.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Düzenli Egzersiz Yapan Üniversite Öğrencilerinde Kaslı Olma Dürtüsü, Kaslılık Odaklı Yeme Davranışı ve Egzersiz Bağımlılığı ile Beden Algısı, Yeme Bozukluğu Riski ve Fiziksel Aktivite Düzeyi İlişkisi: Tanımlayıcı Araştırma
The Relationship of Body Perception, Eating Disorder Risk and Physical Activity Level with Drive for Muscularity, Muscle-Focused Eating Behavior and Exercise Dependence Among University Students Who Have Regular Exercise: Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Sports Sci. 2023;15(1):131-41
doi: 10.5336/sportsci.2022-93275
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı, düzenli egzersiz yapan üniversite öğrencilerinin kaslı olma dürtüsü, kaslılık odaklı yeme davranışı ve egzersiz bağımlılığı ile beden algısı, yeme bozukluğu riski ve fiziksel aktivite düzeyi ilişkilerinin araştırılmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel, tanımlayıcı tipte olan bu çalışma gönüllülük esasına dayalıdır. İstanbul ilinde 2021-2022 akademik yılında çeşitli üniversitelerde eğitim gören ve spor takımlarına/salonlarına kayıtlı olup düzenli egzersiz yapan 664 katılımcı ile yürütülmüştür. Google Formlar aracılığıyla Bilgi Formu, Kaslı Olma Dürtüsü Ölçeği, Kaslılık Odaklı Yeme Testi, REZZY Yeme Bozuklukları Ölçeği, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi, Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği ve Stunkard Beden Memnuniyeti Ölçeği 'online' olarak uygulanmıştır. Araştırma verileri IBM SPSS v26® paket programıyla değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 664 üniversite öğrencisinin %51,1'i erkektir. Yaş ortalaması 22,12±3,43 yıl olan öğrencilerin, beden kitle indeksi ortalaması 23,29±3,97 kg/m2 'dir. Bu çalışmada, beden memnuniyetsizliği arttıkça kaslı olma dürtüsünün (p<0,001) ve egzersiz bağımlılığının (p=0,524) azaldığı, kaslılık odaklı yeme davranışının ise (p=0,664) arttığı bulunmuştur. Yeme bozukluğu riski arttıkça; kaslı olma dürtüsünün (p=0,350), kaslılık odaklı yeme davranışının (p=0,002) ve egzersiz bağımlılığının (p=0,051) arttığı bulunmuştur. Fiziksel aktivite düzeyi arttıkça ise kaslı olma dürtüsünün, kaslılık odaklı yeme davranışının ve egzersiz bağımlılığının arttığı bulunmuştur (<0,001). Sonuç: Genç erişkinlerde kaslı olma dürtüsü; beden memnuniyeti ve fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir. Kaslılık odaklı yeme davranışı, yeme bozukluğu riski ve fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir. Egzersiz bağımlılığı ise fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir.
Anahtar Kelimeler: Egzersiz; beslenme ve yeme bozuklukları; beden imajı
Amaç: Bu çalışmanın amacı, düzenli egzersiz yapan üniversite öğrencilerinin kaslı olma dürtüsü, kaslılık odaklı yeme davranışı ve egzersiz bağımlılığı ile beden algısı, yeme bozukluğu riski ve fiziksel aktivite düzeyi ilişkilerinin araştırılmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel, tanımlayıcı tipte olan bu çalışma gönüllülük esasına dayalıdır. İstanbul ilinde 2021-2022 akademik yılında çeşitli üniversitelerde eğitim gören ve spor takımlarına/salonlarına kayıtlı olup düzenli egzersiz yapan 664 katılımcı ile yürütülmüştür. Google Formlar aracılığıyla Bilgi Formu, Kaslı Olma Dürtüsü Ölçeği, Kaslılık Odaklı Yeme Testi, REZZY Yeme Bozuklukları Ölçeği, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi, Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği ve Stunkard Beden Memnuniyeti Ölçeği 'online' olarak uygulanmıştır. Araştırma verileri IBM SPSS v26® paket programıyla değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 664 üniversite öğrencisinin %51,1'i erkektir. Yaş ortalaması 22,12±3,43 yıl olan öğrencilerin, beden kitle indeksi ortalaması 23,29±3,97 kg/m2 'dir. Bu çalışmada, beden memnuniyetsizliği arttıkça kaslı olma dürtüsünün (p<0,001) ve egzersiz bağımlılığının (p=0,524) azaldığı, kaslılık odaklı yeme davranışının ise (p=0,664) arttığı bulunmuştur. Yeme bozukluğu riski arttıkça; kaslı olma dürtüsünün (p=0,350), kaslılık odaklı yeme davranışının (p=0,002) ve egzersiz bağımlılığının (p=0,051) arttığı bulunmuştur. Fiziksel aktivite düzeyi arttıkça ise kaslı olma dürtüsünün, kaslılık odaklı yeme davranışının ve egzersiz bağımlılığının arttığı bulunmuştur (<0,001). Sonuç: Genç erişkinlerde kaslı olma dürtüsü; beden memnuniyeti ve fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir. Kaslılık odaklı yeme davranışı, yeme bozukluğu riski ve fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir. Egzersiz bağımlılığı ise fiziksel aktivite düzeyi ile anlamlı ilişkilidir.
Anahtar Kelimeler: Egzersiz; beslenme ve yeme bozuklukları; beden imajı
ABSTRACT
Objective: The aim of this study was to examine the relationship of body image, eating disorder risk and physical activity level with drive for muscularity, muscle-focused eating behavior and exercise dependence among university students who have regular exercise. Material and Methods: The cross-sectional descriptive study was based on voluntary participation which carried out with 664 undergraduate students who were studying at various universities in İstanbul in the 2021-2022 academic year and registered in sports teams/halls so had exercising regularly. Data was collected voluntarily with Diagnostic Form, Drive for Muscularity Scale, Muscularity Oriented Eating Test, SCOFF Eating Disorder Questionnare, International Physical Activity Questionnaire, Exercise Addiction Scale and Stunkard Figure Rating Scale Forms and applied online on Google Forms. IBM SPSS v26® software was used in the analysis of the data. Results: Total of 664 students participated and 51.1% were male. Mean age was 22.12±3.43 years, and mean body mass index was 23.29±3.97 kg/m2 . As body dissatisfaction increases, drive for muscularity (p<0.001) and exercise dependence (p=0.524) decreased otherwise muscularity-oriented eating behavior (p=0.664) increased. As eating disorders risk increases; drive for muscularity (p=0.350), muscularity-oriented eating behavior (p=0.002) and exercise dependence (p=0.051) increased. And also, as level of physical activity increases, drive for muscularity, muscularityoriented eating behavior and exercise dependence increased (<0.001). Conclusion: In this study, drive for muscularity was found significantly associated with body satisfaction and physical activity level. Muscular eating behavior was found significantly associated with eating disorders risk and physical activity level. Exercise dependence was found significantly associated with physical activity level.
Keywords: Exercise; feeding and eating disorders; body image
Objective: The aim of this study was to examine the relationship of body image, eating disorder risk and physical activity level with drive for muscularity, muscle-focused eating behavior and exercise dependence among university students who have regular exercise. Material and Methods: The cross-sectional descriptive study was based on voluntary participation which carried out with 664 undergraduate students who were studying at various universities in İstanbul in the 2021-2022 academic year and registered in sports teams/halls so had exercising regularly. Data was collected voluntarily with Diagnostic Form, Drive for Muscularity Scale, Muscularity Oriented Eating Test, SCOFF Eating Disorder Questionnare, International Physical Activity Questionnaire, Exercise Addiction Scale and Stunkard Figure Rating Scale Forms and applied online on Google Forms. IBM SPSS v26® software was used in the analysis of the data. Results: Total of 664 students participated and 51.1% were male. Mean age was 22.12±3.43 years, and mean body mass index was 23.29±3.97 kg/m2 . As body dissatisfaction increases, drive for muscularity (p<0.001) and exercise dependence (p=0.524) decreased otherwise muscularity-oriented eating behavior (p=0.664) increased. As eating disorders risk increases; drive for muscularity (p=0.350), muscularity-oriented eating behavior (p=0.002) and exercise dependence (p=0.051) increased. And also, as level of physical activity increases, drive for muscularity, muscularityoriented eating behavior and exercise dependence increased (<0.001). Conclusion: In this study, drive for muscularity was found significantly associated with body satisfaction and physical activity level. Muscular eating behavior was found significantly associated with eating disorders risk and physical activity level. Exercise dependence was found significantly associated with physical activity level.
Keywords: Exercise; feeding and eating disorders; body image
REFERANSLAR:
- World Health Organization [Internet]. © 2022 WHO. Health and Well-Being. [Cited: July 5, 2022]. Available from: [Link]
- Akyol A, Bilgiç P, Ersoy G. Fiziksel Aktivite, Beslenme ve Sağlıklı Yaşam. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık; 2008. p.7.
- Çiftçi FS. Üniversite öğrencilerinin beden algısı ve yeme tutumu arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi; 2012. [Erişim tarihi: 01.07.2022]. [Link]
- Akten E, Noyan CO. Yeme eylemi; fizyolojik bir ihtiyaç mı? psikolojik bir davranış mı? üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ile yeme bağımlılığı ilişkisi [Eating action; a physiological need or a psychological behavior? The relationship between attachment styles and food addictions in university students]. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi. 2019;1(1):30-2. [Crossref]
- Oğuz GY. Bir güzellik miti olarak incelik ve kadınlarla ilgili beden imgesinin televizyonda sunumu [Thinnes as a beauty myth and the representation of women's body image on television]. Selçuk İletişim Dergisi. 2005;4(1):31-7. [Link]
- American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed. Arlington: American Psychiatric Association; 2013. [Crossref]
- World Health Organization [Internet]. © 2022 WHO. [Cited: July 25, 2022]. Physical activity. Available from: [Link]
- Sucular E. Egzersiz yapan bireylerin yeme davraniş bozukluklarinin egzersiz bağimliliği üzerine etkisi. [Yüksek lisans tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi; 2020. [Erişim tarihi: 01.07.2022]. [Link]
- Selvi K, Bozo O. Turkish adaptation of the drive for muscularity scale: A validity and reliability study. Nesne Psikoloji Dergisi. 2019;7(14):68-82. [Crossref]
- Caliskan G, Alim NE. Validity and reliability of the muscularity oriented eating test (MOET) in Turkish. Am J Health Behav. 2021;45(5):856-66. [Crossref] [PubMed]
- Tekkurşun Demir G, Hazar Z, Cicioğlu Hİ. Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (EBÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması [Exercise addiction scale (EAS): a study of validity and reliability]. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2018;26(3):865-74. [Crossref]
- Aydemir Ö, Köksal B, Sapmaz SY, Yüceyar H. Kadın üniversite ögrencilerinde REZZY Yeme Bozuklukları Ölçegi Türkçe formunun güvenilirlik ve geçerliliği [Reliability and validity of Turkish form of SCOFF Eating Disorders Scale]. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2015;16(1):31-5. [Crossref]
- Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 2005. [Erişim tarihi: 01.07.2022]. [Link]
- Stunkard AJ, Sørensen T, Schulsinger F. Use of the Danish Adoption Register for the study of obesity and thinness. Res Publ Assoc Res Nerv Ment Dis. 1983;60:115-20. [PubMed]
- Johnson C, Crosby R, Engel S, Mitchell J, Powers P, Wittrock D, et al. Gender, ethnicity, self-esteem and disordered eating among college athletes. Eat Behav. 2004;5(2):147-56. [Crossref] [PubMed]
- Chaba L, d'Arripe-Longueville F, Lentillon-Kaestner V, Scoffier-Mériaux S. Drive for muscularity behaviors in male bodybuilders: a trans-contextual model of motivation. J Eat Disord. 2019;7:44. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lavender JM, Gratz KL, Anderson DA. Mindfulness, body image, and drive for muscularity in men. Body Image. 2012;9(2):289-92. [Crossref] [PubMed]
- Prnjak K, Fried E, Mond J, Hay P, Bussey K, Griffiths S, et al. Identifying components of drive for muscularity and leanness associated with core body image disturbance: a network analysis. Psychol Assess. 2022;34(4):353-66. [Crossref] [PubMed]
- Chittester NI, Hausenblas HA. Correlates of drive for muscularity: the role of anthropometric measures and psychological factors. J Health Psychol. 2009;14(7):872-7. [Crossref] [PubMed]
- Arellano-Pérez OG, Vázquez-Cervantes MJ, Fernández Cortés TL, Saucedo-Molina TJ. Drive for muscularity and disordered eating behaviors and its relationship with anthropometric indicators and physical activity in Mexican adolescent men. Eat Weight Disord. 2019;24(4):661-70. [Crossref] [PubMed]
- Compte EJ, Sepulveda AR, Torrente F. A two-stage epidemiological study of eating disorders and muscle dysmorphia in male university students in Buenos Aires. Int J Eat Disord. 2015;48(8):1092-101. [Crossref] [PubMed]
- Bratland-Sanda S, Sundgot-Borgen J. Symptoms of eating disorders, drive for muscularity and physical activity among Norwegian adolescents. Eur Eat Disord Rev. 2012;20(4):287-93. [Crossref] [PubMed]
- Brunet J, Sabiston CM, Dorsch KD, McCreary DR. Exploring a model linking social physique anxiety, drive for muscularity, drive for thinness and self-esteem among adolescent boys and girls. Body Image. 2010;7(2):137-42. [Crossref] [PubMed]
- Yarar H, Fidan M, Karahan-Yılmaz S, Eskici G, Saraç OE. Sporcularda kaslı olma dürtüsü ve besinsel ergojenik destek ürünleri kullanımının değerlendirilmesi [Evaluation of the drive to be muscular and the use of nutritional ergogenic supplements in athletes]. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2022;7(1):162-73. [Crossref]
- Murray SB, Griffiths S, Mond JM, Kean J, Blashill AJ. Anabolic steroid use and body image psychopathology in men: delineating between appearance- versus performance-driven motivations. Drug Alcohol Depend. 2016;165:198-202. [Crossref] [PubMed]
- Murray SB, Rieger E, Hildebrandt T, Karlov L, Russell J, Boon E, et al. A comparison of eating, exercise, shape, and weight related symptomatology in males with muscle dysmorphia and anorexia nervosa. Body Image. 2012;9(2):193-200. [Crossref] [PubMed]
- Gulker MG, Laskis TA, Kuba SA. Do excessive exercisers have a higher rate of obsessive-compulsive symptomatology? Psychology, Health & Medicine. 2001;6(4):387-98. [Crossref]
- Kong P, Harris LM. The sporting body: body image and eating disorder symptomatology among female athletes from leanness focused and nonleanness focused sports. J Psychol. 2015;149(1-2):141-60. [Crossref] [PubMed]
- Piacentino D, Kotzalidis GD, Longo L, Pavan A, Stivali L, Stivali G, et al. Body image and eating disorders are common among professional and amateur athletes using performance and image enhancing drugs: a cross-sectional study. J Psychoactive Drugs. 2017;49(5):373-84. [Crossref] [PubMed]
- Keng SL, Smoski MJ, Robins CJ. Effects of mindfulness on psychological health: a review of empirical studies. Clin Psychol Rev. 2011;31(6):1041-56. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yıldırım İ, Yıldırım Y, Ersöz Y, Işık Ö, Saraçlı S, Karagöz Ş, et al. Egzersiz bağımlılığı, yeme tutum ve davranışları ilişkisi [Correlation between exercise dependence and eating attitudes and behaviors]. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2017;12(1):43-54. [Link]
- Lichtenstein MB, Christiansen E, Elklit A, Bilenberg N, Støving RK. Exercise addiction: a study of eating disorder symptoms, quality of life, personality traits and attachment styles. Psychiatry Res. 2014;215(2):410-6. [Crossref] [PubMed]
- Bratland-Sanda S, Sundgot-Borgen J, Rø Ø, Rosenvinge JH, Hoffart A, Martinsen EW. Physical activity and exercise dependence during inpatient treatment of longstanding eating disorders: an exploratory study of excessive and non-excessive exercisers. Int J Eat Disord. 2010;43(3):266-73. [Crossref] [PubMed]
- Hausenblas HA, Downs DS. Exercise dependence: a systematic review. Psychology of Sport and Exercise. 2002;3(2):89-123. [Crossref]
.: İşlem Listesi