.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Doğum Sonrası Maternal Bağlanma ve Annelerin Mutluluk Düzeylerinin Sosyodemografik ve Obstetrik Özellikler ile İlişkisi: Kesitsel Bir Araştırma
The Relationship Between Postpartum Maternal Attachment and Mother's Happiness Levels with Socio-Demographic and Obstetric Characteristics: A Cross-sectional Research
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2021;13(4):795-804
doi: 10.5336/nurses.2020-79251
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Araştırmada, doğum sonrası dönemdeki annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi ve annelerin sosyodemografik ve obstetrik özellikleri ile maternal bağlanma ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Kütahya il merkezinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Araştırmaya, 677 anne alınmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında 'kişisel bilgi formu', 'Maternal Bağlanma Ölçeği' ve 'Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Annelerin Maternal Bağlanma Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu toplam puan ortalamaları sırasıyla 90,51±10,43 ve 24,19±4,76 olarak saptanmıştır. Lisans ve üstü öğrenim gören, çalışan, geliri giderinden fazla olan, bu gebeliği planlayan, gebe eğitim sınıfına katılan, doğumunu miadında yapan ve normal vajinal doğum yapan annelerin hem mutluluk hem de Maternal Bağlanma Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalamaları daha yüksek ve aralarındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı olarak saptanmıştır (p=0,000). Korelasyon analizinde, Oxford Mutluluk Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puanları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde, zayıf ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0,277; p
Anahtar Kelimeler: Maternal-fetal ilişkiler; mutluluk; doğum sonrası dönem
Amaç: Araştırmada, doğum sonrası dönemdeki annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi ve annelerin sosyodemografik ve obstetrik özellikleri ile maternal bağlanma ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Kütahya il merkezinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Araştırmaya, 677 anne alınmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında 'kişisel bilgi formu', 'Maternal Bağlanma Ölçeği' ve 'Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Annelerin Maternal Bağlanma Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu toplam puan ortalamaları sırasıyla 90,51±10,43 ve 24,19±4,76 olarak saptanmıştır. Lisans ve üstü öğrenim gören, çalışan, geliri giderinden fazla olan, bu gebeliği planlayan, gebe eğitim sınıfına katılan, doğumunu miadında yapan ve normal vajinal doğum yapan annelerin hem mutluluk hem de Maternal Bağlanma Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalamaları daha yüksek ve aralarındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı olarak saptanmıştır (p=0,000). Korelasyon analizinde, Oxford Mutluluk Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puanları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde, zayıf ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0,277; p
Anahtar Kelimeler: Maternal-fetal ilişkiler; mutluluk; doğum sonrası dönem
ABSTRACT
Amaç: Araştırmada, doğum sonrası dönemdeki annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi ve annelerin sosyodemografik ve obstetrik özellikleri ile maternal bağlanma ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Kütahya il merkezinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Araştırmaya, 677 anne alınmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında 'kişisel bilgi formu', 'Maternal Bağlanma Ölçeği' ve 'Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal- Wallis testi, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Annelerin Maternal Bağlanma Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu toplam puan ortalamaları sırasıyla 90,51±10,43 ve 24,19±4,76 olarak saptanmıştır. Lisans ve üstü öğrenim gören, çalışan, geliri giderinden fazla olan, bu gebeliği planlayan, gebe eğitim sınıfına katılan, doğumunu miadında yapan ve normal vajinal doğum yapan annelerin hem mutluluk hem de Maternal Bağlanma Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalamaları daha yüksek ve aralarındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı olarak saptanmıştır (p=0,000). Korelasyon analizinde, Oxford Mutluluk Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puanları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde, zayıf ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0,277; p<0,0001). Sonuç: Bu sonuçlar, ebelerin/hemşirelerin, annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerini etkileyebilecek faktörleri değerlendirmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Ebelerin/hemşirelerin, lohusaların maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerini olumsuz etkileyebilecek faktörleri tanımaları ve uygun çözüm yaklaşımlarını belirlemeleri için önem arz etmektedir.
Keywords: Maternal-fetal relations; happiness; postpartum period
Amaç: Araştırmada, doğum sonrası dönemdeki annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi ve annelerin sosyodemografik ve obstetrik özellikleri ile maternal bağlanma ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, Kütahya il merkezinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Araştırmaya, 677 anne alınmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında 'kişisel bilgi formu', 'Maternal Bağlanma Ölçeği' ve 'Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu' kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal- Wallis testi, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Annelerin Maternal Bağlanma Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu toplam puan ortalamaları sırasıyla 90,51±10,43 ve 24,19±4,76 olarak saptanmıştır. Lisans ve üstü öğrenim gören, çalışan, geliri giderinden fazla olan, bu gebeliği planlayan, gebe eğitim sınıfına katılan, doğumunu miadında yapan ve normal vajinal doğum yapan annelerin hem mutluluk hem de Maternal Bağlanma Ölçeği'nden aldıkları toplam puan ortalamaları daha yüksek ve aralarındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı olarak saptanmıştır (p=0,000). Korelasyon analizinde, Oxford Mutluluk Ölçeği toplam puan ortalamaları ile Maternal Bağlanma Ölçeği toplam puanları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde, zayıf ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0,277; p<0,0001). Sonuç: Bu sonuçlar, ebelerin/hemşirelerin, annelerin maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerini etkileyebilecek faktörleri değerlendirmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Ebelerin/hemşirelerin, lohusaların maternal bağlanma ve mutluluk düzeylerini olumsuz etkileyebilecek faktörleri tanımaları ve uygun çözüm yaklaşımlarını belirlemeleri için önem arz etmektedir.
Keywords: Maternal-fetal relations; happiness; postpartum period
REFERANSLAR:
- Koptur A, Güner Emül T. Fetüs ve yenidoğanda bağlanmanın iki yüzü: maternal ve paternal bağlanma ve hemşirelik [Two faces of fetal/infant attachment: maternal and paternal attachment and nursing]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017;33(3):153-64. [Link]
- Kınık E, Özcan H. Maternal bağlanmayı etkileyen faktörler ve primiparlarda maternal bağlanma durumu [Factors affecting maternal attachment and maternal status in primipara]. J Health Pro Res. 2020;2(1):47-53. [Link]
- Kavlak O, Şirin A. Anne ve babaya ait bağlanma ve hemşirenin rolü [Maternal and paternal attachment and the role of nurse]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2007;23(2):183-94. [Link]
- Nacar EH, Gökkaya F. Bağlanma ve maternal bağlanma konusunda bir derleme [A review article on attachment and maternal attachment]. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology. 2019;1(1):50-6. [Link]
- Cinar N, Köse D, Altinkaynak S. The relationship between maternal attachment, perceived social support and breast-feeding sufficiency. J Coll Physicians Surg Pak. 2015;25(4):271-5. [PubMed]
- Bilgin Z, Ecevit Alpar Ş. Kadınların maternal bağlanma algısı ve anneliğe ilişkin görüşleri [Women's perception of maternal attachment and their views on motherhood]. HSP. 2018;5(1):6-15. [Crossref]
- Hergüner S, Çiçek E, Annagür A, Hergüner A, Örs R. Doğum şeklinin doğum sonrası depresyon, algılanan sosyal destek ve maternal bağlanma ile ilişkisi [Association of delivery type with postpartum depression, perceived social support and maternal attachment]. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences. 2014;27:15-20. [Crossref]
- Berkiten Ergin A, Çelik M. Perinatal bağlanma. Yeşilçiçek Çalık K, Coşar Çetin F, editörler. Ebeler ve Ebelik Öğrencileri İçin Normal Doğum ve Sonrası Dönem. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevleri; 2018. p.294-6.
- Gholampour F, Riem MME, van den Heuvel MI. Maternal brain in the process of maternal-infant bonding: Review of the literature. Soc Neurosci. 2020;15(4):380-4. [Crossref] [PubMed]
- Çakır D. Maternal bağlanma kuramı. Çaltekin İ, Çaltekin M, editörler. Sağlık Bilimleri Alanında Araştırma Makaleleri-2. 1. Baskı. Ankara: Gece Publishing; 2019. p.9-29. [Link]
- Er N. Duygu durum sıfat çiftleri listesi [Mood-state adjective pairs list]. Psikoloji Çalışmaları. 2006;26:21-44. [Link]
- Fromm E, ed. Yörükan A, çeviri editörü. Erdem ve Mutluluk. 2. Baskı. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları; 1994. p.20-1. [Link]
- Avcı M. Seneca etiğinde bilgi, erdem ve mutluluk ilişkisi [The relationship between knowledge, virtue and happiness in Seneca ethics]. Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi. 2019;10:67-76. [Link]
- Ilska M, Brandt-Salmeri A, Kołodziej-Zaleska A. Effect of prenatal distress on subjective happiness in pregnant women: The role of prenatal attitudes towards maternity and ego-resiliency. Personality and Individual Differences. 2020;163:110098. [Crossref]
- Sapmaz F, Doğan T. Mutluluk ve yaşam doyumunun yordayıcısı olarak iyimserlik [Optimism as a predictor of happiness and life satisfaction]. Mersin University Journal of the Faculty of Education. 2012;8(3):63-9. [Link]
- Kırık AM, Sönmez M. İletişim ve mutluluk ilişkisinin incelenmesi [The examination of relationship between communication and happiness]. İNİF e-Dergi. 2017;2(1):15-26. [Link]
- Durmazoğlu G, Serttaş M, Kuru Oktay A, Tatarlar A, Göçmen F, Bezirgan S, et al. Postpartum depresyonun hemşire ve ebeler tarafından öngörülebilmesi [Foreseeing of the postpartum depression by nurses & midwives]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;19:33-7. [Link]
- Kavlak O, Şirin A. Maternal Bağlanma Ölçeği'nin Türk toplumuna uyarlanması [The Turkish version of Maternal Attachment Inventory]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2009;6(1):188-202. [Link]
- Doğan T, Çötok NA. Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formunun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Adaptation of the Short Form of the Oxford Happiness Questionnaire into Turkish: a validity and reliability study]. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2011;4(36):165-72. [Link]
- Serçekuş P, Başkale H. Effects of antenatal education on fear of childbirth, maternal self-efficacy and parental attachment. Midwifery. 2016;34:166-72. [Crossref] [PubMed]
- Özşahin Z, Akça E, Gökbulut N. Postpartum depresyon düzeyi ile maternal bağlanma arasındaki ilişki [The relationship between postpartum depression level and maternal attachment]. Journal of Inonu University Health Services Vocational School. 2020;8(3):715-24. [Crossref]
- Findler L, Klein Jacoby A, Gabis L. Subjective happiness among mothers of children with disabilities: The role of stress, attachment, guilt and social support. Res Dev Disabil. 2016;55:44-54. [Crossref] [PubMed]
- McNamara J, Townsend ML, Herbert JS. A systemic review of maternal wellbeing and its relationship with maternal fetal attachment and early postpartum bonding. PLoS One. 2019;14(7):e0220032. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dekel S, Thiel F, Dishy G, Ashenfarb AL. Is childbirth-induced PTSD associated with low maternal attachment? Arch Womens Ment Health. 2019;22(1):119-22. [Crossref] [PubMed]
- Rubertsson C, Pallant JF, Sydsjö G, Haines HM, Hildingsson I. Maternal depressive symptoms have a negative impact on prenatal attachment-findings from a Swedish community sample. Journal of Reproductive and Infant Psychology. 2015;33(2):153-64. [Crossref]
- Nieto L, Lara MA, Navarrete L. Prenatal predictors of maternal attachment and their association with postpartum depressive symptoms in Mexican women at risk of depression. Matern Child Health J. 2017;21(6): 1250-9. [Crossref] [PubMed]
- O'Higgins M, Roberts ISJ, Glover V, Taylor A. Mother-child bonding at 1 year; associations with symptoms of postnatal depression and bonding in the first few weeks. Archives of Women's Mental Health. 2013;16:381-9. [Crossref] [PubMed]
- Yarcheski A, Mahon NE, Yarcheski TJ, Hanks MM, Cannella BL. A meta-analytic study of predictors of maternal-fetal attachment. Int J Nurs Stud. 2009;46(5):708-15. [Crossref] [PubMed]
- Hassan NMM, Hassan FMAE. Predictors of maternal fetal attachment among pregnant women. IOSR Journal of Nursing and Health Science. 2017;6(1):95-106. [Crossref]
- Andrek A, Kekecs Z, Hadhazi E, Boukydis Z, Varga K. Re-evaluation of the psychometric properties of the maternal-fetal attachment scale in a Hungarian sample. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2016;45(5):e15-25. [Crossref] [PubMed]
- Ekrami F, Mohammad-Alizadeh Charandabi S, Babapour Kheiroddin J, Mirghafourvand M. Effect of counseling on maternal-fetal attachment in women with unplanned pregnancy: a randomized controlled trial. J Reprod Infant Psychol. 2020;38(2):151-65. [Crossref] [PubMed]
- Delavari M, Mirghafourvand M, Mohammad-Alizadeh-Charandabi S. The relationship of maternal-fetal attachment and depression with social support in pregnant women referring to health centers of Tabriz-Iran, 2016. J Matern Fetal Neonatal Med. 2018;31(18):2450-6. [Crossref] [PubMed]
- Atif N, Lovell K, Rahman A. Maternal mental health: The missing "m" in the global maternal and child health agenda. Seminars in Perinatology. 2015;39(5);345-52. [Crossref] [PubMed]
- Kim D, Lee I, Bang KS, Kim S, Yi Y. Do the emotions of middle-income mothers affect fetal development more than those of high-income mothers?-The association between maternal emotion and fetal development. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(11):2065. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hopkins J, Miller JL, Butler K, Gibson L, Hedrick L, Boyle DA. The relation between social support, anxiety and distress symptoms and maternal fetal attachment. J Reprod Infant Psychol. 2018;36(4):381-92. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi