.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Erişkin Hastaların Ameliyat Öncesi Algıladıkları Sosyal Destek ile Cerrahi Kaygı Arasındaki İlişki: Tanımlayıcı Bir Çalışma
The Relationship Between Adult Patients' Preoperative Perceived Social Support and Surgical Anxiety: A Descriptive Study
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2024;16(1):26-34
doi: 10.5336/nurses.2023-99645
Makale Dili: TR
Tam Metin
Ücretsiz Erişim
ÖZET
Amaç: Bu araştırma, erişkin hastaların ameliyat öncesi algıladıkları sosyal destek ile cerrahi kaygı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla planlanmış tanımlayıcı ve ilişkisel türde bir çalışmadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, 26 Eylül 2022-26 Aralık 2022 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin genel cerrahi, üroloji, ortopedi, beyin cerrahisi ve göz kliniğinde yatan ve bir gün sonra ameliyat olması planlanan 265 hasta ile yapıldı. Veriler hasta tanılama formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği ile toplandı. Verilerin analizinde yüzdelik dağılım, Pearson korelasyon testi, bağımsız gruplar t-testi ve varyans analizi testi kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya alınan hastaların Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği'nden 28,40±7,1, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği genelinden 63,51±13,59, aile alt boyutundan 20,18±4,3, arkadaş alt boyutundan 29,78±4,65, özel insan alt boyutundan 19,78±6,12 puan aldıkları saptandı. Kadınların ve refakatçisi olmayan hastaların kaygı düzeylerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu, 60 yaş üstü, okuryazar, göz cerrahisi planlanan ve refakatçisi olmayan hastaların sosyal destek puanlarının ise anlamlı düzeyde düşük olduğu saptandı. Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği ile algılanan Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği genel puanı ve alt boyutları arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu tespit edildi (p<0,05). Sonuç: Hastaların kaygı düzeylerinin orta düzeyde, algıladıkları sosyal desteğin güçlü olduğu ve sosyal destek düzeyi arttıkça kaygı düzeylerinin azaldığı bulundu. Bu çalışmanın sonucunda, hemşirelerin cerrahi öncesi kaygı azaltıcı müdahale programlarına sosyal desteği entegre etmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ameliyat öncesi dönem; kaygı; sosyal destek; hemşirelik
Amaç: Bu araştırma, erişkin hastaların ameliyat öncesi algıladıkları sosyal destek ile cerrahi kaygı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla planlanmış tanımlayıcı ve ilişkisel türde bir çalışmadır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, 26 Eylül 2022-26 Aralık 2022 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin genel cerrahi, üroloji, ortopedi, beyin cerrahisi ve göz kliniğinde yatan ve bir gün sonra ameliyat olması planlanan 265 hasta ile yapıldı. Veriler hasta tanılama formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği ile toplandı. Verilerin analizinde yüzdelik dağılım, Pearson korelasyon testi, bağımsız gruplar t-testi ve varyans analizi testi kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya alınan hastaların Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği'nden 28,40±7,1, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği genelinden 63,51±13,59, aile alt boyutundan 20,18±4,3, arkadaş alt boyutundan 29,78±4,65, özel insan alt boyutundan 19,78±6,12 puan aldıkları saptandı. Kadınların ve refakatçisi olmayan hastaların kaygı düzeylerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu, 60 yaş üstü, okuryazar, göz cerrahisi planlanan ve refakatçisi olmayan hastaların sosyal destek puanlarının ise anlamlı düzeyde düşük olduğu saptandı. Ameliyata Özgü Kaygı Ölçeği ile algılanan Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği genel puanı ve alt boyutları arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu tespit edildi (p<0,05). Sonuç: Hastaların kaygı düzeylerinin orta düzeyde, algıladıkları sosyal desteğin güçlü olduğu ve sosyal destek düzeyi arttıkça kaygı düzeylerinin azaldığı bulundu. Bu çalışmanın sonucunda, hemşirelerin cerrahi öncesi kaygı azaltıcı müdahale programlarına sosyal desteği entegre etmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ameliyat öncesi dönem; kaygı; sosyal destek; hemşirelik
ABSTRACT
Objective: This study is a descriptive and correlational study planned to determine the relationship between preoperative social support perceived by adult patients and surgical anxiety. Material and Methods: The study was conducted with 265 patients who were hospitalized in the general surgery, urology, orthopedics, neurosurgery and ophthalmology clinics of a university hospital between September 26, 2022 and December 26, 2022 and were scheduled to undergo surgery one day later. Data were collected using patient identification form, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and the Surgery-Specific Anxiety Scale. Percentage distribution, Pearson correlation test, independent samples t test and analysis of variance tests were used to analyze the data. Results: It was found that patients scored 28.40±7.1 on the Surgery-Specific Anxiety Scale, 63.51±13.59 on the Multidimensional Scale of Perceived Social Support, 20.18±4.3 on the family subscale, 29.78±4.65 on the friend subscale, and 19.78±6.12 on the special person subscale. It was found that anxiety levels of women and unaccompanied patients were significantly higher, while social support scores of patients over 60 years of age, literate, scheduled for eye surgery and unaccompanied patients' were significantly lower. There was a weak negative correlation between the Surgery-Specific Anxiety Scale and the overall score and sub-dimensions of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (p<0.05). Conclusion: It was found that patients' anxiety levels were moderate, perceived social support was strong and anxiety levels decreased as the level of social support increased. As a result of this study, it is recommended that nurses integrate social support into preoperative anxiety-reducing intervention programmes.
Keywords: Preoperative period; anxiety; social support; nursing
Objective: This study is a descriptive and correlational study planned to determine the relationship between preoperative social support perceived by adult patients and surgical anxiety. Material and Methods: The study was conducted with 265 patients who were hospitalized in the general surgery, urology, orthopedics, neurosurgery and ophthalmology clinics of a university hospital between September 26, 2022 and December 26, 2022 and were scheduled to undergo surgery one day later. Data were collected using patient identification form, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and the Surgery-Specific Anxiety Scale. Percentage distribution, Pearson correlation test, independent samples t test and analysis of variance tests were used to analyze the data. Results: It was found that patients scored 28.40±7.1 on the Surgery-Specific Anxiety Scale, 63.51±13.59 on the Multidimensional Scale of Perceived Social Support, 20.18±4.3 on the family subscale, 29.78±4.65 on the friend subscale, and 19.78±6.12 on the special person subscale. It was found that anxiety levels of women and unaccompanied patients were significantly higher, while social support scores of patients over 60 years of age, literate, scheduled for eye surgery and unaccompanied patients' were significantly lower. There was a weak negative correlation between the Surgery-Specific Anxiety Scale and the overall score and sub-dimensions of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (p<0.05). Conclusion: It was found that patients' anxiety levels were moderate, perceived social support was strong and anxiety levels decreased as the level of social support increased. As a result of this study, it is recommended that nurses integrate social support into preoperative anxiety-reducing intervention programmes.
Keywords: Preoperative period; anxiety; social support; nursing
REFERANSLAR:
- Karanci AN, Dirik G. Predictors of pre- and postoperative anxiety in emergency surgery patients. J Psychosom Res. 2003;55(4):363-9. [Crossref] [PubMed]
- Fındık Ü, Topçu S. Cerrahi girişime alınış şeklinin ameliyat öncesi anksiyete düzeyine etkisi [Effect of the way of surgery on preoperative anxiety]. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2012;19(2):22-33. [Link]
- Yilmaz M, Sezer H, Gürler H, Bekar M. Predictors of preoperative anxiety in surgical inpatients. J Clin Nurs. 2012;21(7-8):956-64. [Crossref] [PubMed]
- Mustamu AC. Family support and social support in pre-operative anxiety status. Clin Schizophr Relat Psychoses. 2023;17(2):1-4. [Link]
- Oteri V, Martinelli A, Crivellaro E, Gigli F. The impact of preoperative anxiety on patients undergoing brain surgery: a systematic review. Neurosurg Rev. 2021;44(6):3047-57. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gill R, Goldstein S. Evaluation and Management of Perioperative Hypertension. 2020. [Link]
- Bedaso A, Ayalew M. Preoperative anxiety among adult patients undergoing elective surgery: a prospective survey at a general hospital in Ethiopia. Patient Saf Surg. 2019;13:18. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kil HK, Kim WO, Chung WY, Kim GH, Seo H, Hong JY. Preoperative anxiety and pain sensitivity are independent predictors of propofol and sevoflurane requirements in general anaesthesia. Br J Anaesth. 2012;108(1):119-25. [Crossref] [PubMed]
- Kok XLF, Newton JT, Jones EM, Cunningham SJ. Social support and pre-operative anxiety in patients undergoing elective surgical procedures: A systematic review and meta-analysis. J Health Psychol. 2023;28(4):309-27. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hendryx M, Green CA, Perrin NA. Social support, activities, and recovery from serious mental illness: STARS study findings. J Behav Health Serv Res. 2009;36(3):320-9. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği [Factorial structure, validity, and reliability of revised form of the multidimensional scale of perceived social support]. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001;12(1):17-25. [Link]
- Krohne HW, Slangen KE. Influence of social support on adaptation to surgery. Health Psychol. 2005;24(1):101-5. [Crossref] [PubMed]
- Dean AG, Sullivan KM, Soe MM. OpenEpi: Open Source Epidemiologic Statistics for Public Health, Version. 2015. Cited: December 10, 2023. Available from: [Link]
- Okyar P, Tepe Ç, Durat G. Ameliyat öncesinde yaşanan kaygının uyku kalitesine etkisi [The effect of pre-operative anxiety on sleep quality]. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi. 2022;5(2):112-21. [Crossref]
- Acar EÇ, Fındık ÜY. Ameliyathanede hastaların hemşirelik bakım kalitesi hakkında düşüncelerinin ve kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi [Thoughts about the quality of nursing care of patients in the operating room and the assessment of anxiety levels]. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2015;18:4. [Link]
- Aliche JC, Ifeagwazi CM, Eze JE. Emotional reactivity and surgical anxiety. The protective nature of perceived social support. Psychol Health Med. 2020;25(4):434-45. [Crossref] [PubMed]
- Almalki MS, Hakami OAO, Al-Amri AM. Assessment of preoperative anxiety among patients undergoing electivesurgery. The Egyptian Journal of Hospital Medicine. 2017;69(4):2329-33. [Crossref]
- Sharma S, Gharti K. Preoperative anxiety and social support among patients undergoing surgery. Janapriya Journal of Interdisciplinary Studies. 2019;8:149-59. [Crossref]
- Taşdemir A, Erakgün A, Deniz MN, Çertuğ A. Preoperatif bilgilendirme yapılan hastalarda ameliyat öncesi ve sonrası anksiyete düzeylerinin state-trait anxiety ınventory test ile karşılaştırılması [Comparison of preoperative and postoperative anxiety levels with state-trait anxiety inventory test in preoperatively informed patients]. Türk Anestezi ve Reanimayson Dernegi. 2013;41(2):44-9. [Link]
- Kaya M, Karaman Özlü Z. Elektif cerrahi bekleyen hastalarda cerrahi korkunun sosyal destek algısı ile ilişkisinin belirlenmesi [The Determination of the relationship between the perception of surgical fear and social support in patients who undergoing elective surgery]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;22(4):281-90. [Link]
- Mulugeta H, Ayana M, Sintayehu M, Dessie G, Zewdu T. Preoperative anxiety and associated factors among adult surgical patients in Debre Markos and Felege Hiwot referral hospitals, Northwest Ethiopia. BMC Anesthesiol. 2018;18(1):155. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Matthias AT, Samarasekera DN. Preoperative anxiety in surgical patients - experience of a single unit. Acta Anaesthesiol Taiwan. 2012;50(1):3-6. [Crossref] [PubMed]
- Homzova P, Zelenikova R. Measuring preoperative anxiety in patients undergoing elective surgery in Czech republic. Education. 2015;38:11. [Link]
- Lincoln KD, Chatters LM, Taylor RJ. Social support, traumatic events, and depressive symptoms among African Americans. J Marriage Fam. 2005;67(3):754-66. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Demir A, Akyurt D, Ergün B, Haytural C, Yiğit T, Taşoğlu İ, et al. Kalp cerrahisi geçirecek olgularda anksiyete sağaltımı [Anxiety therapy in cardiac surgery patients]. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi. 2010;18(3):177-82. [Link]
- Nigussie S, Belachew T, Wolancho W. Predictors of preoperative anxiety among surgical patients in Jimma University Specialized Teaching Hospital, South Western Ethiopia. BMC Surg. 2014;14:67. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Avşar S. Toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında tarihsel rollerini yitiren erkekliğin çöküşü: küllerinden "Yeni Erkek"liğin doğuşu [The lost historical gender roles and the collapse of masculinity: "new masculinity" rising from the ashes]. KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi. 2017;3(2):224-41. [Link]
- Ismail Z, Kwok-wei So W, Wai-chi Li P. Preoperative uncertainty and anxiety among Chinese patients with gynecologic cancer. Oncol Nurs Forum. 2010;37(1):E67-74. [Crossref] [PubMed]
- Peles Bortz A, Bluvstein I, Bergman L, Barnoy S. Anxiety and support resources for Israeli women before gynecological surgery. Women Health. 2017;57(3):329-41. [Crossref] [PubMed]
- Safdar S, Rafiq M. Mediating role of perceived social support on mental health problems in pre-operativepatients. Anaesthesia Pain & Intensive Care. 2021;25(1):63-70. [Crossref]
- Tan M, Karabulutlu E. Social support and hopelessness in Turkish patients with cancer. Cancer Nurs. 2005;28(3):236-40. [Crossref] [PubMed]
- Ayaz S, Efe SY, Korukoğlu S. Jinekolojik kanserli hastaların algıladıkları sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler [Level of perceived social support of patients with gynaecological cancer and affecting factors]. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 2008;28(6):880-5. [Link]
- Ünal G, Bilge A. The evaluation of the loneliness, depression and cognitive function in older age group. Turkish Journal of Geriatrics. 2005;8(2):89-93. [Link]
- Aldemir Atmaca K, Yılmaz A. Covıd-19 döneminde hastanelerde uygulanan ziyaretçi kısıtlaması ve hastaların algıladığı sosyal destek. II. Uluslararası Gazi Sağlık Bilimleri Kongresi; 15-17 Aralık 2022; Ankara: 2022. p.28. [Link]
- Arslan A, Batmaz M, Gezgin Yazıcı H. Onkoloji hastalarında yalnızlık ve algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişki [The relationship between loneliness and perceived social support levels in oncology patients]. Van Tıp Dergisi. 2022;29(2):168-76. [Crossref]
.: İşlem Listesi