.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Sağlık Çalışanlarında Mobbing (Psikolojik Terör) ve Motivasyon Algıları ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Edirne Örneği
Investigation of the Relationship Between Mobbing (Psychological Terror) and Motivation Perceptions with Sleep Quality in Healthcare Professionals: Edirne Sample
Turkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2020;17(3):264-76
doi: 10.5336/forensic.2020-78137
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırma, sağlık sektöründe çalışanların, işyerinde karşılaştıkları mobbing davranışları karşısında motivasyon düzeyleri ve uyku kaliteleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 10 Ocak 2018-25 Şubat 2018 tarihleri arasında Edirne İl Sağlık Müdürlüğünde farklı pozisyonlarda görev yapan 103 sağlık çalışanı ile yüz yüze bir şekilde yürütülmüştür. Bu kapsamda; Leymann Psikolojik Terör Ölçeği, İş Motivasyonu Ölçeği, Uykusuzluk Şiddeti İndeksi ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde; Komogorov-Smirnov normallik testi sonucunda Mann-Whitney U testi, Spearman korelasyon analizi ve kikare analizi yürütülmüştür. Bulgular: Örneklemin %36,9'u mobbinge uğradığını bildirmiş olup; erkeklerin mağduriyet oranı, kadınlardan daha yüksek bulunmuştur. Mobbing algısı ile uykusuzluk puan ortalamaları arasında ise anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sağlık çalışanlarının uykusuzluk ile toplam motivasyon, içsel motivasyon ve dışsal motivasyon puanları arasında ise negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sağlık çalışanlarının içsel, dışsal ve toplam motivasyon düzeyleri azaldıkça uykusuzluk düzeyleri artmaktadır. Sonuç: Kişisel, örgütsel ve toplumsal düzeyde ciddi sonuçları olan mobbingin önlenmesi noktasında yasal düzenlemelere ek olarak; çalışanların hakları konusunda bilgilendirilmeleri, işyerlerinde mobbing konusunda yaşanabilecek çatışmalarla ilgilenen ayrı birimlerin kurulması, yönetim kademesinin koruyucu önlemler alarak çalışanı güvende hissettirmesi, yalnızca ruh sağlığını korumak adına değil, iş verimliliğini artırmak adına da önemli adımlar olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Mobbing; motivasyon; uyku kalitesi; sağlık çalışan
Amaç: Bu araştırma, sağlık sektöründe çalışanların, işyerinde karşılaştıkları mobbing davranışları karşısında motivasyon düzeyleri ve uyku kaliteleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 10 Ocak 2018-25 Şubat 2018 tarihleri arasında Edirne İl Sağlık Müdürlüğünde farklı pozisyonlarda görev yapan 103 sağlık çalışanı ile yüz yüze bir şekilde yürütülmüştür. Bu kapsamda; Leymann Psikolojik Terör Ölçeği, İş Motivasyonu Ölçeği, Uykusuzluk Şiddeti İndeksi ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde; Komogorov-Smirnov normallik testi sonucunda Mann-Whitney U testi, Spearman korelasyon analizi ve kikare analizi yürütülmüştür. Bulgular: Örneklemin %36,9'u mobbinge uğradığını bildirmiş olup; erkeklerin mağduriyet oranı, kadınlardan daha yüksek bulunmuştur. Mobbing algısı ile uykusuzluk puan ortalamaları arasında ise anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sağlık çalışanlarının uykusuzluk ile toplam motivasyon, içsel motivasyon ve dışsal motivasyon puanları arasında ise negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sağlık çalışanlarının içsel, dışsal ve toplam motivasyon düzeyleri azaldıkça uykusuzluk düzeyleri artmaktadır. Sonuç: Kişisel, örgütsel ve toplumsal düzeyde ciddi sonuçları olan mobbingin önlenmesi noktasında yasal düzenlemelere ek olarak; çalışanların hakları konusunda bilgilendirilmeleri, işyerlerinde mobbing konusunda yaşanabilecek çatışmalarla ilgilenen ayrı birimlerin kurulması, yönetim kademesinin koruyucu önlemler alarak çalışanı güvende hissettirmesi, yalnızca ruh sağlığını korumak adına değil, iş verimliliğini artırmak adına da önemli adımlar olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Mobbing; motivasyon; uyku kalitesi; sağlık çalışan
ABSTRACT
Objective: This study was carried out to determine the relationship between the mobbing behaviors of staff working in the healthcare sector and their levels of motivation and sleep quality. Material and Methods: The study was carried out face-to-face with 103 healthcare professionals working in different positions at Edirne Provincial Directorate of Health between 10 January 2018-25 February 2018. In this context, the Leymann Inventory of Psychological Terror Scale, Work Motivation Scale, Insomnia Severity Index and demographic information form were used. In the analysis of the data, as a result of the Komogorov-Smirnov normality test, Mann-Whitney U test, Spearman correlation analysis and chi-square analysis were carried out. Results: 36.9% of the sample reported that they were mobbed and the rate of victimization of men was higher than that of women. No significant difference was found between the mobbing perception and the insomnia mean scores. However, among the healthcare professionals' insomnia and overall motivation, internal motivation and external motivation scores, a significant negative relationship was found. As the internal, external and overall motivation levels of the professionals decrease, insomnia levels increase. Conclusion: In addition to legal regulations regarding the prevention of mobbing, which has serious consequences at the personal, organizational and social levels, informing professionals about their rights, the establishment of separate units dealing with conflicts in the workplace about mobbing and taking protective measures to make them feel safe will also be important steps not only to protect their mental health, but also to increase work efficiency.
Keywords: Mobbing; motivation; sleep quality; healthcare professional
Objective: This study was carried out to determine the relationship between the mobbing behaviors of staff working in the healthcare sector and their levels of motivation and sleep quality. Material and Methods: The study was carried out face-to-face with 103 healthcare professionals working in different positions at Edirne Provincial Directorate of Health between 10 January 2018-25 February 2018. In this context, the Leymann Inventory of Psychological Terror Scale, Work Motivation Scale, Insomnia Severity Index and demographic information form were used. In the analysis of the data, as a result of the Komogorov-Smirnov normality test, Mann-Whitney U test, Spearman correlation analysis and chi-square analysis were carried out. Results: 36.9% of the sample reported that they were mobbed and the rate of victimization of men was higher than that of women. No significant difference was found between the mobbing perception and the insomnia mean scores. However, among the healthcare professionals' insomnia and overall motivation, internal motivation and external motivation scores, a significant negative relationship was found. As the internal, external and overall motivation levels of the professionals decrease, insomnia levels increase. Conclusion: In addition to legal regulations regarding the prevention of mobbing, which has serious consequences at the personal, organizational and social levels, informing professionals about their rights, the establishment of separate units dealing with conflicts in the workplace about mobbing and taking protective measures to make them feel safe will also be important steps not only to protect their mental health, but also to increase work efficiency.
Keywords: Mobbing; motivation; sleep quality; healthcare professional
REFERANSLAR:
- BİLKA. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Raporu. 2009. p.29 http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:BdZpddGUTHAJ:bilka.org.tr/uploads/themes/kaleydoskop-dijital-ajans/images/upload/file/Mobbing1.doc+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr
- Davenport N, Swartz RD, Eliot GP. Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz. Önertoy O, çeviri editörü. 1. Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık; 2003. p.182.
- WHO. Raising Awareness of Psychological Harassment at Work. Protecting Workers' Health Series No: 4. Geneva; WHO Publication: 2003. p.38.
- Tutar H, Akbolat M. [Perceptions of mobbing of health employees in terms of genders of managers]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012;28:19-29.
- Saam NJ. Interventions in workplace bullying: a multilevel approach. Eur J Work Organ Psychol. 2010;19:51-75. [Crossref]
- Tınaz P. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). 3. Baskı. İstanbul: Beta Yayınevi; 2011. p.246.
- Köktürk O. [Monitoring the sleep (2). Polysomnograpy]. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 1999;47:499-511.
- Iliescu EA, Coo H, McMurray MH, Meers CL, Quinn MM, Singer MA, et al. Quality of sleep and health-related quality of life in haemodialysiss patients. Nephrol Dial Transplant. 2003;18(1):126-32. [Crossref] [PubMed]
- Şahin A. [Management theories and motivation relations]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2004;11:523-47.
- Sabuncuoğlu Z, Tüz M. Örgütsel Psikoloji. 1. Baskı. Bursa: Ezgi Kitabevi; 1995. p.240.
- Koçel T. İşletme Yöneticiliği. 15. Baskı. İstanbul: Beta Yayınları; 2014. p.863.
- Kavrakoğlu İ. Toplam Kalite Yönetimi. 1. Baskı. İstanbul: Kalder Yayınları; 1992. p.151.
- Mottaz JC. The relative importance of intrinsic and extrinsic rewards as determinants of wok satisfaction. The Sociological Quarterly. 1985;3(26):365-85. [Crossref]
- Brislin R W, Kabigting F, Macnab B, Zukis B, Worthley R. Evolving perceptions of Japanese workplace motivation: an employee-manager comparison. Int J Cross Cult Manag. 2005;5(1):87-104. [Crossref]
- Mahaney CR, Lederer AL. The effect of intrinsic and extrinsic rewards for developers on information systems project success. Project Management Journal. 2006;37(4):42-54. [Crossref]
- Dündar S, Özutku H, Taşpınar F. [The effects of intrinsic and extrinsic motivation tools on employees' motivations: an empirical investigation]. Journal of Commerce & Tourism Education Faculty. 2007;2:105-19.
- Boysan M, Güleç M, Beşiroğlu L, Kalafat T. [Psychometric properties of the insomnia severity index in Turkish sample]. Anatolian Journal of Psychiatry. 2010;11:248-52.
- Acar A B, Dündar G. [The research of relationship between frequency of mobbing at work and the demographic factors]. Istanbul University Journal of the School of Business Administration. 2008;37(2):111-20.
- Ertürk A. Mobbing behaviour: victims and affected. Educational Sciences: Theory and Practice. 2013;13(1):169-73.
- Aytaç S, Dursun S, Gökçe A. Mobbing as a psycho-social risk at work: a study in Turkey. In: Goossens RHM, ed. Advances in Social & Occupational Ergonomics. Switzerland: Springer International Publishing; 2016. p.369-76. [Crossref]
- Kokalan Ö, Tigrel EY. Mobbing in Turkish health institutions. Qual Quant. 2014;48(6):3081-92. [Crossref]
- Okçu V, Anık S. [Examining the relationship between the authentic leadership behaviour of school administrators and the level of motivation and mobbing experienced by teachers]. Anatolian Journal of Educational Leadership and Instruction. 2017;5(2):63-85.
- Gözüm P, Karaçor S. [The relationship between motivations with the perception of mobbing: a study on public and private sector employees]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;9(20):497-515.
- Uysal B, Ekici MA, Önal AC, Kulakoğlu E. [Investigating the relationship between mobbing and employee motivation]. BMIJ. 2019;7(1):280-307. [Crossref]
- Sun T, Gao L, Li F, Shi Y, Xie F, Wnag J, et al. Workplace violence, psychological stress, sleep quality and subjective health in Chinese doctors: a large crosssectional study. BMJ Open. 2017;7:1-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- Antep Z, Bektaş G, Altın U, İrban A. For strategic planning of healthcare management, the effect of mobbing on motivation of healthcare providers. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2012;58:606-13. [Crossref]
- Cho HT, Yang JS. How perceptions of organizational politics influence self-determined motivation: the mediating role of work mood. Asia Pacific Management Review. 2018;23(1):60-9. [Crossref]
- Eyüpoğlu A, Ünlüoğlu İ, Bilgin M, Bilge U. [Evaluation of sleep quality and factors affecting sleep quality of research assistant doctors at Eskişehir Osmangazi University Medical Faculty]. Osmangazi Journal of Medicine. 2018;41(4):304-14.
- Lee SY, Ju YJ, Lee JE, Kim YT, Hong SC, Choi YJ, et al. Factors associated with poor sleep quality in the Korean general population: providing information from the Korean version of the Pittsburgh sleep quality index. Journal of Affective Disorders. 2020;271:49-58. [Crossref] [PubMed]
- Leymann H. The content and development of mobbing at work]. Eur J Work Organ Psychology. 1996;5(2):165-84. [Crossref]
- İbiloğlu AO. [Mobbing (psychological violence) in different aspects]. Current Approaches in Psychiatry. 2020;12(3):330-41. [Crossref]
.: İşlem Listesi