.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Riskli Gebelik Tanısı Almış Kadınlarda Risk Algısı ve Yordayan Faktörler: Tanımlayıcı Araştırma
Risk Perception and Predictive Factors in Women Diagnosis of Risky Pregnancy: A Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2025;17(2):427-35
doi: 10.5336/nurses.2024-105950
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu çalışmanın amacı; riskli gebelik tanısı almış kadınların risk algısını ve açıklayan faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte yürütülen bu araştırmanın evrenini 1 Aralık 2023-30 Nisan 2024 tarihleri arasında, Orta Karadeniz bölgesinde bir hastanenin doğum ve kadın hastalıkları polikliniğine başvuran 265 riskli gebe oluşturmuştur. Veriler Gebe Tanıtım Formu ve Gebelikte Risk Algısı Ölçeği (GRAÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma kapsamına alınan gebelerin yaş ortalaması 29,72±5,70'dir. Gebenin bebeğine yönelik risk algısı alt boyutundan 19,59±7,33, gebenin kendisine yönelik risk algısı alt boyutundan 16,42±6,44 ve GRAÖ toplamından 36,01±12,46 puan almışlardır. Daha önce hiç doğum yapmamış olan, en az 1 kez ölü doğum yapan, riskli gebelik öyküsü olan, doğum öncesi eğitim alan ve riskli gebelik tanısı için hastanede yatan gebelerin GRAÖ puan ortalamalarına ilişkin kurulan basit regresyon modeli anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Riskli gebelik tanısı alan gebelerin risk algıları düşük bulunmuştur. Bunun yanında doğum sayısı, ölü doğum yapma durumu, riskli gebelik öyküsü, doğum öncesi eğitim alma durumu ve riskli gebelik için hastanede yatma durumunun gebelikte risk algısını yordadığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik; riskli gebelik; risk algısı
Amaç: Bu çalışmanın amacı; riskli gebelik tanısı almış kadınların risk algısını ve açıklayan faktörleri belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte yürütülen bu araştırmanın evrenini 1 Aralık 2023-30 Nisan 2024 tarihleri arasında, Orta Karadeniz bölgesinde bir hastanenin doğum ve kadın hastalıkları polikliniğine başvuran 265 riskli gebe oluşturmuştur. Veriler Gebe Tanıtım Formu ve Gebelikte Risk Algısı Ölçeği (GRAÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma kapsamına alınan gebelerin yaş ortalaması 29,72±5,70'dir. Gebenin bebeğine yönelik risk algısı alt boyutundan 19,59±7,33, gebenin kendisine yönelik risk algısı alt boyutundan 16,42±6,44 ve GRAÖ toplamından 36,01±12,46 puan almışlardır. Daha önce hiç doğum yapmamış olan, en az 1 kez ölü doğum yapan, riskli gebelik öyküsü olan, doğum öncesi eğitim alan ve riskli gebelik tanısı için hastanede yatan gebelerin GRAÖ puan ortalamalarına ilişkin kurulan basit regresyon modeli anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Riskli gebelik tanısı alan gebelerin risk algıları düşük bulunmuştur. Bunun yanında doğum sayısı, ölü doğum yapma durumu, riskli gebelik öyküsü, doğum öncesi eğitim alma durumu ve riskli gebelik için hastanede yatma durumunun gebelikte risk algısını yordadığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik; riskli gebelik; risk algısı
ABSTRACT
Objective: The aim of this study is to determine the risk perception and affecting factors of women diagnosed with risky pregnancies. Material and Methods: The universe of this descriptive and correlational study consisted of 265 risky pregnant women who applied to the obstetrics and gynecology outpatient clinic of a hospital in the Central Black Sea region between December 1, 2023-April 30, 2024. Data were collected using the Pregnancy Introduction Form and the Risk Perception Scale in Pregnancy (RRPS). Number, percentage, mean, standard deviation, and simple linear regression analysis were used in the analysis of the data. Results: The mean age of the pregnant women included in the study was 29.72±5.70. They received 19.59±7.33 points from the risk perception of the pregnant woman towards her baby sub-dimension, 16.42±6.44 points from the risk perception of the pregnant woman to herself sub-dimension, and 36.01±12.46 points in total from the risk perception of the RRPS. The simple regression model established for the mean RPPS scores of pregnant women who had never given birth before, had at least one stillbirth, had a history of risky pregnancies, received prenatal education, and were hospitalized for a risky pregnancy diagnosis was found to be significant (p<0.05). Conclusion: The risk perceptions of pregnant women diagnosed with risky pregnancies were found to be low. In addition, it was determined that the number of births, the status of stillbirth, the history of risky pregnancies, the status of receiving prenatal education, and the status of being hospitalized for a risky pregnancy predicted the risk perception during pregnancy.
Keywords: Pregnancy; risky pregnancy; risk perception
Objective: The aim of this study is to determine the risk perception and affecting factors of women diagnosed with risky pregnancies. Material and Methods: The universe of this descriptive and correlational study consisted of 265 risky pregnant women who applied to the obstetrics and gynecology outpatient clinic of a hospital in the Central Black Sea region between December 1, 2023-April 30, 2024. Data were collected using the Pregnancy Introduction Form and the Risk Perception Scale in Pregnancy (RRPS). Number, percentage, mean, standard deviation, and simple linear regression analysis were used in the analysis of the data. Results: The mean age of the pregnant women included in the study was 29.72±5.70. They received 19.59±7.33 points from the risk perception of the pregnant woman towards her baby sub-dimension, 16.42±6.44 points from the risk perception of the pregnant woman to herself sub-dimension, and 36.01±12.46 points in total from the risk perception of the RRPS. The simple regression model established for the mean RPPS scores of pregnant women who had never given birth before, had at least one stillbirth, had a history of risky pregnancies, received prenatal education, and were hospitalized for a risky pregnancy diagnosis was found to be significant (p<0.05). Conclusion: The risk perceptions of pregnant women diagnosed with risky pregnancies were found to be low. In addition, it was determined that the number of births, the status of stillbirth, the history of risky pregnancies, the status of receiving prenatal education, and the status of being hospitalized for a risky pregnancy predicted the risk perception during pregnancy.
Keywords: Pregnancy; risky pregnancy; risk perception
REFERANSLAR:
- Bor NA, Matyar F, Amanak K. Düşük ve yüksek riskli gebelerde risk algısı ve gebeliğe uyum ilişkisi [The relationship between risk perception and adjustment to pregnancy in low and high risk pregnant women]. Artuklu International Journal of Health Sciences. 2023;3(3):298-303. [Crossref]
- Mirzakhani K, Ebadi A, Faridhosseini F, Khadivzadeh T. Well-being in high-risk pregnancy: an integrative review. BMC Pregnancy Childbirth. 2020;20(1):526. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Yanık D, Özcanarslan F. Riskli gebelerde algılanan sosyal destek ile stresle başetme düzeyleri arasındaki ilişki [The relationship between perceived social support and stress coping levels in risky pregnant women]. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;2(3):96-104. [Link]
- Gözüyeşil E, Özertürk Ö. Gebelikte risk algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi; trimesterler arası karşılaştırma [Determination of risk perception and affecting factors in pregnancy; comparison between trimesters]. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;6(3):467-77. [Crossref]
- Arslan H, Bani B, Güneş K, Eryurt MA. Türkiye?de riskli gebelikler: 2018 TNSA bulguları [Risky pregnancies in Turkey: 2018 TNSA findings]. Nüfusbilim Dergisi. 2020;42(1):64-91. [Link]
- Holness N. High-risk pregnancy. Nurs Clin North Am. 2018;53(2):241-51. [Crossref] [PubMed]
- Öztürk N, Aydın N. Maternal prenatal stresin gelişmekte olan fetüse etkileri [Effects of maternal prenatal stress on the developing fetus]. Türkiye Klinikleri. 2018;11(2):16-21. [Link]
- Metin A, Kulakaç Ö. Riskli gebeliklerde algılanan stres: bir ölçek geliştirme çalışması [Perceived stress in risky pregnancies: a scale development study]. Journal of Nursology. 2023;26(1):67-75. [Crossref]
- Baltacı N, Başer M. Riskli gebelerde yaşanan anksiyete, prenatal bağlanma ve hemşirenin rolü [Anxiety experienced in risky pregnant women, prenatal attachment and the role of the nurse]. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2020;13(3):206-12. [Crossref]
- Lennon SL. Risk perception in pregnancy: a concept analysis. J Adv Nurs. 2016;72(9):2016-29. [Crossref] [PubMed]
- Alemu DA, Zegeye AM, Zeleke LB, Dessie WK, Melese YD, Tarik YD, et al. Pregnancy risk perception and associated factors among pregnant women attending antenatal care at health centers in Jabi Tehnan District, Amhara, Northwestern Ethiopia, 2021. Int J Reprod Med. 2022;2022:6847867. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Maharramova, A. Gebelikte Risk Algısı ve Stres Düzeyinin Karşılaştırılması [Yüksek Lisans Tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi; 2022. [Link]
- Sangin S, Phonkusol C. Perception of pregnancy risk and related obstetric factors among women of advanced maternal age. Pacific Rim International Journal of Nursing Research. 2021;25(3):494-504. [Link]
- Rajbanshi S, Norhayati MN, Nik Hazlina NH. Risk perceptions among high-risk pregnant women in Nepal: a qualitative study. BMC Pregnancy Childbirth. 2021;21(1):539. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lee S, Holden D, Webb R, Ayers S. Pregnancy related risk perception in pregnant women, midwives&doctors: a cross-sectional survey. BMC Pregnancy Childbirth. 2019;19(1):335. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Karataş Okyay E, Sunay Z. Gebelikte risk algısı ile gebelikte iyilik hali arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between risk perception and well-being during pregnancy]. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies. 2022;14:1-12. [Crossref]
- Heaman MI, Gupton AL. Psychometric testing of the Perception of Pregnancy Risk Questionnaire. Res Nurs Health. 2009;32(5):493-503. [Crossref] [PubMed]
- Evcili F, Dağlar G. Gebelikte Risk Algısı Ölçeği: Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması [Risk Perception Scale in Pregnancy: Turkish validity and reliability study]. Çukurova Medical Journal. 2019;44(Supplement 1):211-22. [Crossref]
- Çoban D, Yılmaz S. Prenatal tarama testleri için başvuran gebelerde risk algısı. [Risk perception in pregnant women applying for prenatal screening tests]. Anatolian Journal of Health Research. 2024;5(1):87-92. [Crossref]
- Aksöz N. Gebelerin Yaşadığı Antepartum Semptomlar ile Gebelikte Risk Algısı Arasındaki İlişki [Yüksek lisans tezi]. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi; 2023. [Link]
- Sadore AA, Kebede Y, Birhanu Z. Pregnancy risk perception, knowledge of obstetric danger signs and attitude towards skilled delivery service utilization among pregnant mothers in a rural setting in South Ethiopia: a community-based cross-sectional study. Int J Womens Health. 2023;15:1845-56. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Brunton R, Simpson N, Dryer R. Pregnancy-related anxiety, perceived parental self-efficacy and the influence of parity and age. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(18):6709. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Girum T, Shegaze M. Knowledge about obstetric danger signs and associated factors among antenatal care attendants. International Journal of Public Health Science (IJPHS). 2017;6(1):21. [Crossref]
- Mergl R, Quaatz SM, Lemke V, Allgaier AK. Prevalence of depression and depressive symptoms in women with previous miscarriages or stillbirths-a systematic review. J Psychiatr Res. 2024;169:84-96. [Crossref] [PubMed]
- Ugurlu M, Uctu AK. The relationship of the prenatal distress with health literacy and health perception of pregnant women. Iran J Public Health. 2023;52(9):1917-24. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lee S, Ayers S, Holden D. Risk perception of women during high risk pregnancy: a systematic review. Health, Risk&Society. 2012;14(6):511-31. [Crossref]
- Williamson SP, Moffitt RL, Broadbent J, Neumann DL, Hamblin PS. Coping, wellbeing, and psychopathology during high-risk pregnancy: a systematic review. Midwifery. 2023;116:103556. [Crossref] [PubMed]
- Bahadır Yılmaz E, Şahin E. Factors associated with prenatal distress levels of pregnant women. Journal of Psychiatric Nursing. 2019;10(3):197-203. [Crossref]
- Topaç Tunçel N, Kahyaoğlu Süt H. Gebelikte yaşanan anksiyete, depresyon ve prenatal distres düzeyinin doğum öncesi bebeğe bağlanmaya etkisi [The effects of anxiety, depression and prenatal distress levels during pregnancy on prenatal attachment to the baby]. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 2019;16(1):9-17. [Crossref]
- Ralston ER, Smith P, Chilcot J, Silverio SA, Bramham K. Perceptions of risk in pregnancy with chronic disease: a systematic review and thematic synthesis. PLoS One. 2021;16(7):e0254956. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Smorti M, Ginobbi F, Simoncini T, Pancetti F, Carducci A, Mauri Gi et al. Anxiety and depression in women hospitalized due to high-risk pregnancy: an integrative quantitative and qualitative study. Current Psychology, 2023;42(7):5570-9. [Crossref]
- Margirit Coşkun A, Arslan S, Okcu G. Gebe kadınlarda gebelik algısının stres, demografik ve obstetrik özellikler açısından incelenmesi [An analysis of pregnancy perception of pregnant women in terms of stress, demographic and obstetric characteristics]. Journal of Education and Research in Nursing. 2020;17(1):1-8. [Crossref]
- Reyes LM, Khurana R, Liu F, Steinback CD, Davenport M. The impact of hospitalization on physical activity during pregnancy. J Obstet Gynaecol Can. 2021;43(6):766-8. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi