists will help patients to be protected from unnecessary treatment as well as early diagnosis and timely intervention planning in cases of anomalies.
Keywords: Dental occlusion; dentition, mixed; dentition, permanent; tooth, deciduous; early diagnosis
There are many physiological conditions and mechanisms from the period of the toothless period to the end of the permanent dentition period in order for the occlusion to be compatible, functional and aesthetically terminated. Conditions that can be considered anomalies when seen in the permanent dentition are considered physiologically acceptable transition periods for the interval when they are seen in the course of the occlusion setup. In the toothless period (0- 6 months), along with growth and development, the jawbone grows in all three directions of space to provide the necessary space for the teeth to eruption. In the dairy period (6 months-6 years), the conditions such as the physiological spaces, the occlusal relation of the primary second molar and the primary canine, and the characteristics of the lower and upper arch forms play an essential role in determining the occlusion in the permanent teeth. In this period, the appearance of crowding is regarded as a sign that it will be seen at a high rate in the permanent dentition. The mixed dentition period (6-12 years), in which the primary and permanent teeth are present together, is completed in two phases, early (6-9 years) and late (9-12 years). The use of physiological spaces between the primary incisors, eruption of permanent incisor teeth with increased inclination, the use of primate spaces and the increase in the intercanine width are crucial in determining the occlusal relationship of the teeth. Finally, the permanent dentition period starts with the last exfoliation of the primary tooth and the eruption of permanent second molar teeth and lasts for life. It is necessary that the pediatric dentists need to have the knowledge abouthe setting up of the occlusion to identify, distinguish, appropriately manage and timely intervene in abnormal situations and problems. Having knowledge about these physiological conditions and mechanisms in the establishment of occlusion by dentists will help patients to be protected from unnecessary treatment as well as early diagnosis and timely intervention planning in cases of anomalies.
Keywords: Dental occlusion; dentition, mixed; dentition, permanent; tooth, deciduous; early diagnosis
REFERANSLAR:
- American Academy of Pediatric Dentistry Clinical Affairs Committee--Developing Dentition Subcommittee, and American Academy of Pediatric Dentistry Council on Clinical Affairs. Guideline on management of the developing dentition and occlusion in pediatric dentistry. Pediatr Dent 2009;30(7 Suppl):184-95.
- Bishara SE. Chapter 5: Development of the dental occlusion. Textbook of Orthodontics. 3rd ed. Philadelphia: WB Saunders Company; 2001. p.53-61.
- Patti A, D'arc GP. Establishment of occlusion. Clinical Success in Early Orthodontic Treatment. 1st ed. Paris: Quintessence; 2005. p.15-22.
- Proffit WR. Early stages of development. In: Proffit WR, Fields HW, Sarver DM, eds. Contemporary Orthodontics. 4th ed. St. Louis: Mosby Year Book; 2007. p.167-268.
- Rao A. Growth and development. Principles and Practise of Pedodontics. 3rd ed. New Delhi: Jaypee Brothers; 2012. p.43-57.
- McDonald RE, Avery DR, Stookey GK. Managing the developing occlusion. Dentistry for the Child and Adolescent. 7th ed. St Louis: Mosby Co; 2016. p.177-85.
- Singh G. Development of occlusion. Textbook of Orthodontics. 2nd ed. Jaypee Brothers; 2007. p.37-65. [Crossref]
- Ülgen M. 2. bölüm: Normal okluzyon. [Principles of othodontic treatment]. Ortodontik Tedavi Prensipleri. 2. baskı Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi; 2001. p.9-22.
- Marwah N. Development of occlusion. Textbook of Pediatric Dentistry. 3rd ed. New Delhi: Jaypee Brothers; 2014. p.165-79. [Crossref]
- Foster TD. Chapter 6: Dental factors affecting occlusal development. A Textbook of Orthodontics. 1st ed. Oxford: Blackwell Scientific Pub; 1975. p.138-44.
- Cassamassimo PS, Christensen JR, Fields HW. [Examination, diagnosis and treatment planning]. Çocuk Diş Hekimliği Bebeklikten Ergenliğe. In: Pinkham JR, Casamassimo PS, McTigue DJ, Fields HW, Nowak AJ, eds. Tulunoğlu Ö, Tortop T, çeviri editörü. 4. Baskı. Ankara: Atlas Kitapçılık; 2009. p.477-513.
- Sanin C, Savara BS. Factors that affect the alignment of the mandibular incisors: a longitudinal study. Am J Orthod 1973;64(3):248-57. [Crossref]
- Tosun Y. Serbest Diş Hekimliğinde Ortodonti. 2. Baskı. İzmir: Titizler Grafik ve Ofset Baskı Hizmetleri; 2008. p.20-60.
- Almeida RR, Oltramari-Navarro PV, Almeida MR, Conti AC, Navarro RL, Pacenko MR. The nance lingual arch: an auxiliary device in solving lower anterior crowding. Braz Dent J 2011;22(4):329-33. [Crossref] [PubMed]
- Kapala JT. Space management and interceptive orthodontics. In: Braham RL, Morris ME, eds. Textbook of Pediatric Dentistry. 1st ed. Baltimore: Williams & Wilkins; 1980. p.320-57.
- Arya BS, Savara BS, Thomas DR. Prediction of first molar occlusion. Am J Orthod 1973;63(6):610-21. [Crossref]
- Hacinlioglu NM, Cıldır SK, Sandalli N. [Occlusion and occlusal relations in children]. Cumhuriyet Dental Journal 2009;12(1):91-7.
- Baume LJ. Physiological tooth migration and its significance for the development of occlusion. I. the biogenetic course of the deciduous dentition. J Dent Res 1950;29(2):123-32. [Crossref] [PubMed]
- Full CA. [Dynamics of change]. Çocuk Diş Hekimliği Bebeklikten Ergenliğe. In: Pinkham JR, Casamassimo PS, McTigue DJ, Fields HW, Nowak AJ, eds. Tulunoğlu Ö, Tortop T, çeviri editörleri. 4. Baskı. Ankara: Atlas Kitapçılık; 2009. p.464-71.
- Facal-García M, Suárez-Quintanilla D, De Nova-García J. Diastemas in primary dentition and their relationships to sex, age and dental occlusion. Eur J Paediatr Dent 2002;3(2):85-90.
- Srivastava VK. Growth and development. Modern Pediatric Dentistry. 1st ed. New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers; 2011. p.69-79.
- Dean JA, McDonald RE, Avery DR. Managing the developing occlusion. In: McDonald RE, Avery DR, eds. Dentistry for the Child and Adolescent. 7th ed. St. Louis: Mosby Co; 2016. p.415-79. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hegde S, Panwar S, Bolar DR, Sanghavi MB. Characteristics of occlusion in primary dentition of preschool children of Udaipur, India. Eur J Dent 2012;6(1):51-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Carlsen DB, Meredith HV. Biologic variation in selected relationship of opposing posterior teeth. Angle Orthod 1960;30(3):162-73.
- Law CS. Management of premature primary tooth loss in the child patient. J Calif Dent Assoc 2013;41(8):612-8.
- Onyeaso CO, Isiekwe MC. Occlusal changes from primary to mixed dentitions in Nigerian children. Angle Orthod 2008;78(1):64-9. [Crossref] [PubMed]
- Bahadure RN, Thosar N, Gaikwad R. Occlusal traits of deciduous dentition of preschool children of Indian children. Contemp Clin Dent 2012;3(4):443-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Nanda RS, Khan I, Anand R. Age changes in the occlusal pattern of deciduous dentition. J Dent Res 1973;52(2):221-4. [Crossref] [PubMed]
- Ravn JJ. Longitudinal study of occlusion in the primary dentition in 3- and 7-year-old children. Scand J Dent Res 1980;88(3):165-70. [Crossref] [PubMed]
- Talebi M, Ajami B, Sahebalam R. Evaluation of the occlusion and arch dimensions in the primary dentition of an Iranian population. Journal of Dental Materials and Techniques 2013;2(1):11-6.
- Tschill P, Bacon W, Sonko A. Malocclusion in the deciduous dentition of Caucasian children. Eur J Orthod 1997;19(4):361-7. [Crossref] [PubMed]
- Abu Alhaija ES, Qudeimat MA. Occlusion and tooth/arch dimensions in the primary dentition of preschool Jordanian children. Int J Paediatr Dent 2003;13(4):230-9. [Crossref] [PubMed]
- Bhat SS, Rao HA, Hegde KS, Kumar BK. Characteristics of primary dentition occlusion in preschool children: an epidemiological study. Int J Clin Pediatr Dent 2012;5(2):93-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bell RA, Dean JA, McDonald RE, Avery DR. Management of the developing occlusion. In: Dean JA, Avery DR, McDonald RE, eds. McDonald and Avery's Dentistry for the Child and Adolescent. 9th ed. Maryland Heights, Mo: Mosby Elsevier; 2011. p.550-613. [Crossref]
- Tollaro A. Primary occlusion. In: Patti A, D'Arc GP, eds. Clinical Success in Early Orthodontic Treatment. Paris: Quintessence; 2005. p.17-9.
- Moorrees CF, Chadha JM. Available space for the incisors during dental development--a growth study based on physiologic age. Angle Orthod 1965;35(1):12-22.
- Moyers RE. Section II: Diagnosis; Analysis of the Dentition and Occlusion Handbook of Orthodontics. 4th ed. Chicago: Year Book Medical Publishers; 1973. p.221-45.
- Ngan PW, Wei SH, Yen PK. Orthodontic treatment of the primary dentition. J Am Dent Assoc 1988;116(3):336-40. [Crossref] [PubMed]
- Terlaje RD, Donly KJ. Treatment planning for space maintenance in the primary and mixed dentition. ASDC J Dent Child 2001;68(2):109-14.
- Davies SJ, Gray RJ, Mackie IC. Good occlusal practice in children's dentistry. Br Dent J 2001;191(12):655-9. [Crossref] [PubMed]
- Jones ML, Oliver RG. Development of normal occlusion. In: Walther DP, Houston WJB, Jones ML, Oliver RG, eds. Walter and Houston's Orthodontic Notes. 5th ed. USA: Wright Pub; 1994. p.33-42.
- Harper RP. Clinical indications for altering vertical dimension of occlusion. Functional and biologic considerations for reconstruction of the dental occlusion. Quintessence Int 2000;31(4):275-80.
- Rapp R, Demiroz I. A new design for space maintainers replacing prematurely lost first primary molars. Pediatr Dent 1983;5(2):131-4.
- Baume LJ. Physiological tooth migration and its significance for the development of occlusion; the biogenesis of accetional dentition. J Dent Res 1950;29(3):331-7. [Crossref] [PubMed]
- Baume LJ. Physiological tooth migration and its significance for the development of occlusion; the biogenesis of the successional dentition. J Dent Res 1950;29(3):338-48. [Crossref]
- Özdiler E. Bölüm 6: Dentisyonun gelişimi. [Basic principles of occlusion]. Güncel Bilgiler Işığında Ortodonti. 1. Baskı. Ankara: Gümüş Kitabevi; 2015. p.110-40.
- Andrews LF. The six keys to normal occlusion. Am J Orthod 1972;62(3):296-309. [Crossref]
.: İşlem Listesi