.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
The Attitude of Dentists Towards COVID-19 Vaccination in Turkey: A Survey Study
Türkiye'de Diş Hekimlerinin COVID-19 Aşısına Yönelik Tutumu: Bir Anket Çalışması
Turkiye Klinikleri J Dental Sci. 2022;28(2):273-81
doi: 10.5336/dentalsci.2021-85122
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: Coronavirus disease-2019 (COVID-19) was announced as a global epidemic by the World Health Organization in March 2020. The vaccination program against the epidemic in Turkey started on January 13, 2021. Dentists can easily be exposed to viral spread due to their working conditions. However, the uncertainties in the course of the epidemic and the combination of social trends suggest that hesitation will increase against COVID-19 vaccines. We aimed to determine COVID-19 vaccine acceptance rate in dentists. Material and Methods: A new survey was created for dentists after the COVID-19 vaccination program. For the survey, 11 questions about COVID-19 were determined. The survey was conducted between April 1 and April 15, 2021. Results: Of the 467 individuals participating in the study, 293 (63.0%) were female and 172 (37.0%) were male. Among respondents, 421 (90.1%) subjects were vaccinated, 46 (9.9%) subjects refused to be vaccinated for some reasons. No statistically significant relationship was found between vaccination and age (p=0.138) and gender (p=0.322). It seems that there is no relationship between the vaccination status of the physicians and the place they work. Conslusion: Our study shows that dentists in Turkey participate heavily in vaccination. In order to prevent health services from interrupting and to control the epidemic, campaigns and programs should be made to inform the public.
Keywords: COVID-19; dentists; prevention and control; vaccination; viral vaccines
Objective: Coronavirus disease-2019 (COVID-19) was announced as a global epidemic by the World Health Organization in March 2020. The vaccination program against the epidemic in Turkey started on January 13, 2021. Dentists can easily be exposed to viral spread due to their working conditions. However, the uncertainties in the course of the epidemic and the combination of social trends suggest that hesitation will increase against COVID-19 vaccines. We aimed to determine COVID-19 vaccine acceptance rate in dentists. Material and Methods: A new survey was created for dentists after the COVID-19 vaccination program. For the survey, 11 questions about COVID-19 were determined. The survey was conducted between April 1 and April 15, 2021. Results: Of the 467 individuals participating in the study, 293 (63.0%) were female and 172 (37.0%) were male. Among respondents, 421 (90.1%) subjects were vaccinated, 46 (9.9%) subjects refused to be vaccinated for some reasons. No statistically significant relationship was found between vaccination and age (p=0.138) and gender (p=0.322). It seems that there is no relationship between the vaccination status of the physicians and the place they work. Conslusion: Our study shows that dentists in Turkey participate heavily in vaccination. In order to prevent health services from interrupting and to control the epidemic, campaigns and programs should be made to inform the public.
Keywords: COVID-19; dentists; prevention and control; vaccination; viral vaccines
ÖZET
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)], Mart 2020 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir salgın olarak ilan edildi. Türkiye'de salgına karşı aşılama programı 13 Ocak 2021 tarihinde başladı. Diş hekimleri, çalışma koşulları nedeniyle kolaylıkla viral yayılıma maruz kalabilirler. Ancak salgının seyrindeki belirsizlikler ve toplumsal eğilimlerin bir araya gelmesi, COVID-19 aşılarına karşı tereddütlerin artacağını gösteriyor. Bu çalışmada, diş hekimlerinde COVID-19 aşısı kabul oranını belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: COVID-19 aşılama programının ardından, diş hekimleri için yeni bir anket oluşturuldu. Anket için COVID-19 ile ilgili 11 soru belirlendi. Anket 1 Nisan-15 Nisan 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 467 kişiden; 293'ü (%63,0) kadın, 172'si (%37,0) erkek idi. Ankete katılanların 421'i (%90,1) aşılanmış, 46'sı (%9,9) bazı nedenlerle aşı olmayı reddetmiştir. Aşı ile yaş (p=0,138) ve cinsiyet (p=0,322) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamadı. Hekimlerin aşı durumları ile çalıştıkları yer arasında bir ilişki olmadığı görülmektedir. Sonuç: Çalışmamız, Türkiye'de diş hekimlerinin aşı çalışmalarına yoğun olarak katıldığını göstermektedir. Sağlık hizmetlerinin kesintiye uğramaması ve salgının kontrol altına alınması için kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik kampanyalar ve programlar yapılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; diş hekimleri; önleme ve kontrol; aşılama; viral aşılar
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 [coronavirus disease-2019 (COVID-19)], Mart 2020 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir salgın olarak ilan edildi. Türkiye'de salgına karşı aşılama programı 13 Ocak 2021 tarihinde başladı. Diş hekimleri, çalışma koşulları nedeniyle kolaylıkla viral yayılıma maruz kalabilirler. Ancak salgının seyrindeki belirsizlikler ve toplumsal eğilimlerin bir araya gelmesi, COVID-19 aşılarına karşı tereddütlerin artacağını gösteriyor. Bu çalışmada, diş hekimlerinde COVID-19 aşısı kabul oranını belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: COVID-19 aşılama programının ardından, diş hekimleri için yeni bir anket oluşturuldu. Anket için COVID-19 ile ilgili 11 soru belirlendi. Anket 1 Nisan-15 Nisan 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 467 kişiden; 293'ü (%63,0) kadın, 172'si (%37,0) erkek idi. Ankete katılanların 421'i (%90,1) aşılanmış, 46'sı (%9,9) bazı nedenlerle aşı olmayı reddetmiştir. Aşı ile yaş (p=0,138) ve cinsiyet (p=0,322) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamadı. Hekimlerin aşı durumları ile çalıştıkları yer arasında bir ilişki olmadığı görülmektedir. Sonuç: Çalışmamız, Türkiye'de diş hekimlerinin aşı çalışmalarına yoğun olarak katıldığını göstermektedir. Sağlık hizmetlerinin kesintiye uğramaması ve salgının kontrol altına alınması için kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik kampanyalar ve programlar yapılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: COVID-19; diş hekimleri; önleme ve kontrol; aşılama; viral aşılar
REFERANSLAR:
- Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Lancet. 2020;395(10223):497-506. Erratum in: Lancet. 2020. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Health Organization [Internet]. [Cited: 16 March 2021]. WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard. Available from: [Link]
- Osterholm MT, Kelley NS, Sommer A, Belongia EA. Efficacy and effectiveness of influenza vaccines: a systematic review and meta-analysis. Lancet Infect Dis. 2012;12(1):36-44. Erratum in: Lancet Infect Dis. 2012;12(9):655. [Crossref] [PubMed]
- T.C. Sağlık Bakanlığı COVID-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu [Internet]. © 2021 T.C. Sağlık Bakanlığı [Cited: 07.05.2021]. Available from: [Link]
- Li Y, Ren B, Peng X, Hu T, Li J, Gong T, et al. Saliva is a non-negligible factor in the spread of COVID-19. Mol Oral Microbiol. 2020; 35(4): 141-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ayers KM, Thomson WM, Newton JT, Rich AM. Job stressors of New Zealand dentists and their coping strategies. Occup Med (Lond). 2008;58(4):275-81. [Crossref] [PubMed]
- Phelan AL, Katz R, Gostin LO. The Novel Coronavirus Originating in Wuhan, China: Challenges for Global Health Governance. JAMA. 2020;323(8):709-10. [Crossref] [PubMed]
- World Health Organization [Internet]. © 2021 WHO [Cited: 07.05.2021]. Clinical management of severe acute respiratory infection when novel coronavirus (nCoV) infection is suspected. 2020. Available from: [Link]
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. [Cited: 07.05.2021]. CDC recommendation: postpone non-urgent dental procedures, surgeries, and visits. 2021. Available from: [Link]
- Brunson EK, Schoch-Spana M. A social and behavioral research agenda to facilitate COVID-19 vaccine uptake in the United States. Health Secur. 2020;18(4):338-44. [Crossref] [PubMed]
- Yi Y, Lagniton PNP, Ye S, Li E, Xu RH. COVID-19: what has been learned and to be learned about the novel coronavirus disease. Int J Biol Sci. 2020;16(10):1753-66. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Lurie N, Saville M, Hatchett R, Halton J. Developing Covid-19 vaccines at pandemic speed. N Engl J Med. 2020;382(21):1969-73. [Crossref] [PubMed]
- Kwok KO, Li KK, Wei WI, Tang A, Wong SYS, Lee SS. Editor's choice: Influenza vaccine uptake, COVID-19 vaccination intention and vaccine hesitancy among nurses: A survey. Int J Nurs Stud. 2021;114:103854. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Melo G, Duarte J, Pauletto P, Porporatti AL, Stuginski-Barbosa J, Winocur E, et al. Bruxism: An umbrella review of systematic reviews. J Oral Rehabil. 2019;46(7):666-90. [Crossref] [PubMed]
- Keskin Tunç S, Toprak ME. Diş hekimlerinin COVID-19 enfeksiyonu ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumlarına etki eden sosyodemografik verilerin değerlendirilmesi [Evaluation of socio demographic data affecting dentists' knowledge levels and attitudes related to COVID-19 infection]. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 13:33-8. [Link]
- Benli M. Protetik diş tedavisi uzmanlarının COVID-19 bulaşına yönelik tutum ve farkındalık düzeyleri [Attitudes and awareness levels of prosthodontists for COVID-19 transmission]. Yeditepe J Dent. 2021;17(1):62-7. [Crossref]
- Rice RE. Influences, usage, and outcomes of Internet health information searching: multivariate results from the Pew surveys. Int J Med Inform. 2006;75(1):8-28. [Crossref] [PubMed]
- Zhang Y, Zeng G, Pan H, Li C, Hu Y, Chu K, et al. Safety, tolerability, and immunogenicity of an inactivated SARS-CoV-2 vaccine in healthy adults aged 18-59 years: a randomised, double-blind, placebo-controlled, phase 1/2 clinical trial. Lancet Infect Dis. 2021;21(2):181-92. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Economic Forum [Internet]. © 2021 World Economic Forum [Cited: 18.06.2021]. Three in Four Adults Globally Say They'd Get a Vaccine for COVID-19-But is This Enough? World Economic Forum. 2020. Available from: [Link]
- Papagiannis D, Malli F, Raptis DG, Papathanasiou IV, Fradelos EC, Daniil Z, et al. Assessment of knowledge, attitudes, and practices towards new coronavirus (SARS-CoV-2) of health care professionals in greece before the outbreak period. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(14):4925. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gagneux-Brunon A, Detoc M, Bruel S, Tardy B, Rozaire O, Frappe P, et al. Intention to get vaccinations against COVID-19 in French healthcare workers during the first pandemic wave: a cross-sectional survey. J Hosp Infect. 2021;108:168-73. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Dzieciolowska S, Hamel D, Gadio S, Dionne M, Gagnon D, Robitaille L, et al. Covid-19 vaccine acceptance, hesitancy, and refusal among Canadian healthcare workers: A multicenter survey. Am J Infect Control. 2021;49(9): 1152-7. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Ahmed MA, Jouhar R, Ahmed N, Adnan S, Aftab M, Zafar MS, et al. Fear and practice modifications among dentists to combat novel coronavirus disease (COVID-19) outbreak. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(8):2821. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- World Health Organization [Internet]. [Cited: 19.05.2022]. Transmission of SARS-CoV-2: implications for infection prevention precautions. Available from: [Link]
- European Centre for Disease Prevention and Control [Internet]. © European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) 2021 [Cited: April 2021]. Safe use of personal protective equipment in the treatment of infectious diseases of high consequence. Available from: [Link]
- Covid-19 Health System Response Monitor. 2021. Turkey. (Cited: 19.05.2022) Available from: [Link]
- Dikilitaş A, Karaaslan F. Diş hekimlerinin yeni koronavirüs (COVID-19) salgınına karşı bilgi düzeyi ve davranışlarının değerlendirilmesi [Evaluation of the knowledge and behavior of dentists about the new coronavirus (COVID-19) outbreak]. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;13(Supplement):1-9. [Link]
- Shanafelt T, Ripp J, Trockel M. Understanding and addressing sources of anxiety among health care professionals during the COVID-19 pandemic. JAMA. 2020;323(21):2133-4. [Crossref] [PubMed]
- Zürcher K, Mugglin C, Egger M, Müller S, Fluri M, Bolick L, et al. Vaccination willingness for COVID-19 among healthcare workers: a cross-sectional survey in a Swiss canton. Swiss Med Wkly. 2021;151:w30061. [Crossref] [PubMed]
- Sutton D, D'Alton M, Zhang Y, Kahe K, Cepin A, Goffman D, et al. COVID-19 vaccine acceptance among pregnant, breastfeeding, and nonpregnant reproductive-aged women. Am J Obstet Gynecol MFM. 2021;3(5):100403. [Crossref] [PubMed] [PMC]
.: İşlem Listesi