.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Perspektifinden Emzirme Mitlerinin Değerlendirilmesi: Kesitsel Çalışma
Evaluation of Breastfeeding Myths from the Perspective of Health Professionals Working in Primary Health Care: A Cross-Sectional Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2025;10(3):640-6
doi: 10.5336/healthsci.2024-107241
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırmanın amacı birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık profesyonellerinin perspektifinden emzirme mitlerinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, 15 Nisan-3 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırma bir İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı (HSHB); Toplum Sağlığı Merkezi ve Sağlıklı Hayat Merkezi'nde (SHM) görev yapmakta olan 206 sağlık personeli ile yürütülmüştür. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Emzirme Mitleri Ölçeği (EMÖ) ile yüz yüze toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde ortalama, standart sapma ve yüzdelik dağılımının yanı sıra bağımsız örneklem t-testi, F testi (varyans analizi) (''post hoc'' testi Bonferroni, Tamhane's T2) kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 40,1±9,3 (minimum=21, maksimum=69) iken çoğunluğu (n=92, %44,7) HSHB'de çalışmaktadır. Katılımcıların EMÖ puan ortalaması 121,5±25,9 (minimum=30, maksimum=150) iken çoğunun (n=130, %63,1) emzirme mitlerine sahip olma düzeyi yüksek bulunmuştur. EMÖ puan ortalaması kadınlarda (X±SS=131,7±12,7, p<0,001), en az 1 çocuğu olanlarda (X±SS=124,1±24,6, p=0,014), kendisi/partneri emzirme deneyimi olanlarda (X±SS=126,6±21,8, p<0,001) ve emzirme eğitimi alanlarda (X±SS=131,5±14,1, p<0,001), hekim, ebe ve hemşirelerde (p<0,001), SHM'de çalışanlarda (p=0,001), üniversite ve üzeri eğitimi olanlarda (p<0,001) ve gelir düzeyi yüksek olanlarda (p=0,014) daha yüksektir. Sonuç: Sağlık profesyonellerinin emzirme mitlerine sahip olma düzeyleri oldukça yüksektir. Emzirme mitlerinin ortadan kaldırılması için sağlık profesyonellerine yönelik farkındalık artırıcı eğitimlerin yaygınlaştırılması, emzirme sürecinin iyileştirilmesinde son derece önemli ve elzemdir.
Anahtar Kelimeler: Batıl inançlar; emzirme; kültür; sağlık personeli; sağlık eğitimi
Amaç: Bu araştırmanın amacı birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık profesyonellerinin perspektifinden emzirme mitlerinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, 15 Nisan-3 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırma bir İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı (HSHB); Toplum Sağlığı Merkezi ve Sağlıklı Hayat Merkezi'nde (SHM) görev yapmakta olan 206 sağlık personeli ile yürütülmüştür. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Emzirme Mitleri Ölçeği (EMÖ) ile yüz yüze toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde ortalama, standart sapma ve yüzdelik dağılımının yanı sıra bağımsız örneklem t-testi, F testi (varyans analizi) (''post hoc'' testi Bonferroni, Tamhane's T2) kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 40,1±9,3 (minimum=21, maksimum=69) iken çoğunluğu (n=92, %44,7) HSHB'de çalışmaktadır. Katılımcıların EMÖ puan ortalaması 121,5±25,9 (minimum=30, maksimum=150) iken çoğunun (n=130, %63,1) emzirme mitlerine sahip olma düzeyi yüksek bulunmuştur. EMÖ puan ortalaması kadınlarda (X±SS=131,7±12,7, p<0,001), en az 1 çocuğu olanlarda (X±SS=124,1±24,6, p=0,014), kendisi/partneri emzirme deneyimi olanlarda (X±SS=126,6±21,8, p<0,001) ve emzirme eğitimi alanlarda (X±SS=131,5±14,1, p<0,001), hekim, ebe ve hemşirelerde (p<0,001), SHM'de çalışanlarda (p=0,001), üniversite ve üzeri eğitimi olanlarda (p<0,001) ve gelir düzeyi yüksek olanlarda (p=0,014) daha yüksektir. Sonuç: Sağlık profesyonellerinin emzirme mitlerine sahip olma düzeyleri oldukça yüksektir. Emzirme mitlerinin ortadan kaldırılması için sağlık profesyonellerine yönelik farkındalık artırıcı eğitimlerin yaygınlaştırılması, emzirme sürecinin iyileştirilmesinde son derece önemli ve elzemdir.
Anahtar Kelimeler: Batıl inançlar; emzirme; kültür; sağlık personeli; sağlık eğitimi
ABSTRACT
Objective: The study aims to evaluate breastfeeding myths from the perspective of health professionals working in primary health care services. Material and Methods: The study was conducted in a cross-sectional manner between April 15 and May 3, 2024. The study was conducted with 206 health personnel working in the Public Health Services Presidency (PHSP) affiliated to a Provincial Health Directorate; Community Health Center and Healthy Life Center (HLC). Research data were collected face to face with Personal Information Form, Breastfeeding Myths Scale (BMS). In addition to mean, standard deviation and percentage distribution, independent sample t test, F test (analysis of variance) (''post hoc'' testi Bonferroni, Tamhane's T2) were used in the evaluation of the data. The statistical significance level was accepted as p<0.05. Results: The mean age of the participants was 40.1±9.3 (minimum=21, maximum=69), while the majority (n=92, 44.7%) worked at HSHB. The participants' mean BMS score was 121.5±25.9 (minimum=30, maximum=150), while the majority (n=130, 63.1%) were found to have a high level of belief in breastfeeding myths. The BMS mean score was higher among women (X±SD=131.7±12.7, p<0.001), those with at least one child (X±SD=124.1±24.6, p=0.014), those who themselves or whose partners had breastfeeding experience (X±SD=126.6±21.8, p<0.001), and those who had received breastfeeding education (X±SD=131.5±14.1, p<0.001). It was also higher among physicians, midwives, and nurses (p<0.001), those working in Community Health Centers (p=0.001), those with university-level or higher education (p<0.001), and those with high income levels (p=0.014). Conclusion: The level of breastfeeding myths held by health professionals is quite high. Dissemination of awareness-raising trainings for health professionals to eliminate breastfeeding myths is extremely important and essential in improving the breastfeeding process.
Keywords: Superstitions; breast feeding; culture; health personnel; health education
Objective: The study aims to evaluate breastfeeding myths from the perspective of health professionals working in primary health care services. Material and Methods: The study was conducted in a cross-sectional manner between April 15 and May 3, 2024. The study was conducted with 206 health personnel working in the Public Health Services Presidency (PHSP) affiliated to a Provincial Health Directorate; Community Health Center and Healthy Life Center (HLC). Research data were collected face to face with Personal Information Form, Breastfeeding Myths Scale (BMS). In addition to mean, standard deviation and percentage distribution, independent sample t test, F test (analysis of variance) (''post hoc'' testi Bonferroni, Tamhane's T2) were used in the evaluation of the data. The statistical significance level was accepted as p<0.05. Results: The mean age of the participants was 40.1±9.3 (minimum=21, maximum=69), while the majority (n=92, 44.7%) worked at HSHB. The participants' mean BMS score was 121.5±25.9 (minimum=30, maximum=150), while the majority (n=130, 63.1%) were found to have a high level of belief in breastfeeding myths. The BMS mean score was higher among women (X±SD=131.7±12.7, p<0.001), those with at least one child (X±SD=124.1±24.6, p=0.014), those who themselves or whose partners had breastfeeding experience (X±SD=126.6±21.8, p<0.001), and those who had received breastfeeding education (X±SD=131.5±14.1, p<0.001). It was also higher among physicians, midwives, and nurses (p<0.001), those working in Community Health Centers (p=0.001), those with university-level or higher education (p<0.001), and those with high income levels (p=0.014). Conclusion: The level of breastfeeding myths held by health professionals is quite high. Dissemination of awareness-raising trainings for health professionals to eliminate breastfeeding myths is extremely important and essential in improving the breastfeeding process.
Keywords: Superstitions; breast feeding; culture; health personnel; health education
REFERANSLAR:
- GBC, UNICEF, WHO [Internet]. The Global Breastfeeding Scorecard. ©2023 WHO [Cited: November 8, 2024] Available from: [Link]
- Brahm P, Valdés V. Beneficios de la lactancia materna y riesgos de no amamantar [The benefits of breastfeeding and associated risks of replacement with baby formulas]. Rev Chil Pediatr. 2017;88(1):7-14. Spanish. [Crossref] [PubMed]
- Global UNICEF Databases [Internet]. United Nations Children?s Fund, Division of Data, Analysis, Planning and Monitoring: Infant and Young Child Feeding: Exclusive breastfeeding. ©2025 UNICEF [Cited: 15 January, 2025] Available from: [Link]
- Jiang M, Gao H, Vinyes-Pares G, Yu K, Ma D, Qin X, et al. Association between breastfeeding duration and postpartum weight retention of lactating mothers: A meta-analysis of cohort studies. Clin Nutr. 2018;37(4):1224-31. [PubMed]
- Rollins NC, Bhandari N, Hajeebhoy N, Horton S, Lutter CK, Martines JC, et al; Lancet Breastfeeding Series Group. Why invest, and what it will take to improve breastfeeding practices? Lancet. 2016;387(10017):491-504. [Crossref] [PubMed]
- Şahin SA, Öztürk S, Akar N. The effect of touching the sole of the ınfant?s foot on starting times of sucking and sucking efficiency: a randomized controlled study. Journal of Education&Research in Nursing. 2023;20(4):323-8. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization [Internet]. Infant and young child feeding. ©2025 WHO [Cited: 20 January, 2025] Available from: [Link]
- Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2018. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2019. [Link]
- Victora CG, Bahl R, Barros AJ, França GV, Horton S, Krasevec J, et al; Lancet Breastfeeding Series Group. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and lifelong effect. Lancet. 2016;387(10017):475-90. [Crossref] [PubMed]
- Koura H. Myths about breastfeeding. Al-Azhar Assiut Medical Journal. 2019:17(2);109. [Crossref]
- Li L, Wan W, Zhu C. Breastfeeding after a cesarean section: A literature review. Midwifery. 2021;103:103117. [Crossref] [PubMed]
- Eram U. A review article: Myths, beliefs and malpractices relating to breastfeeding and complementary feeding practices. International Journal of Pharmaceutical Science Invention. 2017;6:14-6. [Link]
- García-Magdaleno VG, Laureano-Eugenio J. Social representations on breastfeeding among women living in Urban and rural areas in Jalisco, Mexico: a qualitative study. Rev Colomb Obstet Ginecol. 2019;70(2):83-93. [Crossref] [PubMed]
- Isytiaroh I. Myths and failure of exclusive breastfeeding: study in Buaran Community Health Center Pekalongan Regency Central Java. Indonesian Journal of Nursing Practices. 2018:2(2);77-82. [Crossref]
- Lajuna L, Maharani M, Kartinazahri K, Noviyanti N, Yusnaini Y, Dewi R. The unsuccessful factors in implementing exclusive breastfeeding program in the health services area of the samatiga community of West Aceh District-Indonesia. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences. 2020;8(E):601-5. [Crossref]
- Martins LA, Oliveira RM, Camargo CL, Aguiar ACSA, Santos DVD, Whitaker MCO, et al. Practice of breastfeeding in quilombola communities in the light of transcultural theory. Rev Bras Enferm. 2020;73(4):e20190191. English, Portuguese. [Crossref] [PubMed]
- Sámano R, Lara-Cervantes C, Martínez-Rojano H, Chico-Barba G, Sánchez-Jiménez B, Lokier O, et al. Dietary knowledge and myths vary by age and years of schooling in pregnant Mexico city residents. Nutrients. 2020;12(2):362. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dündar T, Özsoy S, Ateş G. Annelerin toplumsal alanda emzirme ile ilgili görüş ve davranışları: tanımlayıcı bir çalışma [Views and behaviors of mothers on breastfeeding in the public: a descriptive study]. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(2):267-74. [Crossref]
- Akram A, Mahmood R, Sajid M. Myths of breastfeeding regarding mothers? diet. Journal of Fatima Jinnah Medical University. 2017:11(1);1-5. [Link]
- Headey D, Tauseef S, Linn KM, Oo T, Nyi SN. Food Avoidance Taboos During Breastfeeding Are Widespread and Associated With Large Declines in Maternal Dietary Diversity in Myanmar. J Nutr. 2025;155(6):1886-98. [Crossref] [PubMed]
- Sandhi A, Lee GT, Chipojola R, Huda MH, Kuo SY. The relationship between perceived milk supply and exclusive breastfeeding during the first six months postpartum: a cross-sectional study. Int Breastfeed J. 2020;15(1):65. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Tsegaye M, Ajema D, Shiferaw S, Yirgu R. Level of exclusive breastfeeding practice in remote and pastoralist community, Aysaita woreda, Afar, Ethiopia. Int Breastfeed J. 2019;14:6. [PubMed] [PMC]
- Vargas-Zarate M, Becerra-Bulla F, Balsero-Oyuela SY, Meneses-Burbano YS. Breastfeeding: Myths and truths. Revista de la Facultad de Medicina. 2020:68(4);608-16. [Crossref]
- Yilmaz Sezer N, Aker MN, Gönenç İM, Topuz Ş. Development of the Breastfeeding Myths Scale. Breastfeed Med. 2024;19(1):40-6. [Crossref] [PubMed]
- Alianmoghaddam N, Phibbs S, Benn C. The impact of family culture on six months exclusive breastfeeding: a qualitative study in New Zealand. Breastfeeding Review. 2018:26(1);23-36. search.informit.org/ [Crossref] [PubMed]
- Acheampong AK, Abukari AS. Myths about breastfeeding as voiced by lactating nurses and midwives: a qualitative study at the greater accra region of Ghana. SAGE Open Nurs. 2024;10:23779608231226068. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Padró-Arocas A, Quifer-Rada P, Aguilar-Camprubí L, Mena-Tudela D. Description of an mHealth tool for breastfeeding support: LactApp. Analysis of how lactating mothers seek support at critical breastfeeding points and according to their infant's age. Res Nurs Health. 2021;44(1):173-86. [Crossref] [PubMed]
- Yağcan H, Uyar Hazar H, Özsoy S. Emzirme danışmanlığı dersinin öğrencilerin emzirme mitlerine inanma durumuna etkisi: vaka-kontrol çalışması. Social Sciences Studies Journal. 2022;8(96):974-83. [Crossref]
- Gündemir M. Sağlık Çalışanlarının Anne Sütü Ve Emzirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi [Tıpta uzmanlık tezi]. İzmir: Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2022. [Link]
- de Jesus PC, de Oliveira MI, Fonseca SC. Impact of health professional training in breastfeeding on their knowledge, skills, and hospital practices: a systematic review. J Pediatr (Rio J). 2016;92(5):436-50. [Crossref] [PubMed]
- Işık H, Arça G. Anne sütü ve emzirmeye ilişkin ebe ve hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2019;1(3):221-8. [Link]
- Tiryaki Ö, Altınkaynak, S. Emzirme danışmanlığında hemşirenin rolü. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2021;30(3):218-24. [Link]
- Wang T, Shang M, Chow KM. Effects of breastfeeding training programmes for midwives on breastfeeding outcomes: a systematic review and meta-analysis. BMC Pregnancy Childbirth. 2023;23(1):262. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kim SK, Park S, Oh J, Kim J, Ahn S. Interventions promoting exclusive breastfeeding up to six months after birth: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Int J Nurs Stud. 2018;80:94-105. Erratum in: Int J Nurs Stud. 2019;89:132-7. [Crossref] [PubMed]
- de Almeida JM, Luz Sde A, Ued Fda V. Apoio ao aleitamento materno pelos profissionais de saúde: revisão integrativa da literatura [Support of breastfeeding by health professionals: integrative review of the literature]. Rev Paul Pediatr. 2015;33(3):356-63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi