.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Oryantiring Sporcularının Denge Modeli Bağlamında Başarı Motivasyonlarının İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma
Investigation of Achievement Motivation in the Context of Balance Model of Orienteering Athletes: Descriptive Research
Turkiye Klinikleri J Sports Sci. 2022;14(3):285-91
doi: 10.5336/sportsci.2022-89521
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırmada, oryantiring sporcularının başarı motivasyonları, Pozitif Psikoterapinin Denge Modeli kavramı bağlamında incelenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmaya; yaşları 18-44 arasında değişen (yaş ortalaması 31,78) oryantiring sporu yapan gönüllülerle 100'i kadın (%49) ve 105'i (%51) erkek olmak üzere oryantiring sporu yapan 205 kişi katılmıştır. Veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, Pozitif Psikoterapi ve Aile Terapisi Envanteri ve Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeği (SÖBMÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde korelasyon analizi ve doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Pozitif Psikoterapi ve Aile Terapisi Envanterinin Denge Modeli alanları ile SÖBMÖ'nün başarıya yaklaşma ve güç gösterme alt boyutlarının puanları arasında pozitif; başarısızlıktan kaçınma alt boyutu puanları arasında ise negatif yönde korelasyon görülmüştür. Yapılan regresyon analizine göre denge modelinin beden alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=8,723; p>0,05). Beden alanı, güç gösterme (β=0,17) ve başarısızlıktan kaçınma (β=0,35) boyutlarını pozitif; başarıya yaklaşma (β=0,22) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Başarı alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=13,550; p>0,05). Başarı boyutu, güç gösterme (β=0,29) ve başarıya yaklaşma (β=0,53) boyutlarını pozitif; başarısızlıktan kaçınma (β=-0,14) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Gelecek alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=16,901; p>0,05). Gelecek alanı, güç gösterme (β=0,21) ve başarıya yaklaşma (β=0,47) boyutlarını pozitif; başarısızlıktan kaçınma (β=-0,14) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Sonuç: Oryantiring sporcularının denge modelleri ile güç gösterme ve başarıya yaklaşma durumları arasında pozitif yönde, başarısızlıktan kaçınma durumlarında ise negatif yönde ilişki olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Oryantiring; denge modeli; başarı motivasyonu; pozitif psikoterapi
Amaç: Bu araştırmada, oryantiring sporcularının başarı motivasyonları, Pozitif Psikoterapinin Denge Modeli kavramı bağlamında incelenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Araştırmaya; yaşları 18-44 arasında değişen (yaş ortalaması 31,78) oryantiring sporu yapan gönüllülerle 100'i kadın (%49) ve 105'i (%51) erkek olmak üzere oryantiring sporu yapan 205 kişi katılmıştır. Veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, Pozitif Psikoterapi ve Aile Terapisi Envanteri ve Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeği (SÖBMÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde korelasyon analizi ve doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Pozitif Psikoterapi ve Aile Terapisi Envanterinin Denge Modeli alanları ile SÖBMÖ'nün başarıya yaklaşma ve güç gösterme alt boyutlarının puanları arasında pozitif; başarısızlıktan kaçınma alt boyutu puanları arasında ise negatif yönde korelasyon görülmüştür. Yapılan regresyon analizine göre denge modelinin beden alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=8,723; p>0,05). Beden alanı, güç gösterme (β=0,17) ve başarısızlıktan kaçınma (β=0,35) boyutlarını pozitif; başarıya yaklaşma (β=0,22) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Başarı alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=13,550; p>0,05). Başarı boyutu, güç gösterme (β=0,29) ve başarıya yaklaşma (β=0,53) boyutlarını pozitif; başarısızlıktan kaçınma (β=-0,14) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Gelecek alanı, başarı motivasyonunun alt boyutlarını anlamlı olarak açıklamaktadır (F(3,201)=16,901; p>0,05). Gelecek alanı, güç gösterme (β=0,21) ve başarıya yaklaşma (β=0,47) boyutlarını pozitif; başarısızlıktan kaçınma (β=-0,14) boyutunu negatif olarak yordamaktadır. Sonuç: Oryantiring sporcularının denge modelleri ile güç gösterme ve başarıya yaklaşma durumları arasında pozitif yönde, başarısızlıktan kaçınma durumlarında ise negatif yönde ilişki olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Oryantiring; denge modeli; başarı motivasyonu; pozitif psikoterapi
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to examine the achievement motivation motivations of orienteering athletes in the context of the Balance Model of Positive Psychotherapy. Material and Methods: To research; volunteers between the ages of 18-54 (average age 31.78) and 205 people, including 100 women (49%) and 105 (51%) men, participated. Personal information form, Positive Psychotherapy and Family Therapy Inventory, and Sports-Specific Achievement Motivation Scale were used as data collection tools. Correlation analysis and linear regression analysis were performed in the analysis of the data. Results: The scores of the Balance Model areas of the Positive Psychotherapy and Family Therapy Inventory and the sub-dimensions of approaching success and showing the strength of the Sports-Specific Achievement Motivation Scale were positive; there was a negative correlation between the scores of the failure avoidance sub-dimension. According to the regression analysis, the body area of the balance model significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=8.723; p>0.05). Body domain, showing strength (β=0.17), and failure avoidance (β=0.35) dimensions were positive; predicts approach to success (β=0.22) dimension negatively. The achievement domain significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=13.550; p>0.05). The dimensions of success, showing strength (β=0.29) and approaching success (β=0.53) were positive; negatively predicts the dimension of avoidance of failure (β=-0.14). The future domain significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=16.901; p>0.05). Future domain, showing strength (β=0.21) and approaching success (β=0.47) dimensions are positive; negatively predicts the dimension of avoidance of failure (β=-0.14). Conclusion: There was a positive relationship between the balance models of orienteering athletes and their power and approach to success; on the other hand, it was observed that there was a negative relationship in cases of avoidance of failure.
Keywords: Orienteering; balance model; achievement motivation; positive psychotherapy
Objective: This study was conducted to examine the achievement motivation motivations of orienteering athletes in the context of the Balance Model of Positive Psychotherapy. Material and Methods: To research; volunteers between the ages of 18-54 (average age 31.78) and 205 people, including 100 women (49%) and 105 (51%) men, participated. Personal information form, Positive Psychotherapy and Family Therapy Inventory, and Sports-Specific Achievement Motivation Scale were used as data collection tools. Correlation analysis and linear regression analysis were performed in the analysis of the data. Results: The scores of the Balance Model areas of the Positive Psychotherapy and Family Therapy Inventory and the sub-dimensions of approaching success and showing the strength of the Sports-Specific Achievement Motivation Scale were positive; there was a negative correlation between the scores of the failure avoidance sub-dimension. According to the regression analysis, the body area of the balance model significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=8.723; p>0.05). Body domain, showing strength (β=0.17), and failure avoidance (β=0.35) dimensions were positive; predicts approach to success (β=0.22) dimension negatively. The achievement domain significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=13.550; p>0.05). The dimensions of success, showing strength (β=0.29) and approaching success (β=0.53) were positive; negatively predicts the dimension of avoidance of failure (β=-0.14). The future domain significantly explains the sub-dimensions of achievement motivation (F(3.201)=16.901; p>0.05). Future domain, showing strength (β=0.21) and approaching success (β=0.47) dimensions are positive; negatively predicts the dimension of avoidance of failure (β=-0.14). Conclusion: There was a positive relationship between the balance models of orienteering athletes and their power and approach to success; on the other hand, it was observed that there was a negative relationship in cases of avoidance of failure.
Keywords: Orienteering; balance model; achievement motivation; positive psychotherapy
REFERANSLAR:
- Terlemez M. Antrenörlerin davranış özellikleri, ilke ve çalışma yöntemleri [Behavioral characteristics, principles and working methods of coaches]. Anadolu Akademi Soyal Bilimler Dergisi. 2019;1(Ek Sayı):19-28. [Link]
- Sharma-Brymer V, Bland D. Bringing nature to schools to promote children's physical activity. Sports Med. 2016;46(7):955-62. [Crossref] [PubMed]
- Guo C, Xiao B, Zhang Z, Dong J, Yang M, Shan G, et al. Relationships between Risk events, personality traits, and risk perception of adolescent athletes in sports training. Int J Environ Res Public Health. 2021;19(1):445. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Güvendi B, Türksoy A, Güçlü M, Konter E. Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi [Examination of the level courage and mental toughness of professional wrestlers]. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi. 2018;4(2):70-8. [Link]
- Schunk DH, Meece JR, Pintrich PR. Motivation in Education: Theory, Research, and Applications. 4th ed. Upper Saddle River, NJ: Pearson Higher Ed; 2013.
- Aydın İ, Yaşartürk F. Fitnes katılımcıların rekreasyonel etkinliklere yönelik motivasyon düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi [The state of the fitness participants' levels of motivation towards recreational activities according to various demographic features]. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD). 2017;3(special issue 2):142-52. [Link]
- Castro-Sánchez M, Zurita-Ortega F, Chacón-Cuberos R, López-Gutiérrez CJ, Zafra-Santos E. Emotional intelligence, motivational climate and levels of anxiety in athletes from different categories of sports: analysis through structural equations. Int J Environ Res Public Health. 2018;15(5):894. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Gra-a M, De Francisco C, Arce C. The relationship between motivation and burnout in athletes and the mediating role of engagement. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(9):4884. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Murray HA. Explorations in Personality: A Clinical and Experimental Study of Fifty Men of College Age. 2nd ed. New York; London: Oxford University Press; 1938.
- Weinberg R, Gould D, eds. Şahin M, Koruç Z, çeviri editörleri. Spor ve Egzersiz Psikolojisinin Temelleri. 6 Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık; 2019. p.27-75.
- Bora MV, Cengiz R. The effect of communication between student athletes and physical education teachers on competition success and motivation. SHS Web of Conference. 2016;31:010116. [Link]
- Hayashi CT. Achievement motivation among Anglo-American and Hawaiian physical participants: ı̇ndividual differences and social contextual factors. Journal of Sport and Exercise Psychology. 1996;18(2):194-215. [Crossref]
- Tazegül Ü. Boksörlerin motivasyon yönelimleri ve narsisizm düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigating the relationship between narcissism and motivation level of boxings]. The Journal of Academic Social Science Studies. 2013;6(5):679-91. [Crossref]
- Dobia E, Winkler P. Positive psychotherapy' according to seligman and 'positive psychotherapy' according to peseschkian: a comparison. International Journal of Psychotherapy. 2016;20(3):5-13. [Link]
- Sarı T. Pozitif psikoterapi: gelişimi, temel ilke ve yöntemleri ve Türk kültürüne uygulanabilirliği [Positive psychotherapy: its development, basic principles and methods, and applicabilityto Turkish culture]. The Journal of Happiness & Well-Being. 2015;3(2):182-203. [Link]
- Bakan İ, İlker K. Kurumsal açıdan algı ve algı yönetimi [The organizational perspective of perception and perception management]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012;2(1):19-34. [Link]
- Chang EC. Hope, problem-solving ability, and coping in a college student population: some implications for theory and practice. J Clin Psychol. 1998;54(7):953-62. [Crossref] [PubMed]
- Glazemakers I, Deboutte D. Modifying the 'Positive Parenting Program' for parents with intellectual disabilities. J Intellect Disabil Res. 2013;57(7):616-26. [Crossref] [PubMed]
- van Bronswijk S, Moopen N, Beijers L, Ruhe HG, Peeters F. Effectiveness of psychotherapy for treatment-resistant depression: a meta-analysis and meta-regression. Psychol Med. 2019;49(3):366-79. [Crossref] [PubMed]
- Eryilmaz A. Pozitif psikoterapi bağlamında geliştirilen ergenler için amaçları genişletme grup rehberliği programının etkililiğinin incelenmesi [Extending the goals program for adolescents with respect to positive psychotherapy]. Egitim ve Bilim. 2012;37(164):3. [Link]
- Eryılmaz A. Yeniden gözden geçirme: pozitif psikoterapi ve gelişimsel rehberlik bağlamında ergenler için amaçları genişletme programı [Renew: "expansion of goals program" for adolesonts with respect to positive psycholterapy and comprehensive guidance]. Aile ve Toplum. 2010;20(20):53-66. [Link]
- Eryılmaz A. Yetişkin öznel iyi oluşu ile pozitif psikoterapi bağlamında birincil ve ikincil yetenekler arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Investigating of the relationships between adults' subjective well-being and primary-secondary capabilities with respect to positive psychotherapy]. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2011;14:17-28. [Link]
- Eryılmaz A. Pozitif psikoterapi bağlamında yaşam amaçları belirleme ölçeğinin üniversite öğrencileri üzerinde psikometrik özelliklerinin incelenmesi [Investigating of psychometric properties the scale of setting life goats with respect to positive psychotherapy on university students]. Klinik Psikiyatri. 2012;15:166-74. [Link]
- Sarı T, Eryılmaz A, Varlıklı-Öztürk G. Adaption of Wiesbaden Inventory of Positive Psychotherapy to Turkish culture. Oral Presentation, 5th World Congress on Positive Psychotherapy, 9-12 Oct. İstanbul, Turkey. 2010. [Link]
- Willis DJ. Three scales to measure sport-related motives in sports. Journal of Sport Psychology. 1982;4(4):338-53. [Crossref]
- Tiryaki Ş, Gödelek E. Spora Özgü başarı motivasyonu ölçeğinin türk sporcuları için uyarlanması çalışması. I. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu Bildiri Kitapçığı. 2. Baskı. Ankara: Bağırgan Yayınevi; 1997. p.128-41.
- Dereli E, Esentürk OK, Çolakoğlu FF, İlhan EL Oryantiring sporcularında zihinsel antrenman becerileri ile zihinsel dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişki [The relationship between mental training skills and mental resistance levels in orienting sportsmen]. The Journal of International Social Research. 2020;13(71):1131-7. [Link]
- International Orienteering Federation Competition Rules For international orienteering Federation (IOF) Foot Orienteering Events. Finland. 2017. [Link]
- Baştuğ G, Kuru E. Bayan sporcuların bedenlerini algılama düzeyleri ve cinsiyet rolleri üzerine bir araştırma [A research about the perception levels of their bodies of female athletes and gender roles]. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;29(2):533-55. [Link]
- Mülazımoğlu Ballı Ö, Kirazcı S, Aşçı FH. Sporcu ve sporcu olmayan kadınların sosyal fizik kaygısı ve beden imgesinden hoşnut olma düzeyleri [Social physique anxiety and body image satisfaction levels of female athletes and non-athletes]. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2006;1:9-16. [Link]
- Brewer BW. Handbook of Sports Medicine and Science, Sport Psychology. 1st ed. UK: Willy Blackwell; 2009.
- Konter E. Spor Psikolojisi El Kitabı. 6. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık; 2006. p.84.
- Durand-Bush N, Salmela JH. The development and maintenance of expert athletic performance: perceptions of world and olympic champions. Journal of Applied Sport Psychology JASP. 2002;14(3):154-71. [Crossref]
- Wong YJ, Rew L, Slaikeu KD. A systematic review of recent research on adolescent religiosity/spirituality and mental health. Issues Ment Health Nurs. 2006;27(2):161-83. [Crossref] [PubMed]
- Lyons VL. Moral reasoning of collegiate athletes and intramural sports athletes: an investigation of the influence of religiosity, gender, and type of sport played [Doctoral thesis]. USA: Ohio State University; 2013. Erişim tarihi: 02.02.2022 [Link]
.: İşlem Listesi