.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Kekemeliği Olan Bireyleri Konu Alan Çocuk Kitaplarına Yönelik Bir Doküman İncelemesi: Nitel Araştırma
A Document Analysis of Children's Books Including Individuals with Stuttering: Qualitative Study
Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2023;8(1):29-36
doi: 10.5336/healthsci.2022-93217
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Geçmiş çalışmalar, kekemeliği olan karakterlerin yer aldığı ve kurgu niteliğindeki kitapların kekemelik deneyiminin nasıl olabileceğine dair okuyucuya fikir verme gücüne sahip olduğunu ifade etmektedir. Bu sebepten bu çalışmanın amacı, Türkiye'de yayımlanan ve kekemeliği olan bireylerin yer aldığı çocuk kitaplarında kekemeliğin nasıl tasvir edildiğini göstermektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Kekemeliği olan bireyleri konu alan ve çocuk edebiyatı alanına ait 3 kitap tematik analiz yoluyla incelenmiştir. Veri analizinde geçmiş çalışmalardan birinin sunduğu kuramsal çerçeve ve bulgular üzerinden kodlama sistemi oluşturulmuştur. Kitaplar, bu kodlama sistemine göre değerlendirilmiştir. Bulgular: İnceleme sonucunda 3 farklı temaya ulaşılmıştır: Kekemeliğin temel örüntüleri (tekrar, uzatma ve blok, kekemelikten kaçınma stratejileri gibi), bireysel ve çevresel etkenler (aile üyelerinin kekemeliğe gösterdiği tepkiler gibi) ve işlevsel değişimler (kekemeliğe gösterilen duygusal tepkilerde değişim gibi). Sonuç: Kitaplardan biri dışında kekemeliğe verilen tepkilerin seyri ve müdahale sürecine dair yeterince bilgiye erişilmemektedir. Başka bir deyişle kitap içeriklerinin kekemeliği olan birey ve ait olduğu sosyal çevrenin kekemeliğe gösterdikleri tepkilerle sınırlı kaldığı anlaşılmaktadır. Dil ve konuşma terapistinin müdahale sürecinin önemli bir parçası ve başlangıç noktası olduğu düşünüldüğünde; bu sınırlılığın giderilerek çocuk kitaplarının hazırlanması, benzer içeriğe sahip kitap sayısının artması ve özellikle de klinik ortamda kullanımı için teşvik edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kekemelik; edebiyat; nitel araştırma
Amaç: Geçmiş çalışmalar, kekemeliği olan karakterlerin yer aldığı ve kurgu niteliğindeki kitapların kekemelik deneyiminin nasıl olabileceğine dair okuyucuya fikir verme gücüne sahip olduğunu ifade etmektedir. Bu sebepten bu çalışmanın amacı, Türkiye'de yayımlanan ve kekemeliği olan bireylerin yer aldığı çocuk kitaplarında kekemeliğin nasıl tasvir edildiğini göstermektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Kekemeliği olan bireyleri konu alan ve çocuk edebiyatı alanına ait 3 kitap tematik analiz yoluyla incelenmiştir. Veri analizinde geçmiş çalışmalardan birinin sunduğu kuramsal çerçeve ve bulgular üzerinden kodlama sistemi oluşturulmuştur. Kitaplar, bu kodlama sistemine göre değerlendirilmiştir. Bulgular: İnceleme sonucunda 3 farklı temaya ulaşılmıştır: Kekemeliğin temel örüntüleri (tekrar, uzatma ve blok, kekemelikten kaçınma stratejileri gibi), bireysel ve çevresel etkenler (aile üyelerinin kekemeliğe gösterdiği tepkiler gibi) ve işlevsel değişimler (kekemeliğe gösterilen duygusal tepkilerde değişim gibi). Sonuç: Kitaplardan biri dışında kekemeliğe verilen tepkilerin seyri ve müdahale sürecine dair yeterince bilgiye erişilmemektedir. Başka bir deyişle kitap içeriklerinin kekemeliği olan birey ve ait olduğu sosyal çevrenin kekemeliğe gösterdikleri tepkilerle sınırlı kaldığı anlaşılmaktadır. Dil ve konuşma terapistinin müdahale sürecinin önemli bir parçası ve başlangıç noktası olduğu düşünüldüğünde; bu sınırlılığın giderilerek çocuk kitaplarının hazırlanması, benzer içeriğe sahip kitap sayısının artması ve özellikle de klinik ortamda kullanımı için teşvik edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kekemelik; edebiyat; nitel araştırma
ABSTRACT
Objective: Previous studies state that fictional books with characters who stutter hold the power to give the reader an idea about how stuttering is experienced. Therefore, the aim of this study is to show how stuttering is depicted among children's books published in Türkiye that include individuals with stuttering. Material and Methods: In this study, document analysis, one of the qualitative research methods, was used. Three books on children's literature which include individuals with stuttering were examined through thematic analysis. In data analysis, a coding system was created based on the theoretical framework and findings presented by one of the previous studies. The books were evaluated according to this coding system. Results: As a result of the examination, 3 different themes were attained: Basic patterns of stuttering (repetition, prolongation and block, avoidance strategies, etc.), individual and environmental factors (reactions of family members to stuttering, etc.), and functional changes (changes in emotional reactions to stuttering, etc.). Conclusion: Except for one of the books examined, there is not enough information about the course of reactions to stuttering and the intervention process. In other words, it is understood that the contents of the books are limited to the reactions of the person with stuttering and the social environment they belong to. Considering that speech and language therapist is an important part and starting point of the intervention process; it is suggested that children's books be prepared by eliminating this limitation, the number of books with similar content should be increased and the use of these books especially in clinical settings should be encouraged.
Keywords: Stuttering; literature; qualitative research
Objective: Previous studies state that fictional books with characters who stutter hold the power to give the reader an idea about how stuttering is experienced. Therefore, the aim of this study is to show how stuttering is depicted among children's books published in Türkiye that include individuals with stuttering. Material and Methods: In this study, document analysis, one of the qualitative research methods, was used. Three books on children's literature which include individuals with stuttering were examined through thematic analysis. In data analysis, a coding system was created based on the theoretical framework and findings presented by one of the previous studies. The books were evaluated according to this coding system. Results: As a result of the examination, 3 different themes were attained: Basic patterns of stuttering (repetition, prolongation and block, avoidance strategies, etc.), individual and environmental factors (reactions of family members to stuttering, etc.), and functional changes (changes in emotional reactions to stuttering, etc.). Conclusion: Except for one of the books examined, there is not enough information about the course of reactions to stuttering and the intervention process. In other words, it is understood that the contents of the books are limited to the reactions of the person with stuttering and the social environment they belong to. Considering that speech and language therapist is an important part and starting point of the intervention process; it is suggested that children's books be prepared by eliminating this limitation, the number of books with similar content should be increased and the use of these books especially in clinical settings should be encouraged.
Keywords: Stuttering; literature; qualitative research
REFERANSLAR:
- Manning WH, DiLollo A. Clinical Decision Making in Fluency Disorders. 4th ed. San Diego, CA: Plural Publishing; 2018.
- Yaruss JS, Quesal RW. Stuttering and the international classification of functioning, disability, and health: an update. J Commun Disord. 2004;37(1):35-52. [Crossref] [PubMed]
- Bricker-Katz G, Lincoln M, Cumming S. Stuttering and work life: an interpretative phenomenological analysis. J Fluency Disord. 2013;38(4):342-55. [Crossref] [PubMed]
- O'Brian S, Jones M, Packman A, Menzies R, Onslow M. Stuttering severity and educational attainment. J Fluency Disord. 2011;36(2):86-92. [Crossref] [PubMed]
- Abdalla F, St Louis KO. Modifying attitudes of Arab school teachers toward stuttering. Lang Speech Hear Serv Sch. 2014;45(1):14-25. [Crossref] [PubMed]
- Çağlayan A, Özdemir RS. The attitudes of employers towards stuttering and people who stutter: Descriptive research. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(2):339-48. [Crossref]
- Saman FD, Aydın-Uysal A. Sınıf öğretmenlerinin kekemelik hakkındaki tutumları [Primary teachers' attitudes about stuttering]. Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi. 2022;5(1):62-78. [Link]
- Ozdemir RS, St Louis KO, Topbaş S. Public attitudes toward stuttering in Turkey: probability versus convenience sampling. J Fluency Disord. 2011;36(4):262-7. [Crossref] [PubMed]
- Yaşar Ö, Birol NY, Erensoy İ. Kekemelik hakkında bilgi kaynağı olarak YouTubeTM [YouTubeTM as an information source for stuttering]. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021;8(3):637-54. [Link]
- Oğuzkan AF. Çocuk Edebiyatı: Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle. 10. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık; 2013.
- Logan KJ, Mullins MS, Jones KM. The depiction of stuttering in contemporary juvenile fiction: Implications for clinical practice. Psychol Sch. 2008;45(7):609-26. [Crossref]
- Bushey T, Martin R. Stuttering in children's literature. Lang Speech Hear Serv Sch. 1988;19(3):235-50. [Crossref]
- Jones K, Logan K. Using fictional literature as a tool in fluency ıntervention programs for children and teens. 2010 [Cited: Agust 26, 2022]. Available from: [Link]
- Trotter WD, Silverman FH. The stutterer as a character in contemporary literature: a bibliography. J Speech Hear Disord. 1976;41(4):553-4. [Crossref] [PubMed]
- Marshall C, Rossman BG. Designing Qualitative Research. 4th ed. Thousands Oaks, Calif: Sage Pub; 2006.
- Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 12. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2021.
- Kaftancıoğlu Ü. Kekeme Tavşan. 2. Baskı. İstanbul: Özyürek Yayınevi; 2016.
- Colthorp I. Şaşmaz P, çeviri editörü. Duringo-Kekemeliğimi Nasıl Evcilleştirdim. 1. Baskı. İstanbul: Mirket Yayınları; 2020.
- Noreau D. Varnalı Y, çeviri editörü. Ariyan'ın Boğazındaki Düğümler. 1. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları; 2020.
- İşler D. Kekeme Hamlet. 7. Baskı. İstanbul: Timaş Yayınları; 2021.
- Kayhan-Aktürk Ş, Özdemir RS. A comparison of peer relations between preschool children who stutter and their fluent peers. Arch Health Sci Res. 2021;8:153-9. [Crossref]
- Yaşar Ö, Vural-Batık M, Özdemir Ş. Investigating resilience, perceived social support and trait anxiety levels of mothers of school-age children who stutter. Codas. 2020;32(2):e20190093. [Crossref] [PubMed]
- Yaşar Ö, Vural-Batık M, Özdemir Ş. Kekemeliği olan okul çağı çocuklarının annelerinin öznel iyi oluş ve umut düzeylerinin incelenmesi: kesitsel araştırma [The subjective well-being and hope levels of mothers with children who stutter: cross-sectional study]. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2022;7(2):349-57. [Crossref]
- Logan KJ, Yaruss JS. Helping parents address attitudinal and emotional factors with young children who stutter. Contemp Issues Commun Sci Disor. 1999;26:69-81. [Crossref]
.: İşlem Listesi