Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi

.: DERLEME
Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Gelişiminde Endokrin Bozucu Maddeler: Geleneksel Derleme
Endocrine Disrupting Substances in the Development of Non-Communicable Diseases: Traditional Review
Fatma ULUSOYa, Mehmet ULUSOYb, Arzu AKCANc
aAkdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik ABD, Antalya, TÜRKİYE
bSüleyman Demirel Üniversitesi, Su Bilimleri ABD, Isparta, TÜRKİYE
cAkdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik ABD, Antalya, TÜRKİYE
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2021;13(3):725-34
doi: 10.5336/nurses.2020-79987
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
 Toplumda yaygın olarak görülen obezite, diabetes mellitus (DM), hipertansiyon (HT) ve kardiyovasküler hastalıkların (KVH) prevalansı gün geçtikçe artmaktadır. Her biri, diğeri için risk faktörü olabilen bu hastalıkların ortak özellikleri kronik olmalarıdır. Birey ve ailesinin yaşam kalitesini bozan, üretkenliğini azaltan, sakatlığa ve erken yaşam yılı kaybına neden olan bu hastalıklar, toplum ekonomisine de büyük bir yük getirmektedir. Obezite ve komorbiditelerinin etiyolojisi çok faktörlüdür, ancak geleneksel nedensel faktörlerin kanıtlarına rağmen endokrin bozucu aktivitesi olan çevresel toksik maddelerin rolü yakın zamanda vurgulanmaktadır. Yeni yapılan çalışmalarda, endokrin bozucu madde (EBM) maruziyeti ile obezite, DM, HT ve KVH arasında pozitif ilişki olduğuna dair artan kanıtlar vardır. Gerçekten de çok az konsantrasyonlarda bile vücuda alınan bu EBM'ler, ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu hastalıkların bilinen risk faktörleriyle mücadelesinde, küresel ve ulusal düzeyde yapılan önleme ve kontrol programlarına rağmen prevalanslarındaki devam eden artış, yeni bir risk faktörü olan EBM'lere dikkat çekmiştir. Avrupa Birliği tarafından belirlenmiş olan başlıca EBM'ler, bisfenol A, fitalatlar, perflorlu bileşikler, poliklorlu bifeniller, dioksinler ve furanlardır. Güncel alan ile ilgili yapılan araştırmaların, yurt dışına göre Türkiye'de çok daha az sayıda olduğu görülmektedir. Bu derlemede, EBM'lerin bulaşıcı olmayan çeşitli hastalıkların gelişimindeki rolünü değerlendirmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Endokrin bozucu maddeler; obezite; diyabet; hipertansiyon; kardiyovasküler hastalıklar
ABSTRACT
 The prevalence of obesity, diabetes mellitus (DM), hypertension (HT) and cardiovascular diseases (CVD), which are common in the society, is increasing day by day. The common characteristics of these diseases, each of which can be a risk factor for the other, is that they are chronic. These diseases, which impair the quality of life of the individual and her family, reduce one's productivity, cause disability and early loss of life years, also place a huge burden on the community economy. The etiology of obesity and its comorbidities is multifactorial, but despite the evidence of traditional causative factors, the role of environmental toxic substances with endocrine-disrupting activity has recently been emphasized. In recent studies, there is increasing evidence of a positive association between endocrine disrupting substance (EDS) exposure and obesity, DM, HT, and CVD. Indeed, these EDSs taken into the body even in very low concentrations can cause serious health problems. In the fight against known risk factors of these diseases, the ongoing increase in their prevalence despite the prevention and control programs carried out at the global and national level has drawn attention to the EDSs, a new risk factor. The main EDSs determined by the European Union are bisphenol A, phthalates, perfluorinated compounds, polychlorinated biphenyls, dioxins and furans. It is observed that research conducted in the current field is much fewer in Turkey than abroad. In this review, it is aimed to evaluate the role of EDSs in the development of various non-communicable diseases.

Keywords: Endocrine disrupting substances; obesity; diabetes; hypertension; cardiovascular diseases
REFERANSLAR:
  1. Yıldız Fendoğlu B, Koçer-Gümüşel B, Erkekoğlu P. Endokrin bozucu kimyasal maddelere ve etki mekanizmalarına genel bir bakış [A general overview on endocrine disrupting chemicals and their mechanism of action]. Hacettepe University Journal of the Faculty of Pharmacy. 2019;39(1):30-43. [Link] 
  2. Zhang HC, Xu T, Hu XL, Pang WH, Yin DQ. The distributions, removals and estrogenic effects of selected endocrine disrupting chemicals in two drinking water factories in China. J Water Health. 2013;11(1):41-50. [Crossref]  [PubMed] 
  3. Kabir ER, Rahman MS, Rahman I. A review on endocrine disruptors and their possible impacts on human health. Environ Toxicol Pharmacol. 2015;40(1):241-58. [Crossref]  [PubMed] 
  4. Buck Louis GM, Gray LE Jr, Marcus M, Ojeda SR, Pescovitz OH, Witchel SF, et al. Environmental factors and puberty timing: expert panel research needs. Pediatrics. 2008;121 Suppl 3:S192-207. [Crossref]  [PubMed] 
  5. Uğur K, Şener SY, Özkan Y. Endokrin bozucu kimyasallar ve kardiyovasküler hastalıklar [Endocrine disrupting chemicals and cardiovascular diseases]. Turkiye Klinikleri J Endocrin-Special Topics. 2016;9(3):17-22. [Link] 
  6. Nadal A, Quesada I, Tudurí E, Nogueiras R, Alonso-Magdalena P. Endocrine-disrupting chemicals and the regulation of energy balance. Nat Rev Endocrinol. 2017;13(9):536-46. [Crossref]  [PubMed] 
  7. Eren MA, Sabuncu T. Endokrin bozucular ve hipertansiyon [Endocrine disruptors and hypertension]. Turkiye Klinikleri J Endocrin-Special Topics. 2016;9(3):6-11. [Link] 
  8. Üçler R. Endokrin bozucular ve diabetes mellitus [Endorine disruptors and diabetes mellitus]. Turkiye Klinikleri J Endocrin-Special Topics. 2016;9(3):27-36. [Link] 
  9. Balcı A, Erkekoğlu P, Koçer Gümüşel B. Endokrin bozucu kimyasal maddeler ve obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi-II: poliklorlu bifeniller. [Evaluation of relationship between obesity and endocrine disrupting chemicals-II: polychlorinated biphenyls: review]. Turkiye Klinikleri J Pharm Sci. 2015;4(2):50-67. [Crossref] 
  10. Gül K, Şahin M. Endokrin bozucular ve obezite [Endocrine disruptors and obesity]. Turkiye Klinikleri J Endocrin-Special Topics. 2016;9(3):37-44. [Link] 
  11. Su TC, Hwang JS, Torng PL, Wu C, Lin CY, Sung FC. Phthalate exposure increases subclinical atherosclerosis in young population. Environ Pollut. 2019;250:586-93. [Crossref]  [PubMed] 
  12. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı 2015-2020. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 988. Ankara: Anıl Reklam Matbaa Ltd. Şti.; 2015. p.1-70. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  13. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kronik Hastalıklar, Yaşlı Sağlığı ve Engelliler Daire Başkanlığı. Türkiye Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Çok Paydaşlı Eylem Planı 2017-2025. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1056. Ankara: Ankara Ofset; 2017. p.1-67. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  14. Prüss-Ustün A, Wolf J, Corvalán C, Bos R, Neira M. Preventing disease through healthy environments: a global assessment of the burden of disease from environmental risks. Geneva, Switzerland: World Health Organization; 2016. p.1-147. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  15. Wolf J, Prüss-Ustün A, Vickers C. The publıc health ımpact of chemıcals: knowns and unknowns. Geneva, Switzerland: World Health Organization; 2016. p. 1-16. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  16. World Health Organization. World Health Statistics 2019: Monitoring Health for the SDGs, Sustainable Development Goals. Geneva: World Health Organization; 2019. p.1-120. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  17. Rezg R, El-Fazaa S, Gharbi N, Mornagui B. Bisphenol A and human chronic diseases: current evidences, possible mechanisms, and future perspectives. Environ Int. 2014;64:83-90. [Crossref]  [PubMed] 
  18. Shankar A, Teppala S. Urinary bisphenol A and hypertension in a multiethnic sample of US adults. J Environ Public Health. 2012;2012:481641. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  19. Peters JL, Fabian MP, Levy JI. Combined impact of lead, cadmium, polychlorinated biphenyls and non-chemical risk factors on blood pressure in NHANES. Environ Res. 2014;132:93-9. [Crossref]  [PubMed] 
  20. Li XT, Yu PF, Gao Y, Guo WH, Wang J, Liu X, et al. Association between plasma metal levels and diabetes risk: a case-control study in China. Biomed Environ Sci. 2017;30(7):482-91. [PubMed] 
  21. Carwile JL, Michels KB. Urinary bisphenol A and obesity: NHANES 2003-2006. Environ Res. 2011;111(6):825-30. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  22. Darbre PD. Endocrine disruptors and obesity. Curr Obes Rep. 2017;6(1):18-27. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  23. Muscogiuri G, Barrea L, Laudisio D, Savastano S, Colao A. Obesogenic endocrine disruptors and obesity: myths and truths. Arch Toxicol. 2017;91(11):3469-75. [Crossref]  [PubMed] 
  24. Bae S, Kim JH, Lim YH, Park HY, Hong YC. Associations of bisphenol A exposure with heart rate variability and blood pressure. Hypertension. 2012;60(3):786-93. [Crossref]  [PubMed] 
  25. Bai PY, Wittert G, Taylor AW, Martin SA, Milne RW, Jenkins AJ, et al. The association between total phthalate concentration and non-communicable diseases and chronic inflammation in South Australian urban dwelling men. Environ Res. 2017;158:366-72. [Crossref]  [PubMed] 
  26. European Commission [Internet]. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Endocrine Distruptors. Erişim linki: [Link] 
  27. Yaprak M, Bay F, Turgut F. Endokrin bozucular ve böbrek [Endocrine distruptors and kidney]. Turkiye Klinikleri J Endocrin-Special Topics. 2016;9(3):45-9. [Link] 
  28. The Endocrine Disruption Exchange [Internet]. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. TEDX list of potential endocrine disruptos; 2018. Erişim linki: [Link] 
  29. Bergman A, Heindel JJ, Jobling S, Kidd KA, Zoeller RT. State of the Science of Endocrine Disrupting Chemicals - 2012. Switzerland: World Health Organization 2013. p.1-260. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Crossref] 
  30. Zemheri F, Uğuz C. Endokrin bozucu kimyasallar: nonilfenol ve bisfenol A [Endocrine disruptive chemicals: nonylphenol and bisphenol A]. Marmara Fen Bilimleri Dergisi. 2018;30(1):71-6. [Crossref] 
  31. Yıldırım Y, Ertaş Onmaz N, Gönülalan Z, Hızlısoy H, Al S, Candemir Güngör C, et al. Bisfenoller ve fitalatların halk sağlığı üzerine etkileri [Effects of bisphenols and phthalates on public health]. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2020;17(1):68-75. [Crossref] 
  32. Topal M, Arslan Topal EI. Sularda endokrin bozucu maddeler ve çevresel etkileri [Endocrine disrupting substances in waters and their environmental impacts]. International Symposium of Water and Wastewater Management. 2016;10(26):1123-27. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  33. Gore AC, Chappell VA, Fenton SE, Flaws JA, Nadal A, Prins GS, et al. EDC-2: The Endocrine Society's second scientific statement on endocrine-disrupting chemicals. Endocr Rev. 2015;36(6):E1-E150. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  34. Dietert RR. Effects of endocrine disrupters on immune function and inflammation. In: Darbre PD, ed. Endocrine Disruption and Human Health. 1st ed. London: Elsevier/Academic Press; 2015. p.257-72. [Crossref] 
  35. Organisation for Economic Co-operation and Development. Obesity update 2017. 2017. p.1-12. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  36. Nalbone G, Cicolella A, Laot-Cabon S. Perturbateurs endocriniens et maladies métaboliques: un défi majeur en santépublique [Endocrine disruptors and metabolic diseases: a major public health challenge]. Sante Publique. 2013;25(1):45-9. [Crossref]  [PubMed] 
  37. Petrakis D, Vassilopoulou L, Mamoulakis C, Psycharakis C, Anifantaki A, Sifakis S, et al. Endocrine disruptors leading to obesity and related diseases. Int J Environ Res Public Health. 2017;14(10):1282. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  38. Shankar A, Teppala S, Sabanayagam C. Urinary bisphenol a levels and measures of obesity: results from the national health and nutrition examination survey 2003-2008. ISRN Endocrinol. 2012;2012:965243. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  39. Oktar S, Sungur S, Okur R, Yilmaz N, Ustun I, Gokce C. The relationship between phthalates and obesity: serum and urine concentrations of phthalates. Minerva Endocrinol. 2017;42(1):46-52. [Crossref]  [PubMed] 
  40. Dong R, Zhou T, Chen J, Zhang M, Zhang H, Wu M, et al. Gender- and age-specific relationships between phthalate exposures and obesity in shanghai adults. Arch Environ Contam Toxicol. 2017;73(3):431-41. [Crossref]  [PubMed] 
  41. Song Y, Hauser R, Hu FB, Franke AA, Liu S, Sun Q. Urinary concentrations of bisphenol A and phthalate metabolites and weight change: a prospective investigation in US women. Int J Obes (Lond). 2014;38(12):1532-7. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  42. Airaksinen R, Rantakokko P, Eriksson JG, Blomstedt P, Kajantie E, Kiviranta H. Association between type 2 diabetes and exposure to persistent organic pollutants. Diabetes Care. 2011;34(9):1972-9. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  43. Alonso-Magdalena P, Quesada I, Nadal A. Endocrine disruptors in the etiology of type 2 diabetes mellitus. Nat Rev Endocrinol. 2011;7(6):346-53. [Crossref]  [PubMed] 
  44. Kim MJ, Pelloux V, Guyot E, Tordjman J, Bui LC, Chevallier A, et al. Inflammatory pathway genes belong to major targets of persistent organic pollutants in adipose cells. Environ Health Perspect. 2012;120(4):508-14. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  45. Karuranga S, Malanda B, Saeedi P, Salpea P, eds. IDF Diabetes Atlas. 9th ed. Brussels: International Diabetes Federation; 2019. p.1-168. [Link] 
  46. Türkiye İstatistik Kurumu [Internet]. Türkiye İstatistik Kurumu © 2020 [Erişim tarihi: 25 Şubat 2021]. Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2019. Erişim linki: [Link] 
  47. Bora Başara B, Soytutan Çağlar İ, Aygün A, Özdemir TA. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü; 2019. p.1-269. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  48. American Diabetes Association. Economic costs of diabetes in the U.S. in 2017. Diabetes Care. 2018;41(5):917-28. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  49. Hectors TL, Vanparys C, van der Ven K, Martens GA, Jorens PG, Van Gaal LF, et al. Environmental pollutants and type 2 diabetes: a review of mechanisms that can disrupt beta cell function. Diabetologia. 2011;54(6):1273-90. [Crossref]  [PubMed] 
  50. Bi Y, Wang T, Xu M, Xu Y, Li M, Lu J, et al. Advanced research on risk factors of type 2 diabetes. Diabetes Metab Res Rev. 2012;28 Suppl 2:32-9. [Crossref]  [PubMed] 
  51. Kirkley AG, Sargis RM. Environmental endocrine disruption of energy metabolism and cardiovascular risk. Curr Diab Rep. 2014;14(6):494. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  52. Chevalier N, Fénichel P. Endocrine disruptors: new players in the pathophysiology of type 2 diabetes? Diabetes Metab. 2015;41(2):107-15. [Crossref]  [PubMed] 
  53. Sargis RM, Simmons RA. Environmental neglect: endocrine disruptors as underappreciated but potentially modifiable diabetes risk factors. Diabetologia. 2019;62(10):1811-22. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  54. Howard SG. Exposure to environmental chemicals and type 1 diabetes: an update. J Epidemiol Community Health. 2019;73(6):483-8. [Crossref]  [PubMed] 
  55. Ahmadkhaniha R, Mansouri M, Yunesian M, Omidfar K, Jeddi MZ, Larijani B, et al. Association of urinary bisphenol a concentration with type-2 diabetes mellitus. J Environ Health Sci Eng. 2014;12(1):64. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  56. Duan Y, Yao Y, Wang B, Han L, Wang L, Sun H, et al. Association of urinary concentrations of bisphenols with type 2 diabetes mellitus: A case-control study. Environ Pollut. 2018;243(Pt B):1719-26. [Crossref]  [PubMed] 
  57. Hwang S, Lim JE, Choi Y, Jee SH. Bisphenol A exposure and type 2 diabetes mellitus risk: a meta-analysis. BMC Endocr Disord. 2018;18(1):81. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  58. Dong R, Zhao S, Zhang H, Chen J, Zhang M, Wang M, et al. Sex differences in the association of urinary concentrations of phthalates metabolites with self-reported diabetes and cardiovascular diseases in Shanghai adults. Int J Environ Res Public Health. 2017;14(6):598. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  59. Li AJ, Martinez-Moral MP, Al-Malki AL, Al-Ghamdi MA, Al-Bazi MM, Kumosani TA, et al. Mediation analysis for the relationship between urinary phthalate metabolites and type 2 diabetes via oxidative stress in a population in Jeddah, Saudi Arabia. Environ Int. 2019;126:153-61. [Crossref]  [PubMed] 
  60. Ruiz D, Becerra M, Jagai JS, Ard K, Sargis RM. Disparities in environmental exposures to endocrine-disrupting chemicals and diabetes risk in vulnerable populations. Diabetes Care. 2018;41(1):193-205. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  61. Ehrlich S, Lambers D, Baccarelli A, Khoury J, Macaluso M, Ho SM. Endocrine disruptors: a potential risk factor for gestational diabetes mellitus. Am J Perinatol. 2016;33(13):1313-8. [Crossref]  [PubMed] 
  62. NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC). Worldwide trends in blood pressure from 1975 to 2015: a pooled analysis of 1479 population-based measurement studies with 19?1 million participants. Lancet. 2017;389(10064):37-55. Erratum in: Lancet. 2020;396(10255):886. [PubMed]  [PMC] 
  63. Peters JL, Fabian MP, Levy JI. Combined impact of lead, cadmium, polychlorinated biphenyls and non-chemical risk factors on blood pressure in NHANES. Environ Res. 2014;132:93-9. [Crossref]  [PubMed] 
  64. Park SH, Lim JE, Park H, Jee SH. Body burden of persistent organic pollutants on hypertension: a meta-analysis. Environ Sci Pollut Res Int. 2016;23(14):14284-93. [Crossref]  [PubMed] 
  65. Lu X, Xu X, Lin Y, Zhang Y, Huo X. Phthalate exposure as a risk factor for hypertension. Environ Sci Pollut Res Int. 2018;25(21):20550-61. [Crossref]  [PubMed] 
  66. Donat-Vargas C, Åkesson A, Tornevi A, Wennberg M, Sommar J, Kiviranta H, et al. Persistent organochlorine pollutants in plasma, blood pressure, and hypertension in a longitudinal study. Hypertension. 2018;71(6):1258-68. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  67. World Health Organization. Noncommunicable Diseases Country Profiles 2018. Geneva: World Health Organization; 2018. p.27-223. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021. Erişim linki: [Link] 
  68. Han C, Hong YC. Bisphenol A, hypertension, and cardiovascular diseases: epidemiological, laboratory, and clinical trial evidence. Curr Hypertens Rep. 2016;18(2):11. [Crossref]  [PubMed] 
  69. Mariana M, Feiteiro J, Verde I, Cairrao E. The effects of phthalates in the cardiovascular and reproductive systems: A review. Environ Int. 2016;94:758-76. [Crossref]  [PubMed] 
  70. Fu X, Xu J, Zhang R, Yu J. The association between environmental endocrine disruptors and cardiovascular diseases: A systematic review and meta-analysis. Environ Res. 2020;187:109464. [Crossref]  [PubMed] 
  71. Su TC, Hwang JJ, Sun CW, Wang SL. Urinary phthalate metabolites, coronary heart disease, and atherothrombotic markers. Ecotoxicol Environ Saf. 2019;173:37-44. [Crossref]  [PubMed] 
  72. Perkins JT, Petriello MC, Newsome BJ, Hennig B. Polychlorinated biphenyls and links to cardiovascular disease. Environ Sci Pollut Res Int. 2016;23(3):2160-72. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  73. Murphy MO, Petriello MC, Han SG, Sunkara M, Morris AJ, Esser K, et al. Exercise protects against PCB-induced inflammation and associated cardiovascular risk factors. Environ Sci Pollut Res Int. 2016;23(3):2201-11. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 
  74. Prentice P, Viner RM. Pubertal timing and adult obesity and cardiometabolic risk in women and men: a systematic review and meta-analysis. Int J Obes (Lond). 2013;37(8):1036-43. [Crossref]  [PubMed] 
  75. Watkins DJ, Sánchez BN, Téllez-Rojo MM, Lee JM, Mercado-García A, Blank-Goldenberg C, et al. Phthalate and bisphenol A exposure during in utero windows of susceptibility in relation to reproductive hormones and pubertal development in girls. Environ Res. 2017;159:143-51. [Crossref]  [PubMed]  [PMC] 

.: Güncel

Giriş

 Parolanızı mı unuttunuz?

 Yeni Kullanıcı  

İletişim

Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.

.: Adres

Türkocağı Caddesi No:30 06520 Balgat / ANKARA
Telefon: +90 312 286 56 56
Faks: +90 312 220 04 70
E-posta: info@turkiyeklinikleri.com

.: Yazı İşleri Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 2
E-posta: yaziisleri@turkiyeklinikleri.com

.: İngilizce Dil Redaksiyonu

Telefon: +90 312 286 56 56/ 145
E-posta: tkyayindestek@turkiyeklinikleri.com

.: Reklam Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 142
E-posta: reklam@turkiyeklinikleri.com

.: Abone ve Halkla İlişkiler Servisi

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: abone@turkiyeklinikleri.com

.: Müşteri Hizmetleri

Telefon: +90 312 286 56 56/ 118
E-posta: satisdestek@turkiyeklinikleri.com

1. KULLANIM KOŞULLARI

1.1. http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından ulaşılan internet sayfalarını (Hepsi birden kısaca "SİTE" olarak anılacaktır) kullanmak için lütfen aşağıda yazılı koşulları okuyunuz. Bu koşulları kabul etmediğiniz takdirde "SİTE"yi kullanmaktan vazgeçiniz. "SİTE" sahibi bu "SİTE"de yer alan veya alacak olan bilgileri, formları, içeriği, "SİTE"'yi, "SİTE" kullanma koşullarını dilediği zaman değiştirme hakkını saklı tutmaktadır.

1.2. Bu "SİTE"'nin sahibi Türkocağı cad. No:30, 06520 Balgat Ankara adresinde ikamet eden Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'dir (bundan böyle kısaca "Türkiye Klinikleri" olarak anılacaktır). "SİTE"'de sunulan hizmetler "Türkiye Klinikleri" tarafından sağlanmaktadır.

1.3. Bu "SİTE"'de sunulan hizmetlerden belirli bir bedel ödeyerek ya da bedelsiz olarak yararlananlar veya herhangi bir şekilde "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi aşağıdaki kullanım koşullarını kabul etmiş sayılmaktadır. İşbu sözleşme içinde belirtilen koşulları "Türkiye Klinikleri" dilediği zaman değiştirebilir. Bu değişiklikler periyodik olarak "SİTE"'da yayınlanacak ve yayınlandığı tarihte geçerli olacaktır. "Türkiye Klinikleri" tarafından işbu sözleşme hükümlerinde yapılan her değişikliği "SİTE" hizmetlerinden yararlanan ve "SİTE"ye erişim sağlayan her gerçek ve tüzel kişi önceden kabul etmiş sayılmaktadır.

1.4. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" 30.03.2014 tarihinde en son değişiklik yapılarak ve web sitesi üzerinden yayınlanarak; "SİTE"yi kullanan her kişi tarafından erişimi mümkün kılınıp yürürlülüğe konmuştur. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" ayrıca, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerinden belli bir bedel ödeyerek veya ödemeden yararlanacak olan kullanıcılarla yapılmış ve/veya yapılacak olan her türlü "KULLANICI Sözleşmesi"nin de ayrılmaz bir parçasıdır.

2. TANIMLAR

2.1. "SİTE" : "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenen çerçeve içerisinde çeşitli hizmetlerin ve içeriklerin sunulduğu çevrimiçi (on-line) ortamdan http://www.turkiyeklinikleri.com alan adından ve/veya bu alan adına bağlı alt alan adlarından erişimi mümkün olan web sitesi.

2.2. KULLANICI : "SİTE"ye çevrimiçi (on-line) ortamdan erişen her gerçek ve tüzel kişi.

2.3. LİNK : "SİTE" üzerinden bir başka web sitesine, dosyalara, içeriğe veya başka bir web sitesinden "SİTE"ye, dosyalara ve içeriğe erişimi mümkün kılan bağlantı.

2.4. İÇERİK : "Türkiye Klinikleri" "SİTE"yi ve/veya herhangi bir web sitesinden yayınlanan veya erişimi mümkün olan her türlü bilgi, dosya, resim, rakam, fiyat v.b görsel, yazınsal ve işitsel imgeler.

2.5. "KULLANICI SÖZLEŞMESİ" : "Türkiye Klinikleri"nin sunacağı özel nitelikteki hizmetlerden yararlanacak olan gerçek ve/veya tüzel kişilerle "Türkiye Klinikleri" arasında elektronik ortamda akdedilen sözleşme.

3. HİZMETLERİN KAPSAMI

3.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden sunacağı hizmetlerin kapsamını ve niteliğini belirlemekte tamamen serbesttir.

3.2. "Türkiye Klinikleri" "SİTE" bünyesinde sunulacak servislerden yararlanabilmek için, "KULLANICI"nın "Türkiye Klinikleri" tarafından belirlenecek özellikleri taşıması gereklidir. "Türkiye Klinikleri", bu gerekliliği tek taraflı olarak dilediği zaman değiştirebilir.

3.3. "Türkiye Klinikleri"nin "SİTE" üzerinden belirli bir ücret karşılığı veya ücretsiz olarak vereceği hizmetler sınırlı sayıda olmamak üzere;

- Sağlık sektörüne yönelik bilimsel makaleler, kitaplar ve bilgilendirici yayınları sağlamak.

- - Bilimsel dergilere yönelik makale hazırlama aşamasında biçimsel, istatistikî ve editöryal destek sağlamak.

4. GENEL HÜKÜMLER

4.1. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde erişime açtığı hizmetler ve içeriklerden hangisinin ücrete tabi olacağını belirlemekte tamamen serbesttir.

4.2. "Türkiye Klinikleri"'nin sunduğu hizmetlerden yararlananlar ve siteyi kullananlar, yalnızca hukuka uygun ve şahsi amaçlarla "SİTE" üzerinde işlem yapabilirler. Kullanıcıların, "SİTE" dâhilinde yaptığı her işlem ve eylemdeki hukuki ve cezai sorumluluk kendilerine aittir. Her KULLANICI, "Türkiye Klinikleri"nin ve/veya başka bir üçüncü şahsın haklarına tecavüz teşkil edecek nitelikteki herhangi bir iş ve eylemde bulunmayacağını; yazılı, görsel ve işitsel bilgileri açıklamayacağını, "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği her türlü yazılı, görsel ve işitsel bilginin "Türkiye Klinikleri"ne açıkladığı ve/veya "SİTE"ye gönderdiği sırada her türlü biçimde kullanılması, işlenmesi, saklanması, açıklanması ve üçüncü kişilere karşı ifşa edilmesi konusunda münhasır hak sahibi olduğunu kabul, beyan ve taahhüt eder. "KULLANICI" "SİTE" dâhilinde bulunan resimleri, metinleri, görsel ve işitsel imgeleri, video klipleri, dosyaları, veritabanları, katalogları ve listeleri çoğaltmayacağı, kopyalamayacağı, dağıtmayacağı, işlemeyeceğini, gerek bu eylemleri ile gerekse de başka yollarla "Türkiye Klinikleri" ile doğrudan ve/veya dolaylı olarak rekabete girmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.3. "SİTE" dâhilinde üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerden ve yayınlanan içeriklerden dolayı "Türkiye Klinikleri"nin, işbirliği içinde bulunduğu kurumların, "Türkiye Klinikleri" çalışanlarının ve yöneticilerinin, "Türkiye Klinikleri" yetkili satıcılarının sorumluluğu bulunmamaktadır. Herhangi bir üçüncü kişi tarafından sağlanan ve yayınlanan bilgilerin, içeriklerin, görsel ve işitsel imgelerin doğruluğu ve hukuka uygunluğunun taahhüdü bütünüyle bu eylemleri gerçekleştiren üçüncü kişilerin sorumluluğundadır. "Türkiye Klinikleri", üçüncü kişiler tarafından sağlanan hizmetlerin ve içeriklerin güvenliğini, doğruluğunu ve hukuka uygunluğunu taahhüt ve garanti etmemektedir.

4.4. "KULLANICI"lar, "SİTE"yi kullanarak, "Türkiye Klinikleri"nin, diğer "KULLANICI"ların ve üçüncü kişilerin aleyhine hiçbir faaliyette bulunamazlar. "KULLANICI"ların işbu "SİTE Kullanım Koşulları" hükümlerine ve hukuka aykırı olarak gerçekleştirdikleri "SİTE" üzerindeki faaliyetler nedeniyle üçüncü kişilerin uğradıkları veya uğrayabilecekleri zararlardan dolayı "Türkiye Klinikleri"nin doğrudan ve/veya dolaylı hiçbir sorumluluğu yoktur.

4.5. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde kendileri tarafından sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğru ve hukuka uygun olduğunu kabul ve taahhüt etmektedirler. "Türkiye Klinikleri", "KULLANICI"lar tarafından "Türkiye Klinikleri"ne iletilen veya "SİTE" üzerinden kendileri tarafından yüklenen, değiştirilen ve sağlanan bilgilerin ve içeriklerin doğruluğunu araştırma; bu bilgi ve içeriklerin güvenli, doğru ve hukuka uygun olduğunu taahhüt ve garanti etmekle yükümlü ve sorumlu değildir.

4.6. "KULLANICI"lar, "SİTE" dâhilinde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca haksız rekabete yol açacak faaliyetlerde bulunmayacağını, "Türkiye Klinikleri"nin ve üçüncü kişilerin şahsi ve ticari itibarı sarsacak, kişilik haklarına tecavüz ve taarruz edecek fiilleri gerçekleştirmeyeceğini kabul ve taahhüt etmektedir.

4.7. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" dâhilinde sunulan hizmetleri ve içerikleri her zaman değiştirebilme hakkını saklı tutmaktadır. "Türkiye Klinikleri", bu hakkını hiçbir bildirimde bulunmadan ve önel vermeden kullanabilir. "KULLANICI"lar, "Türkiye Klinikleri"nin talep ettiği değişiklik ve/veya düzeltmeleri ivedi olarak yerine getirmek zorundadırlar. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme istekleri gerekli görüldüğü takdirde "Türkiye Klinikleri" tarafından yapılabilir. "Türkiye Klinikleri" tarafından talep edilen değişiklik ve/veya düzeltme taleplerinin, "KULLANICI"lar tarafından zamanında yerine getirilmemesi sebebiyle doğan veya doğabilecek zararlar, hukuki ve cezai sorumluluklar tamamen kullanıcılara aittir.

4.8. "SİTE" üzerinden, "Türkiye Klinikleri"nin kendi kontrolünde olmayan ve başkaca üçüncü kişilerin sahip olduğu ve işlettiği başka web sitelerine ve/veya "İÇERİK"lere ve/veya dosyalara link verebilir. Bu link'ler sadece referans kolaylığı nedeniyle sağlanmış olup ilgili web sitesini veya işleten kişiyi desteklemek amacıyla veya web sitesi veya içerdiği bilgilere yönelik herhangi bir türde bir beyan veya garanti niteliği taşımamaktadır. "SİTE" üzerindeki linkler vasıtasıyla erişilen web siteleri, dosyalar ve içerikler, bu linkler vasıtasıyla erişilen web sitelerinden sunulan hizmetler veya ürünler veya bunların içeriği hakkında "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir sorumluluğu yoktur.

4.9. "Türkiye Klinikleri", "SİTE" üzerinden "KULLANICILAR" tarafından kendisine iletilen bilgileri "Gizlilik Politikası" ve "KULLANICI Sözleşmesi" hükümleri doğrultusunda kullanabilir. Bu bilgileri işleyebilir, bir veritabanı üzerinde tasnif edip muhafaza edebilir. "Türkiye Klinikleri" aynı zamanda; KULLANICI veya ziyaret edenin kimliği, adresi, elektronik posta adresi, telefonu, IP adresi, "SİTE"nin hangi bölümlerini ziyaret ettiği, domain tipi, tarayıcı (browser) tipi, tarih ve saat gibi bilgileri de istatistiki değerlendirme ve kişiye yönelik hizmetler sunma gibi amaçlarla kullanabilir.

5. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI

5.1. Bu "SİTE" dâhilinde erişilen veya hukuka uygun olarak kullanıcılar tarafından sağlanan bilgiler ve bu "SİTE"nin (sınırlı olmamak kaydıyla tasarım, metin, imge, html kodu ve diğer kodlar) tüm elemanları (Hepsi birden "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmaları olarak anılacaktır) "Türkiye Klinikleri"ne aittir. Kullanıcılar, "Türkiye Klinikleri" hizmetlerini, "Türkiye Klinikleri" bilgilerini ve "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını yeniden satmak, işlemek, paylaşmak, dağıtmak, sergilemek veya başkasının "Türkiye Klinikleri"nin hizmetlerine erişmesi veya kullanmasına izin vermek hakkına sahip değildirler. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten izin verilen durumlar haricinde "Türkiye Klinikleri"nin telif haklarına tabi çalışmalarını çoğaltamaz, işleyemez, dağıtamaz veya bunlardan türemiş çalışmalar yapamaz veya hazırlayamaz.

5.2. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde "Türkiye Klinikleri" tarafından sarahaten yetki verilmediği hallerde "Türkiye Klinikleri"; "Türkiye Klinikleri" hizmetleri, "Türkiye Klinikleri" bilgileri, "Türkiye Klinikleri" telif haklarına tabi çalışmaları, "Türkiye Klinikleri" ticari markaları, "Türkiye Klinikleri" ticari görünümü veya bu SİTE vasıtasıyla sağladığı başkaca varlık ve bilgilere yönelik tüm haklarını saklı tutmaktadır.

6. SİTE KULLANIM KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİKLER

"Türkiye Klinikleri", tamamen kendi takdirine bağlı olarak işbu "SİTE Kullanım Koşulları"nı herhangi bir zamanda "SİTE"'da ilan ederek değiştirebilir. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları"nın değişen hükümleri, ilan edildikleri tarihte geçerlilik kazanacaktır. İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" kullanıcının tek taraflı beyanları ile değiştirilemez.

7. MUCBİR SEBEPLER

Hukuken mücbir sebep sayılan tüm durumlarda, "Türkiye Klinikleri" işbu "SİTE Kullanım Koşulları", gizlilik politikası ve "KULLANICI Sözleşmesi"nden herhangi birini geç ifa etme veya ifa etmeme nedeniyle yükümlü değildir. Bu ve bunun gibi durumlar, "Türkiye Klinikleri" açısından, gecikme veya ifa etmeme veya temerrüt addedilmeyecek veya bu durumlar için "Türkiye Klinikleri"nin herhangi bir tazminat yükümlülüğü doğmayacaktır. "Mücbir sebep" terimi, ilgili tarafın makul kontrolü haricinde ve "Türkiye Klinikleri"nin gerekli özeni göstermesine rağmen önleyemediği olaylar olarak yorumlanacaktır. Bunu yanında sınırlı olmamak koşuluyla, doğal afet, isyan, savaş, grev, iletişim sorunları, altyapı ve internet arızaları, elektrik kesintisi ve kötü hava koşulları gibi durumlar mücbir sebep olaylarına dâhildir.

8. UYGULANACAK HUKUK VE YETKİ

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" uygulanmasında, yorumlanmasında ve bu "SİTE Kullanım Koşulları" dâhilinde doğan hukuki ilişkilerin yönetiminde yabancılık unsuru bulunması durumunda Türk kanunlar ihtilafı kuralları hariç olmak üzere Türk Hukuku uygulanacaktır. İşbu sözleşmeden dolayı doğan veya doğabilecek her türlü ihtilafın hallinde Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.

9. YÜRÜRLÜLÜK VE KABUL

İşbu "SİTE Kullanım Koşulları" "Türkiye Klinikleri" tarafından "SİTE" içersinde ilan edildiği tarihte yürürlülük kazanır. Kullanıcılar, işbu sözleşme hükümlerini "SİTE"yi kullanmakla kabul etmiş olmaktadırlar. "Türkiye Klinikleri", dilediği zaman iş bu sözleşme hükümlerinde değişikliğe gidebilir ve değişiklikler sürüm numarası ve değişiklik tarihi belirtilerek "SİTE" üzerinde yayınlandığı tarihte yürürlülüğe girer.

30.03.2014

Gizlilik Bildirimi

→  Sitemizi ziyaret etmeden önce aşağıda yazılı kullanım ilkelerini mutlaka okumanızı öneririz. Bu şartları kabul etmeniz halinde sitemizden faydalanırken kurallarımıza uymanız yararınıza olacaktır. Lütfen Kullanım İlkelerimizin tamamını okuyunuz.

→  www.turkiyeklinikleri.com Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait hekimleri sağlık alanında bilgilendirmeye yönelik hazırlanmış bir web sitesidir.

→  www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılarının kimliklerine, adreslerine, hizmet sağlayıcılarına ve benzeri bilgilerine erişemez. Bu bilgileri kullanıcılar isterse formlar yoluyla siteye gönderebilirler. Ancak, www.turkiyeklinikleri.com donanım ve yazılım bilgilerinizi toplayabilir. Bu bilgiler arasında şunlar yer alır: IP adresiniz, tarayıcı türü, işletim sistemi, etki alan adı, erişim süreleri ve ilgili web adresleri. www.turkiyeklinikleri.com kullanıcılardan aldığı kişisel bilgileri (isminiz, elektronik posta adresiniz, ev ve iş adresiniz, telefon numaranız, vb.) üçüncü bir kuruma satamaz, kamuoyuna yayınlayamaz, site içinde tutamaz. Alınan bilgiler sitenin ziyaretçi profili, raporlama ve hizmetlerin tanıtımına kaynak olması için yönlendirici özellik taşır.

→  www.turkiyeklinikleri.com sizden aldığı bilgileri şu amaçlar için kullanır:

-Web sitesini iyileştirmek,geliştirmek ve kaliteyi korumak,

-Ziyaretçi profili ve genel istatistik veriler oluşturmak,

-Ziyaretçilerin sitemizi nasıl kullandığı ile ilgili eğilimlerini belirlemek,

-Asılı yayınlar/yazışmalar göndermek,

-Elektronik posta yoluyla basın bültenleri veya bildirimler göndermek,

-Etkinlik ya da yarışma için liste oluşturmak.

→  www.turkiyeklinikleri.com adresini kullanmakla;

-Herhangi bir kullanıcının yasal ve ahlaki olmayan davranışlarından Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin sorumlu tutulamayacağını,

-Kullanım ilkelerinin zaman zaman değiştirebileceğini,

-Diğer bağlantı sağladığı ama denetleyemediği sitelerin içeriklerinden veya bilgisayarınıza verecek zararlardan sorumlu olmadığını kabul etmiş sayılırsınız.

→  Aşağıda belirtilen durumlarda Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. sitesini kullanıcılara kapatabilir:

-Yanlış, eksik, yanıltıcı ve genel ahlak kurallarına uygun olmayan ifadeleri içeren bilgilerin siteye kaydedilmesi durumunda,

-İstenilen bilgilerin içine ilan, reklam, duyuru, özel veya tüzel kişiliklere hakaret içeren ifadeler kullanıldığında,

-Çeşitli yollarla siteye yapılan saldırılar sırasında

-Virüs nedeniyle sitenin yapısının bozulması durumunda.

→  Kod ve yazılım da dahil, sitede yer alan yazılı, görüntülü ve sesli fikir ürünleri Telif Hakları ile ilgili yasal mevzuat uyarınca güvence altındadır.

→  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.in yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değiştirilemez, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.

→  Sitede bulunan yazılım ve tasarımların her hakkı Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye aittir.

→  Ortadoğu Reklam Tanıtım Yayıncılık Turizm Eğitim İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. kullanım ilkelerimizle ilgili yorumlarınızı almaktan memnuniyet duyacaktır. Sitemizi zenginleştirebileceğini düşündüğünüz konuları ya da sitemizle ilgili yaşadığınız bir problem olursa lütfen bizimle paylaşın.

info@turkiyeklinikleri.com

04.04.2014