.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Motivasyonel Görüşme Yöntemine Göre Destekleyici Aşı İletişiminin Gebe Annelerin Aşı Bilgisi, Aşı Okuryazarlığı ve Aşı Karar Süreçlerine Etkisi: Bekleme Listeli Randomize Kontrollü Deney Protokolü
The Effects of Supportive Vaccine Communication Using Motivational Interviewing on Vaccine Knowledge, Vaccine Literacy, and Vaccine Decision Processes of Pregnant Mothers: The Protokol of a Waiting-List Randomized Controlled Trial
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2025;10(3):774-83
doi: 10.5336/healthsci.2024-106688
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırma, motivasyonel görüşme yöntemine göre planlanan destekleyici aşı iletişiminin gebe annelerin aşı bilgisi, aşı okuryazarlığı ve aşı karar süreçlerine etkisini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilecektir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, paralel desende (1:1) bekleme listeli, tek kör, randomize kontrollü deneysel çalışma olarak gerçekleştirilecektir. Araştırmanın örneklem büyüklüğü, güç analizine dayalı olarak ve veri kayıpları dikkate alınarak 58 gebe anne (29 deney, 29 bekleme listesi) olarak belirlenmiştir. Dâhil edilme kriterlerini karşılayan gebe anneler, önce gebelik deneyimine göre oluşturulan tabakalara sonra blok randomizasyonla deney ve bekleme listesi gruplarına rastgele atanacaktır. Aşı iletişim süreci 1 hafta arayla, 3 modül ve 6 oturum olarak gerçekleştirilecektir. Bekleme listesi grubundaki gebe anneler için müdahale, gruplardan son test verileri toplandıktan sonra yapılacaktır. Araştırmanın sonuç kriteri gebe annelerin aşı okuryazarlığı, aşı bilgisi ve aşı karar düşüncesidir. Destekleyici aşı iletişiminin etkisi, deney ve bekleme listesi grubundaki sonuç kriterindeki değişim ile yorumlanacaktır. Araştırma sonuçlarının raporlanmasında The CONSORT-Outcomes 2022 Extension (CONSORT-2022 Sonuç Uzantısı) dikkate alınacaktır. Bulgular: Araştırma verileri IBM SPSS v.27 paket programı ile analiz edilecektir. Gebe annelerin tanıtıcı özellikleri sayı ve yüzde ile sunulacaktır. Elde edilen verilerin niteliğine göre parametrik veya non-parametrik test ile sonuç kriterleri değerlendirilecektir. Sonuç: Bu araştırma sonuçları gebe annelere yönelik destekleyici aşı iletişiminin, aşı karar süreçlerine etkisi hakkında bilgi verecektir. Literatür incelemesi kapsamında bu araştırma gebe annelere sağlanan aşı iletişiminin aşı karar süreçlerine etkisini değerlendiren ilk randomize deneysel çalışma olacaktır. Araştırma sonuçlarının toplum sağlığını korumak ve çocukluk dönemi bağışıklama oranlarının artırmak için yapılacak planlamalara rehberlik edeceği öngörülmektedir. Araştırma protokolü 7 Kasım 2024 tarihinde NCT06680414 numarası ile ClinicalTrials'a kaydedilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Aşılar; gebe kadınlar; deneysel model; randomize kontrollü çalışma
Amaç: Bu araştırma, motivasyonel görüşme yöntemine göre planlanan destekleyici aşı iletişiminin gebe annelerin aşı bilgisi, aşı okuryazarlığı ve aşı karar süreçlerine etkisini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilecektir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma, paralel desende (1:1) bekleme listeli, tek kör, randomize kontrollü deneysel çalışma olarak gerçekleştirilecektir. Araştırmanın örneklem büyüklüğü, güç analizine dayalı olarak ve veri kayıpları dikkate alınarak 58 gebe anne (29 deney, 29 bekleme listesi) olarak belirlenmiştir. Dâhil edilme kriterlerini karşılayan gebe anneler, önce gebelik deneyimine göre oluşturulan tabakalara sonra blok randomizasyonla deney ve bekleme listesi gruplarına rastgele atanacaktır. Aşı iletişim süreci 1 hafta arayla, 3 modül ve 6 oturum olarak gerçekleştirilecektir. Bekleme listesi grubundaki gebe anneler için müdahale, gruplardan son test verileri toplandıktan sonra yapılacaktır. Araştırmanın sonuç kriteri gebe annelerin aşı okuryazarlığı, aşı bilgisi ve aşı karar düşüncesidir. Destekleyici aşı iletişiminin etkisi, deney ve bekleme listesi grubundaki sonuç kriterindeki değişim ile yorumlanacaktır. Araştırma sonuçlarının raporlanmasında The CONSORT-Outcomes 2022 Extension (CONSORT-2022 Sonuç Uzantısı) dikkate alınacaktır. Bulgular: Araştırma verileri IBM SPSS v.27 paket programı ile analiz edilecektir. Gebe annelerin tanıtıcı özellikleri sayı ve yüzde ile sunulacaktır. Elde edilen verilerin niteliğine göre parametrik veya non-parametrik test ile sonuç kriterleri değerlendirilecektir. Sonuç: Bu araştırma sonuçları gebe annelere yönelik destekleyici aşı iletişiminin, aşı karar süreçlerine etkisi hakkında bilgi verecektir. Literatür incelemesi kapsamında bu araştırma gebe annelere sağlanan aşı iletişiminin aşı karar süreçlerine etkisini değerlendiren ilk randomize deneysel çalışma olacaktır. Araştırma sonuçlarının toplum sağlığını korumak ve çocukluk dönemi bağışıklama oranlarının artırmak için yapılacak planlamalara rehberlik edeceği öngörülmektedir. Araştırma protokolü 7 Kasım 2024 tarihinde NCT06680414 numarası ile ClinicalTrials'a kaydedilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Aşılar; gebe kadınlar; deneysel model; randomize kontrollü çalışma
ABSTRACT
Objective: This research will be carried out to evaluate the effect of supportive vaccine communication according to the motivational interviewing method on the vaccine knowledge, vaccine literacy, and vaccine decision processes of pregnant mothers. Material and Methods: The study will be carried out as a parallel design (1:1) waiting-list, single-blind, randomized controlled experimental study. The sample size of the study was determined as 58 pregnant mothers (29 experimental, 29 waiting list) based on power analysis and considering data losses. Pregnant mothers who meet the inclusion criteria will be randomly assigned to the strata created according to pregnancy experience and then to the experimental and waiting-list groups with block randomization. The vaccine communication process will be carried out with 3 modules and 6 sessions at 1-week intervals. The intervention for pregnant mothers in the waiting-list group will be carried out after the post-test data are collected from the groups. The outcome criteria of the study are vaccine literacy, vaccine knowledge, and vaccine decision-thinking of pregnant mothers. The effect of supportive vaccine communication will be interpreted with the change in the outcome criteria in the experimental and waiting-list groups. The CONSORT-Outcomes 2022 Extension (CONSORT-2022 Outcomes Extension) will be used as a guide in reporting the research. Results: The research data will be analyzed with IBM SPSS v.27 package program. The descriptive characteristics of pregnant mothers will be presented with numbers and percentages. Depending on the nature of the data obtained, the result criteria will be evaluated with parametric or non-parametric tests. Conclusion: The results of this research will provide information about the effect of supportive vaccine communication for pregnant mothers on vaccine decision-making processes. Within the scope of the literature review, this research will be the first randomized experimental study to evaluate the effect of vaccine communication provided to pregnant mothers on vaccine decisionmaking processes. The results of the research will guide planning to protect public health and increase childhood immunization rates. This protocol was registered to ClinicalTrials on November 7, 2024 with the number NCT06680414.
Keywords: Vaccines; pregnant women; experimental model; randomized controlled trial
Objective: This research will be carried out to evaluate the effect of supportive vaccine communication according to the motivational interviewing method on the vaccine knowledge, vaccine literacy, and vaccine decision processes of pregnant mothers. Material and Methods: The study will be carried out as a parallel design (1:1) waiting-list, single-blind, randomized controlled experimental study. The sample size of the study was determined as 58 pregnant mothers (29 experimental, 29 waiting list) based on power analysis and considering data losses. Pregnant mothers who meet the inclusion criteria will be randomly assigned to the strata created according to pregnancy experience and then to the experimental and waiting-list groups with block randomization. The vaccine communication process will be carried out with 3 modules and 6 sessions at 1-week intervals. The intervention for pregnant mothers in the waiting-list group will be carried out after the post-test data are collected from the groups. The outcome criteria of the study are vaccine literacy, vaccine knowledge, and vaccine decision-thinking of pregnant mothers. The effect of supportive vaccine communication will be interpreted with the change in the outcome criteria in the experimental and waiting-list groups. The CONSORT-Outcomes 2022 Extension (CONSORT-2022 Outcomes Extension) will be used as a guide in reporting the research. Results: The research data will be analyzed with IBM SPSS v.27 package program. The descriptive characteristics of pregnant mothers will be presented with numbers and percentages. Depending on the nature of the data obtained, the result criteria will be evaluated with parametric or non-parametric tests. Conclusion: The results of this research will provide information about the effect of supportive vaccine communication for pregnant mothers on vaccine decision-making processes. Within the scope of the literature review, this research will be the first randomized experimental study to evaluate the effect of vaccine communication provided to pregnant mothers on vaccine decisionmaking processes. The results of the research will guide planning to protect public health and increase childhood immunization rates. This protocol was registered to ClinicalTrials on November 7, 2024 with the number NCT06680414.
Keywords: Vaccines; pregnant women; experimental model; randomized controlled trial
REFERANSLAR:
- Buursma P, Anraad C, van Empelen P, Ruiter RAC, van Keulen HM. The effect of emotion regulation strategies on decision-making about the maternal pertussis vaccination among pregnant women in the Netherlands: an experimental study. Patient Educ Couns. 2023;107:107566. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization [Internet]. The Big Catch-Up: An Essential Immunization Recovery Plan for 2023 and Beyond. © 2025 WHO [Cited: November 05, 2024]. Available from: [Link]
- Czajka H, Czajka S, Biłas P, Pałka P, Jędrusik S, Czapkiewicz A. Who or what influences the individuals' decision-making process regarding vaccinations? Int J Environ Res Public Health. 2020;17(12):4461. [PubMed] [PMC]
- World Health Organization [Internet]. Ten threats to global health in 2019. © 2025 WHO [Cited: November 05, 2024]. Available from: [Link]
- MacDonald NE; SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. Vaccine hesitancy: definition, scope and determinants. Vaccine. 2015;33(34):4161-4. [Crossref] [PubMed]
- Eskola J, Duclos P, Schuster M, MacDonald NE, the SAGE Working Group on Vaccine Hesitancy. How to deal with vaccine hesitancy? Vaccine. 2015;33(34):4215-7. [Crossref]
- Damnjanović K, Graeber J, Ilić S, Lam WY, Lep Ž, Morales S, et al. Parental decision-making on childhood vaccination. Front Psychol. 2018;9:735. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Hu Y, Chen Y, Wang Y, Song Q, Li Q. Prenatal vaccination education intervention improves both the mothers' knowledge and children's vaccination coverage: Evidence from randomized controlled trial from eastern China. Hum Vaccin Immunother. 2017;13(6):1-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rosso A, Massimi A, Pitini E, Nardi A, Baccolini V, Marzuillo C, et al. Factors affecting the vaccination choices of pregnant women for their children: a systematic review of the literature. Hum Vaccin Immunother. 2020;16(8):1969-80. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Rubincam C, Greyson D, Haselden C, Saunders R, Bettinger JA. Is the pre-natal period a missed opportunity for communicating with parents about immunizations? evidence from a longitudinal qualitative study in Victoria, British Columbia. BMC Public Health. 2022;22(1):237. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Galadima AN, Zulkefli NAM, Said SM, Ahmad N. Factors influencing childhood immunisation uptake in Africa: a systematic review. BMC Public Health. 2021;21:1475. [Crossref]
- Harvey H, Reissland N, Mason J. Parental reminder, recall and educational interventions to improve early childhood immunisation uptake: a systematic review and meta-analysis. Vaccine. 2015;33(25):2862-80. [Crossref] [PubMed]
- Kazi AM, Ali M, Zubair K, Kalimuddin H, Kazi AN, Iqbal SP, et al. Effect of mobile phone text message reminders on routine immunization uptake in Pakistan: randomized controlled trial. JMIR Public Health Surveill. 2018;4(1):e20. [PubMed] [PMC]
- Daley MF, Narwaney KJ, Shoup JA, Wagner NM, Glanz JM. Addressing Parents' Vaccine Concerns: A Randomized Trial of a Social Media Intervention. Am J Prev Med. 2018;55(1):44-54. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Whitehead HS, French CE, Caldwell DM, Letley L, Mounier-Jack S. A systematic review of communication interventions for countering vaccine misinformation. Vaccine. 2023;41(5):1018-34. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Bisset KA, Paterson P. Strategies for increasing uptake of vaccination in pregnancy in high-income countries: a systematic review. Vaccine. 2018;36(20):2751-9. [Crossref]
- Miller WR. The evolution of motivational interviewing. Behav Cogn Psychother. 2023;51(6):616-32. [Crossref] [PubMed]
- Miller WR, Rollnick S. Motivational İnterviewing: Helping People Change. 4th ed. New York: Guilford Press; 2023.
- Butcher NJ, Monsour A, Mew EJ, Chan AW, Moher D, Mayo-Wilson E, et al. Guidelines for reporting outcomes in trial reports: the CONSORT-outcomes 2022 extension. JAMA. 2022;328(22):2252-64. [Crossref] [PubMed]
- Akın B, Koçoğlu-Tanyer D. SPIRIT 2013 bildirisi: klinik deneyler için standart protokol maddelerinin tanımlanması [SPIRIT 2013 statement: defining standard protocol items for clinical trials]. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2021;8(1):117-27. [Link]
- Yorulmaz DS. Bütünleştirilmiş Değişim Modeli?ne Dayalı Hazırlanan Aşı Eğitim Programının Aşı Savunuculuğu ve Aşı Okuryazarlığı Üzerine Etkisi: Bir Bekleme Listeli Randomize Kontrollü Deney [Doktora tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi; 2024. [Link]
- Cole SA, Sannidhi D, Jadotte YT, Rozanski A. Using motivational interviewing and brief action planning for adopting and maintaining positive health behaviors. Prog Cardiovasc Dis. 2023;77:86-94. [Crossref] [PubMed]
- Martins RK, McNeil DW. Review of motivational interviewing in promoting health behaviors. Clin Psychol Rev. 2009;29(4):283-93. [Crossref] [PubMed]
- Akın B, Koçoğlu D. Randomize kontrollü deneyler [Randomized controlled trials]. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017;4(1):73-92. [Link]
- Amit Aharon A, Nehama H, Rishpon S, Baron-Epel O. Parents with high levels of communicative and critical health literacy are less likely to vaccinate their children. Patient Educ Couns. 2017;100(4):768-75. [Crossref] [PubMed]
- Yorulmaz DS, Kocoglu-Tanyer D. A vaccine literacy scale for childhood vaccines: Turkish validity and reliability vaccine literacy scale. Journal of Public Health. 2024;32(5):855-63. [Crossref]
- Bert F, Olivero E, Rossello P, Gualano MR, Castaldi S, Damiani G, et al; Collaborating Group. Knowledge and beliefs on vaccines among a sample of Italian pregnant women: results from the NAVIDAD study. Eur J Public Health. 2020;30(2):286-92. [Crossref] [PubMed]
- Garrison A, Fressard L, Mitilian E, Gosselin V, Berthiaume P, Casanova L, Gagneur A, Verger P. Motivational interview training improves self-efficacy of GP interns in vaccination consultations: A study using the Pro-VC-Be to measure vaccine confidence determinants. Hum Vaccin Immunother. 2023;19(1):2163809. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cohen J. The analysis of variance. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. 2nd ed. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates; 1988. p. 274-87.
- Williams SV, Akande T, Abbas K. Systematic review of social determinants of childhood immunisation in low- and middle-income countries and equity impact analysis of childhood vaccination coverage in Nigeria. PLoS One. 2024;19(3):e0297326. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Songol A, Amiri-Farahani L, Haghani S, Pezaro S, Omrani Saravi S. Comparing the effect of parental education via both lecture and film upon vaccination uptake for children under one year of age: A cluster randomized clinical trial. Vaccine. 2023;41(5):1067-73. [Crossref] [PubMed]
- Dudeja N, Khan T, Varughese DT, Abraham SG, Ninan MM, Prasad CL, et al. Technologies for strengthening immunization coverage in India: a systematic review. Lancet Reg Health Southeast Asia. 2023;23:100251. [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi