.: ORİJİNAL ARAŞTIRMA
Türkiye'de İç Hastalıkları Hemşireliği Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin NANDA Hemşirelik Tanı Alanları Yönüyle İncelenmesi (1989-2023): Tanımlayıcı İçerik Analizi
Analysis of Postgraduate Theses Written in the Field of Internal Medicine Nursing in Türkiye in Terms of NANDA Nursing Diagnosis Domains (1989-2023): Descriptive Content Analysis
Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2025;17(2):590-8
doi: 10.5336/nurses.2024-105372
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Amaç: Bu araştırma Türkiye'de İç Hastalıkları Hemşireliğinde (İHH) yazılan tezlerin Kuzey Amerika Hemşirelik Tanıları Birliği [North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)] hemşirelik tanı alanları yönüyle incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Nitel araştırma metodolojisine uygun olarak yapılan bu araştırmada, tanımlayıcı içerik analizi tekniğiyle veriler toplanmıştır. Veriler Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi internet sayfasında ''detaylı tarama'' menüsünde, ana bilim dalı olarak ''İç Hastalıkları Hemşireliği'' seçilerek gerçekleştirilmiştir. Tezler araştırmacı tarafından NANDA hemşirelik tanı alanlarına atanmıştır. Veriler, içerik analiz tekniğine uygun olarak analiz edilmiştir. İçerik analizi ile elde edilen veriler tanımlayıcı düzeyde frekans ve yüzdeleri ifade eden tablolara dönüştürülmüştür. Bulgular: Araştırmanın amacına uygun olarak İHH ana bilim dalı kriterine uyan 937 kayıt bulunmuştur. İHH'de yazılan 196 tezin (%20,9) NANDA hemşirelik tanı alanlarından ''sağlığı geliştirme'' alanı ile ilgili olduğu; rol ilişkileri (%3,8), beslenme (%3,3), cinsellik (%1,6), kendini algılama (%1,5), eliminasyon (%1,4) ve yaşam ilkelerine (%1,0) yönelik daha az sayıda tezin olduğu ve büyüme/gelişmeye yönelik herhangi bir tez çalışmasının gerçekleşmediği belirlemiştir. Sonuç: Türkiye'de İHH'de üretilen tezlerin son dönemde arttığı belirlenmiştir. Ayrıca NANDA tanı alanları yönüyle incelendiğinde araştırmaların bazı alanlarda yoğunlaştığı, bazı alanlarda ise daha az olduğu görülmektedir. Özellikle NANDA hemşirelik tanı alanlarından rol ilişkileri, beslenme, cinsellik, kendini algılama, eliminasyon, yaşam ilkeleri ve büyüme/gelişme ile ilgili tez çalışmalarının yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Akademik tez; NANDA hemşirelik tanıları; iç hastalıkları
Amaç: Bu araştırma Türkiye'de İç Hastalıkları Hemşireliğinde (İHH) yazılan tezlerin Kuzey Amerika Hemşirelik Tanıları Birliği [North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)] hemşirelik tanı alanları yönüyle incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Nitel araştırma metodolojisine uygun olarak yapılan bu araştırmada, tanımlayıcı içerik analizi tekniğiyle veriler toplanmıştır. Veriler Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi internet sayfasında ''detaylı tarama'' menüsünde, ana bilim dalı olarak ''İç Hastalıkları Hemşireliği'' seçilerek gerçekleştirilmiştir. Tezler araştırmacı tarafından NANDA hemşirelik tanı alanlarına atanmıştır. Veriler, içerik analiz tekniğine uygun olarak analiz edilmiştir. İçerik analizi ile elde edilen veriler tanımlayıcı düzeyde frekans ve yüzdeleri ifade eden tablolara dönüştürülmüştür. Bulgular: Araştırmanın amacına uygun olarak İHH ana bilim dalı kriterine uyan 937 kayıt bulunmuştur. İHH'de yazılan 196 tezin (%20,9) NANDA hemşirelik tanı alanlarından ''sağlığı geliştirme'' alanı ile ilgili olduğu; rol ilişkileri (%3,8), beslenme (%3,3), cinsellik (%1,6), kendini algılama (%1,5), eliminasyon (%1,4) ve yaşam ilkelerine (%1,0) yönelik daha az sayıda tezin olduğu ve büyüme/gelişmeye yönelik herhangi bir tez çalışmasının gerçekleşmediği belirlemiştir. Sonuç: Türkiye'de İHH'de üretilen tezlerin son dönemde arttığı belirlenmiştir. Ayrıca NANDA tanı alanları yönüyle incelendiğinde araştırmaların bazı alanlarda yoğunlaştığı, bazı alanlarda ise daha az olduğu görülmektedir. Özellikle NANDA hemşirelik tanı alanlarından rol ilişkileri, beslenme, cinsellik, kendini algılama, eliminasyon, yaşam ilkeleri ve büyüme/gelişme ile ilgili tez çalışmalarının yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Akademik tez; NANDA hemşirelik tanıları; iç hastalıkları
ABSTRACT
Objective: This study was conducted to analyse the theses conducted in the field of Internal Medicine Nursing (IMN) in Türkiye in terms of North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)] nursing diagnosis domains. Material and Methods: In this study, which was conducted in accordance with qualitative research methodology, data were collected by using descriptive content analysis technique. The data were collected by selecting the ''Internal Medicine Nursing'' as the main branch in the ''detailed search'' menu on the Higher Education Council Presidency Thesis Center website. The theses were assigned to NANDA nursing diagnosis areas by the researcher. The data were analysed in accordance with the content analysis technique. The data obtained by content analysis were converted into tables expressing frequencies and percentages at descriptive level. Results: In accordance with the study's aim, 937 theses that met the criteria of the Department of IMN were included in the study. It was found that 196 theses (20.9%) written in the field of IMN were related to the domain of ''health promotion'' among the NANDA nursing diagnosis domains; while there were lesser numbers of theses on role relationships (3.8%), nutrition (3.3%), sexuality (1.6%), self-perception (1.5%), elimination (1.4%) and life principles (1.0%) and there were no theses on growth/development. Conclusion: It has been concluded that the number of theses produced in IMN in Türkiye has increased recently. In addition, when analysed in terms of NANDA diagnosis domains, it can be seen that studies are intensified in some domains while they are lesser in others. It is suggested that in particular, research on role relationships, nutrition, sexuality, self-perception, elimination, life principles and growth/development, which are among the NANDA nursing diagnostic domains, should be increased.
Keywords: Academic dissertation; NANDA nursing diagnosis; internal medicine
Objective: This study was conducted to analyse the theses conducted in the field of Internal Medicine Nursing (IMN) in Türkiye in terms of North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)] nursing diagnosis domains. Material and Methods: In this study, which was conducted in accordance with qualitative research methodology, data were collected by using descriptive content analysis technique. The data were collected by selecting the ''Internal Medicine Nursing'' as the main branch in the ''detailed search'' menu on the Higher Education Council Presidency Thesis Center website. The theses were assigned to NANDA nursing diagnosis areas by the researcher. The data were analysed in accordance with the content analysis technique. The data obtained by content analysis were converted into tables expressing frequencies and percentages at descriptive level. Results: In accordance with the study's aim, 937 theses that met the criteria of the Department of IMN were included in the study. It was found that 196 theses (20.9%) written in the field of IMN were related to the domain of ''health promotion'' among the NANDA nursing diagnosis domains; while there were lesser numbers of theses on role relationships (3.8%), nutrition (3.3%), sexuality (1.6%), self-perception (1.5%), elimination (1.4%) and life principles (1.0%) and there were no theses on growth/development. Conclusion: It has been concluded that the number of theses produced in IMN in Türkiye has increased recently. In addition, when analysed in terms of NANDA diagnosis domains, it can be seen that studies are intensified in some domains while they are lesser in others. It is suggested that in particular, research on role relationships, nutrition, sexuality, self-perception, elimination, life principles and growth/development, which are among the NANDA nursing diagnostic domains, should be increased.
Keywords: Academic dissertation; NANDA nursing diagnosis; internal medicine
REFERANSLAR:
- Smiley RA, Lauer P, Bienemy C, Berg JG, Shireman E, Reneau KA, et al. The 2017 national nursing workforce survey. Journal of Nursing Regulation. 2018;9(3):1-88. [Crossref]
- Romeiro J, Caldeira S, Herdman TH, Lopes CT, Vieira M. Nursing diagnoses: what about NANDA-I syndromes? Int Nurs Rev. 2020;67(4):562-7. [Crossref] [PubMed]
- Gordon M. Nursing nomenclature and classification system development. Online Journal of Issues in Nursing. 1998;3(2):1-13. [Crossref]
- Herdman TH, Kamitsuru S, Lopes C. Nursing Diagnoses Definitions and Classification, 2021-2023. 12th ed. New York: NANDA International; 2023.
- Gençbaş D, Bayrak D, Çınar Fİ. Türkiye?de NANDA-I, NOC ve NIC sınıflama sistemlerinin etkinliğinin değerlendirildiği lisansüstü hemşirelik tezlerinin incelenmesi [Investigation of post-graduate nursing thesis which evaluate the efficiency of NANDA-I, NOC and NIC classification systems in Turkey]. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2023;10(4):574-82. [Crossref]
- Othman EH, Shatnawi F, Alrajabi O, Alshraideh JA. Reporting nursing interventions classification and nursing outcomes classification in nursing research: a systematic review. Int J Nurs Knowl. 2020;31(1):19-36. [Crossref] [PubMed]
- Schwirian PM. Informatics and the future of nursing: Harnessing the power of standardized nursing terminology. Bulletin of the American Society for Information Science and Technology. 2013;39(5):20-4. [Crossref]
- Rabelo-Silva ER, Dantas Cavalcanti AC, Ramos Goulart Caldas MC, Lucena AF, Almeida MA, Linch GF, et al. Advanced nursing process quality: Comparing the International Classification for Nursing Practice (ICNP) with the NANDA-International (NANDA-I) and Nursing Interventions Classification (NIC). J Clin Nurs. 2017;26(3-4):379-87. [Crossref] [PubMed]
- Lunney M. The need for international nursing diagnosis research and a theoretical framework. Int J Nurs Terminol Classif. 2008;19(1):28-34. [Crossref] [PubMed]
- Karadağ E. Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelemesi [A thematic analysis on doctoral dissertations made in the area of education sciences]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;10(3):75-87.
- Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2016.
- Berg BL, Lune H, eds. Arı A, çeviri editörü. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 4. Baskı. Konya: Eğitim Yayınevi; 2019.
- Miles MB, Huberman AM. Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage Publishers; 1994. [Crossref]
- Koç A, Tayaz E, Ceylan E. İç hastalıkları hemşireliği doktora programının önemi ve Türkiye?deki durum analizi [The importance of internal medicine nursing doctoral program and analysis of current situation in Turkey]. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 2020;(1):144-52. [Crossref]
- Ergöl Ş. Türkiye?de yükseköğretimde hemşirelik eğitimi [Nursing education in higher education in Turkey]. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 2011;(3):152-5. [Crossref]
- Kocaman G. Türkiye?de hemşirelik eğitim sorunları ve çözüm arayışları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi Özel Baskı. 2004;119-50.
- Kocaman G, Arslan Yürümezoğlu H. Türkiye?de hemşirelik eğitiminin durum analizi: sayılarla hemşirelik eğitimi (1996-2015) [Situation analysis of nursing education in Turkey: nursing education with numbers (1996-2015)]. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 2015;(3):255-62. [Crossref]
- Resmî Gazete (20.04.2016, Sayı: 29690) Lisansüstü Eğitim Ve Öğretim Yönetmeliği; 2016.
- Resmî Gazete (2.05.2007, Sayı: 26510) Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun; 2007.
- Ardahan M, Özsoy S. Türkiye?de hemşirelik araştırmalarındaki eğilimler: yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir çalışma [Nursing research trends in Turkey: a study on postgraduate and doctorate theses]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;4(4):516-34. [Link]
.: İşlem Listesi