.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Determination of Health Services Vocational School Students' Knowledge and Attitudes About Conventional and Complementary Medicine Practices: A Descriptive Study
Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp ile İlgili Tutum ve Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi: Tanımlayıcı Araştırma
J Tradit Complem Med. 2022;5(3):217-26
doi: 10.5336/jtracom.2022-92347
Makale Dili: EN
Tam Metin
ABSTRACT
Objective: The aim of this descriptive study is to determine the knowledge and attitudes of the health services vocational school students about conventional and complementary medicine practices (CCMP). Material and Methods: The study included students from Bolu Abant İzzet Baysal University Mehmet Tanrıkulu Vocational School of Health Services. The data were collected online between November-December 2021 through the socio-demographic data form, Complementary, Alternative, Conventional Medicine Attitude Scale (CACMAS), and the CCMP information form. Results: The mean CACMAS score of the students (111.60±13.77) was found to be high. In general, knowledge level of students about CCMP practices are insufficient. The most and the least known CCMP methods among students are hypnosis (76.9%) and prolotherapy (88.3%), respectively. The philosophical congruence with complementary and alternative medicine in female students were higher than male (p=0.019). Dissatisfaction of second grade students with conventional medicine was found to be more than first grade students (p=0.005). The mean scores of the scale (p=0.002), philosophical congruence with complementary and alternative medicine (p=0.026) and the holistic balance sub-scales (p=0.024) of the students who used CCMP were found to be higher than the others. A very weak positive correlation was found between the age of the students and the scale mean score (r=0.15; p<0.01). On the other hand, a weak positive correlation was found between the age of students and dissatisfaction with conventional medicine mean score (r=0.25; p<0.01). Conclusion: Health services vocational school students have positive attitudes towards CCMP, but their level of knowledge is insufficient.
Keywords: Traditional medicine; complementary medicine; health service; university students
Objective: The aim of this descriptive study is to determine the knowledge and attitudes of the health services vocational school students about conventional and complementary medicine practices (CCMP). Material and Methods: The study included students from Bolu Abant İzzet Baysal University Mehmet Tanrıkulu Vocational School of Health Services. The data were collected online between November-December 2021 through the socio-demographic data form, Complementary, Alternative, Conventional Medicine Attitude Scale (CACMAS), and the CCMP information form. Results: The mean CACMAS score of the students (111.60±13.77) was found to be high. In general, knowledge level of students about CCMP practices are insufficient. The most and the least known CCMP methods among students are hypnosis (76.9%) and prolotherapy (88.3%), respectively. The philosophical congruence with complementary and alternative medicine in female students were higher than male (p=0.019). Dissatisfaction of second grade students with conventional medicine was found to be more than first grade students (p=0.005). The mean scores of the scale (p=0.002), philosophical congruence with complementary and alternative medicine (p=0.026) and the holistic balance sub-scales (p=0.024) of the students who used CCMP were found to be higher than the others. A very weak positive correlation was found between the age of the students and the scale mean score (r=0.15; p<0.01). On the other hand, a weak positive correlation was found between the age of students and dissatisfaction with conventional medicine mean score (r=0.25; p<0.01). Conclusion: Health services vocational school students have positive attitudes towards CCMP, but their level of knowledge is insufficient.
Keywords: Traditional medicine; complementary medicine; health service; university students
ÖZET
Amaç: Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmanın amacı, sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamaları ile ilgili bilgi ve tutumlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mehmet Tanrıkulu Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulundaki öğrencileri kapsamaktadır. Çalışmanın verileri sosyo-demografik veri formu, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği ve GETAT bilgi formu aracılığıyla Kasım-Aralık 2021 tarihleri arasında çevrim içi ortamda toplanmıştır. Bulgular: Öğrencilerin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği'nden aldıkları skor ortalaması (111,60±13,77) yüksek düzeyde bulunmuştur. Genel olarak öğrencilerin GETAT uygulamaları hakkındaki bilgi düzeyleri yetersizdir. Öğrenciler arasında en fazla ve en az bilinen GETAT uygulamaları sırasıyla hipnoz (%76,9) ve proloterapidir (%88,3). Kız öğrencilerin tamamlayıcı tıbba düşünsel bakışları erkeklere kıyasla yüksek düzeyde bulunmuştur (p=0,019). İkinci sınıftaki öğrencilerin modern tıbba karşı memnuniyetsizlikleri 1. sınıftaki öğrencilere göre daha yüksek düzeyde bulunmuştur (p=0,005). GETAT uygulamalarını kullanan öğrencilerin ölçek ortalama skoru (p=0,002), tamamlayıcı tıbba düşünsel bakış (p=0,026) ve sağlığa bütüncül bakış alt boyut ortalama skorları (p=0,024) diğerlerine kıyasla daha yüksek düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerin yaşları ile ölçek ortalama skoru arasında pozitif yönde çok zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,15; p<0,01). Öte yandan öğrencilerin yaşları ile geleneksel tıptan memnuniyetsizlik ortalama skoru arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,25; p<0,01). Sonuç: Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin GETAT ile ilgili tutumları olumlu, bilgi düzeyleri ise yetersizdir.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel tıp; tamamlayıcı tıp; sağlık hizmetleri; üniversite öğrencileri
Amaç: Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmanın amacı, sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamaları ile ilgili bilgi ve tutumlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mehmet Tanrıkulu Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulundaki öğrencileri kapsamaktadır. Çalışmanın verileri sosyo-demografik veri formu, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği ve GETAT bilgi formu aracılığıyla Kasım-Aralık 2021 tarihleri arasında çevrim içi ortamda toplanmıştır. Bulgular: Öğrencilerin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Tutum Ölçeği'nden aldıkları skor ortalaması (111,60±13,77) yüksek düzeyde bulunmuştur. Genel olarak öğrencilerin GETAT uygulamaları hakkındaki bilgi düzeyleri yetersizdir. Öğrenciler arasında en fazla ve en az bilinen GETAT uygulamaları sırasıyla hipnoz (%76,9) ve proloterapidir (%88,3). Kız öğrencilerin tamamlayıcı tıbba düşünsel bakışları erkeklere kıyasla yüksek düzeyde bulunmuştur (p=0,019). İkinci sınıftaki öğrencilerin modern tıbba karşı memnuniyetsizlikleri 1. sınıftaki öğrencilere göre daha yüksek düzeyde bulunmuştur (p=0,005). GETAT uygulamalarını kullanan öğrencilerin ölçek ortalama skoru (p=0,002), tamamlayıcı tıbba düşünsel bakış (p=0,026) ve sağlığa bütüncül bakış alt boyut ortalama skorları (p=0,024) diğerlerine kıyasla daha yüksek düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerin yaşları ile ölçek ortalama skoru arasında pozitif yönde çok zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,15; p<0,01). Öte yandan öğrencilerin yaşları ile geleneksel tıptan memnuniyetsizlik ortalama skoru arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur (r=0,25; p<0,01). Sonuç: Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin GETAT ile ilgili tutumları olumlu, bilgi düzeyleri ise yetersizdir.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel tıp; tamamlayıcı tıp; sağlık hizmetleri; üniversite öğrencileri
REFERANSLAR:
- İşler S, Özkoçak V, Koç F. Tıbbi antropoloji açısından halk hekimliğinin değerlendirilmesi [Evaluation of folk medicine from the medical anthropology perspective]. SSS Journal. 2020;6(68):3684-93. [Crossref]
- Kaplan M. Covı̇d-19: küresel salgın sürecı̇nde geleneksel ve tamamlayıcı tedavı̇ uygulamaları [Covid-19: traditional and complementary healing practices in the pandemic process]. Milli Folklor. 2020;16(127):35-45. [Link]
- Karahancı ON, Öztoprak ÜY, Ersoy M, Zeybek ÜÇ, Hayırlıdağ M, Örnek BN. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği ile yönetmelik taslağı'nın karşılaştırılması [Comparison of traditional, complementary medicine draft regulations and regulations]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2015;2(2):117-26. [Crossref]
- Resmî Gazete (27.10.2014, Sayı: 29158) sayılı Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği; 2014. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. Erişim linki: [Link]
- Oğlakçı İlhan A, Sirekbasan S, Gürkök Tan T. Sağlık hizmetleri meslek yüksek okulu öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi düzey ve tutumlarının değerlendirilmesi [Evaluation of the knowledge levels and attitudes of health services vocational school students about traditional and complementary medicine]. Ankara Med J. 2019;19(4):736-44. [Crossref]
- Sönmez Cİ, Ayhan Başer D, Küçükdağ HN, Kayar O, Acar İ, Döner Güner P. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi durumlarının ve davranışlarının değerlendirilmesi [Evaluation of knowledge and behaviors of traditional and complementary medicine of medical school students]. Konuralp Medical Journal. 2018;10(3):276-81. [Link]
- Köse E, Oturak G, Ekerbiçer H. Bir grup tıp fakültesi öğrencisinde geleneksel ve tamamlayıcı tıp tutumu ve sağlık okuryazarlığı ilişkisinin incelenmesi [Examination of the relationship between traditional and complementary medicine attitude and health literacy in a group of medical faculty students]. Sakarya Tıp Dergisi. 2021;11(2):373-80. [Crossref]
- Şahin N, Aydın D, Akay B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutumlarının değerlendirilmesi [The attitudes of nursing students towards holistic complementary and alternative medicine]. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;8(1):21-6. [Link]
- Kahraman A, Kırkan Ç. Pediatri hemşirelerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi [Investigation of knowledge and attitudes of pediatric nurses toward traditional and complementary medicine practices]. J Tradit Complem Med. 2020;3(1):32-9. [Crossref]
- McFadden KL, Hernández TD, Ito TA. Attitudes toward complementary and alternative medicine influence its use. Explore (NY). 2010;6(6):380-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Fowler J, Cohen L, Jarvis P. Practical Statistics for Field Biology. 2nd ed. England: Wiley; 2009.
- Ayraler A, Öztürk O, Oruç MA, Yavuz E. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp hakkındaki bilgi düzeyleri ve görüşleri [The knowledge level and opinions of medical faculty students about traditional and complementary medicine]. Türk Aile Hek Derg. 2020;24(4):196-202. [Link]
- Ege B, Kurt My, Ege M, Geyik A. Diş hekimliği fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile ilgili tutumlarının değerlendirilmesi [Evaluation of attitudes of faculty of dentistry students on traditional and complementary medicine practices]. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi. 2020;3(2):178-90. [Crossref]
- Karahan S, Ağadayı E, Karagöz N. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi tutum ve davranışları'nın değerlendirilmesi [Evaluation of medical school students' knowledge, attitudes, and behaviors regarding traditional and complementary medicine]. Cumhuriyet Medical Journal. 2020;42(4):434-40. [Link]
- Dursun Sİ, Vural B, Keskin B, Kaçar HK, Beyhan A, Kadıoğlu H. Yetişkinlerde geleneksel/tamamlayıcı tıp tutumu ile sağlık okuryazarlığı ve sağlık algısı arasındaki ilişki [The relationship between traditional/complementary medical attitude and health literacy and health perception in adults]. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019;1(1):1-10. [Link]
- Özer Z, Bahçecioğlu Turan G, Bakır E. Dahiliye polikliniğine başvuran hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıbba karşı tutumları ve etkileyen faktörler [Attitude of patients admitted to internal diseases polyclinic towards conventional and complementary medicine and the affecting factors]. J Health Pro Res. 2020;2(3):102-12. [Link]
- Porsuk AÖ, Cerit Ç. Views of healthcare professionals to traditional and complementary medicine. International Journal of Traditional and Complementary Medicine Research. 2021;2(3):146-52. [Crossref]
- McFadden KL, Hernández TD, Ito TA. Attitudes toward complementary and alternative medicine influence its use. Explore (NY). 2010;6(6):380-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Kaplan M. Geleneksel Tıbbın Yeniden Üretim Sürecinde Kadın, Ankara Kent Örneğinde Kuşaklar Arası Çalışma [Doktora tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi; 2010. [Erişim tarihi: 21 Ocak 2022]. Erişim linki: [Link]
- Noiesen E, Munk MD, Larsen K, Høyen M, Agner T. Use of complementary and alternative treatment for allergic contact dermatitis. Br J Dermatol. 2007;157(2):301-5. [Crossref] [PubMed]
- Erci B. Attitudes towards holistic complementary and alternative medicine: a sample of healthy people in Turkey. J Clin Nurs. 2007;16(4):761-8. [Crossref] [PubMed]
- Aytaç Ö, Kurtdaş MÇ. Çalışan kadınların alternatif tıbba bakış açılarının sosyolojik analizi [Sociological analysis of working women's perspective on alternative medicine]. Sosyal Bilimler Dergisi. 2014;16(2):1-26. [Crossref]
- Çöl Araz N, Taşdemir HS, Kılıç SP. Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin tıp dışı alternatif ve geleneksel uygulamalar konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of opinions of the faculty of health sciences students about non medical alternative and traditional therapies]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;1(4):239-51. [Link]
- Fionda S, Furnham A. Hypochondriacal attitudes and beliefs, attitudes towards complementary and alternative medicine and modern health worries predict patient satisfaction. JRSM Open. 2014;5(11):2054270414551659. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Cinar N, Akduran F, Kose D. The attitudes of nursing students regarding the complementary and alternative medicine. Revista Eletrônica de Enfermagem. 2016;18:1-6. [Crossref]
- Yurdakul ES, Sarı O. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarının etik yönden incelenmesi [The examination of traditional and complementary medicine applications in terms of ethical side]. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2020;10(3):404-14. [Crossref]
- Öztürk YE, Akman Dömbekci H, Ünal S. Geleneksel tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [The use of traditional complementary and alternative medicine]. Bütünleyici ve Anadolu Tıbbı Dergisi. 2020;1(3):23-35. [Link]
- Çetin OB. Eskişehir'de tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı [The use of complementary and alternative medicine in Eskisehir]. Sosyoekonomi. 2007;6(6):90-3. [Link]
- Aktaş B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutumları [Attitudes of nursing students toward holistic complementary and alternative medicine]. JAREN. 2017;3(2):55-9. [Link]
- Kurt AÖ, Şaşmaz T. Türkiye'de sağlık hizmetlerinin sosyalleştirilmesi: 1961-2003 [The socialization of health services in Turkey: 1961-2003]. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2012;2(1):21-30. [Link]
- Erol Çalışkan ŞS, Çanlı E. Manisa-Selendi ilçesinde sağaltma ocakları [Treatment centers in Selendi district of Manisa]. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 2019;12(25):50-70. [Crossref]
- Chowdhuri PD, Kundu K. Factors determining choice of complementary and alternative medicine in acute and chronic diseases. J Complement Integr Med. 2020;17(3). [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi