.: ARAŞTIRMA
Hekim Adaylarının Sophie'nin Seçimi Filminde Yer Alan Ahlaki İkilem Üzerine Görüşleri: Kalitatif Bir Araştırma
Physician Candidates' Views on the Moral Dilemma in Sophie's Choice Movie: A Qualitative Study
Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2022;30(2):151-61
doi: 10.5336/mdethic.2021-87506
Makale Dili: TR
Tam Metin
ÖZET
Çalışmanın amacı, Sophie'nin Seçimi filminde yer alan örnekteki ahlaki ikilemin tıp fakültesi öğrencilerinin etik farkındalıkları üzerine etkisini belirlemektir. İkincil olarak ise kullanılan film üzerinden etik eğitimi müfredatının geliştirmesine katkı sağlamaktır. Araştırmada 2020- 2021 eğitim ve öğretim yılında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesinden 10 ve Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesinden ise 9 toplam 19 öğrencinin final sınavları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Araştırmada hekim adaylarına Sophie'nin Seçimi filminde yer alan gerçek bir ahlaki ikilem örneğine yönelik araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu 4 soru soruldu. Sorular sırasıyla 'Sophie neden kızını ölüme göndermiştir?', 'Nasıl hızlı karar verdi?, 'Ahlaken suçlu muydu?','Sophie seçim yapmayı reddedebilir miydi, etseydi kararını savunabilir miydi, bu seçim yüzünden suçlanır mıydı?' Yanıtlar içerik analizi yapılarak tematik olarak kodlanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Sophie'nin kızını neden ölüme gönderdiği sorulduğunda, öğrencilerin yaklaşık yarısı cinsiyete dayalı bir seçim yaptığını söyledi. 3 öğrenci 1'i kurtarmak için, 2 öğrenci de yaşa bağlı olduğunu belirtti.'Sophie seçim yapmayı reddedebilir miydi?' sorusuna, 10 öğrenci reddedebileceğini, 9 öğrenci reddedemeyeceğini, öğrencilerin çoğunluğu ret kararını savunamayacağını, yarıya yakın öğrenci ise ahlaken suçlanamayacağını belirtti. Öğrencilerin ahlaki sıkıntı, etik ikilem ve sorun konusunda farkındalıklarının olduğu, toplumsal cinsiyet konusunda geleneksel yapıya benzer görüş belirttikleri saptandı. Tıp fakültesi öğrencilerinin Sophie'nin Seçimi filminin tıp etiği eğitiminde kullanımıyla ahlaki sıkıntı, etik ikilem ve zor seçim konusunda etik farkındalıklarının artmasına ve toplumsal cinsiyet, cinsiyet ayrımcılığı gibi konularda geleneksel bakış açısının değişmesi yönünde olumlu katkısı olduğu düşünülmektedir. Bunun yanı sıra tıp etiği eğitimi müfredatının öğrencilerin etik farkındalıklarına yönelik geliştirilmesi önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Sophie'nin Seçimi; tıp etiği; ahlaki sıkıntı; zor seçim; etik ikilem
Çalışmanın amacı, Sophie'nin Seçimi filminde yer alan örnekteki ahlaki ikilemin tıp fakültesi öğrencilerinin etik farkındalıkları üzerine etkisini belirlemektir. İkincil olarak ise kullanılan film üzerinden etik eğitimi müfredatının geliştirmesine katkı sağlamaktır. Araştırmada 2020- 2021 eğitim ve öğretim yılında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesinden 10 ve Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesinden ise 9 toplam 19 öğrencinin final sınavları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Araştırmada hekim adaylarına Sophie'nin Seçimi filminde yer alan gerçek bir ahlaki ikilem örneğine yönelik araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu 4 soru soruldu. Sorular sırasıyla 'Sophie neden kızını ölüme göndermiştir?', 'Nasıl hızlı karar verdi?, 'Ahlaken suçlu muydu?','Sophie seçim yapmayı reddedebilir miydi, etseydi kararını savunabilir miydi, bu seçim yüzünden suçlanır mıydı?' Yanıtlar içerik analizi yapılarak tematik olarak kodlanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Sophie'nin kızını neden ölüme gönderdiği sorulduğunda, öğrencilerin yaklaşık yarısı cinsiyete dayalı bir seçim yaptığını söyledi. 3 öğrenci 1'i kurtarmak için, 2 öğrenci de yaşa bağlı olduğunu belirtti.'Sophie seçim yapmayı reddedebilir miydi?' sorusuna, 10 öğrenci reddedebileceğini, 9 öğrenci reddedemeyeceğini, öğrencilerin çoğunluğu ret kararını savunamayacağını, yarıya yakın öğrenci ise ahlaken suçlanamayacağını belirtti. Öğrencilerin ahlaki sıkıntı, etik ikilem ve sorun konusunda farkındalıklarının olduğu, toplumsal cinsiyet konusunda geleneksel yapıya benzer görüş belirttikleri saptandı. Tıp fakültesi öğrencilerinin Sophie'nin Seçimi filminin tıp etiği eğitiminde kullanımıyla ahlaki sıkıntı, etik ikilem ve zor seçim konusunda etik farkındalıklarının artmasına ve toplumsal cinsiyet, cinsiyet ayrımcılığı gibi konularda geleneksel bakış açısının değişmesi yönünde olumlu katkısı olduğu düşünülmektedir. Bunun yanı sıra tıp etiği eğitimi müfredatının öğrencilerin etik farkındalıklarına yönelik geliştirilmesi önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Sophie'nin Seçimi; tıp etiği; ahlaki sıkıntı; zor seçim; etik ikilem
ABSTRACT
The study aims to determine the effect of the moral dilemma in the example of the movie Sophie's Choice on the ethical awareness of medical school students. Secondly, it contributes to developing the ethics education curriculum through the film used. In the study, the final exams of 10 students from Mersin University Faculty of Medicine and 9 students from Ufuk University Faculty of Medicine in the 2020-2021 academic year were evaluated retrospectively. In the study, physician candidates were asked four open-ended questions prepared by the researchers. When asked why Sophie sent her daughter to death, about half of the students said that she made a choice based on gender, 3 students said that to save 1, and 2 students stated that based on age. To the question of 'Could Sophie refuse to choose?', 10 students stated that she could refuse, 9 students stated she could not refuse, most of the students stated that she could not defend the rejection decision, about half of the students stated that she would not be morally accused, and one student stated that no comment could be made. It is thought that the use of Sophie's Choice movie in medical ethics education of medical faculty students has a positive contribution to increase ethical awareness of moral dilemmas and difficult choices and to change the traditional perspective on issues such as gender and gender discrimination. In addition, it is important to develop the medical ethics education curriculum for students' ethical awareness.
Keywords: Sophie's Choice; medical ethics; moral distress, difficult choice, ethical dilemma
The study aims to determine the effect of the moral dilemma in the example of the movie Sophie's Choice on the ethical awareness of medical school students. Secondly, it contributes to developing the ethics education curriculum through the film used. In the study, the final exams of 10 students from Mersin University Faculty of Medicine and 9 students from Ufuk University Faculty of Medicine in the 2020-2021 academic year were evaluated retrospectively. In the study, physician candidates were asked four open-ended questions prepared by the researchers. When asked why Sophie sent her daughter to death, about half of the students said that she made a choice based on gender, 3 students said that to save 1, and 2 students stated that based on age. To the question of 'Could Sophie refuse to choose?', 10 students stated that she could refuse, 9 students stated she could not refuse, most of the students stated that she could not defend the rejection decision, about half of the students stated that she would not be morally accused, and one student stated that no comment could be made. It is thought that the use of Sophie's Choice movie in medical ethics education of medical faculty students has a positive contribution to increase ethical awareness of moral dilemmas and difficult choices and to change the traditional perspective on issues such as gender and gender discrimination. In addition, it is important to develop the medical ethics education curriculum for students' ethical awareness.
Keywords: Sophie's Choice; medical ethics; moral distress, difficult choice, ethical dilemma
REFERANSLAR:
- Türkiye Biyoetik Derneği [İnternet]. [Erişim tarihi: 7 Şubat 2022]. Tıp Fakülteleri Lisans Düzeyi Tıp Etiği Eğitimi Çekirdek Eğitimi Programı. Erişim linki: [Link]
- Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı 2020. Erişim tarihi: 9 Aralık 2021. Erişim linki: [Link]
- Austin W. Moral distress and the contemporary plight of health professionals. HEC Forum. 2012;24(1):27-38. [Crossref] [PubMed]
- Yakar H. Sinema filmlerinin eğitim amaçlı kullanımı: Tarihsel bir değerlendirme [The educatıonal use of movies for educational purpose: A historical review]. HAYEF Journal of Education. 2013;10(1):21-36. [Link]
- Altunbaş Ş, Gündüz M. Türk sinemasında eğitim içerikli filmlerde okul yöneticisi tasviri [Portrayal of school administors in educational movies in Turkish cinema]. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama. 2018;9(18):53-76. [Link]
- Liman AS. Türk sinemasının ilk yıllarında çekim sonrası üretim ve teknik altyapı [Post-production and technical infrastructure at the beginiıng years of the Turkish cinema]. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty of Communication Journal. 2011;(40):37-52. [Link]
- Demir M, Keleş Ş, Büken N. Perceptions of a group of medical students regarding the issue of abortion: a qualitative analysis. Tıp Eğitimi Dünyası. 2021;20(60):5-19. [Crossref]
- Keleş Ş, Demir M, Örnek Büken N. A thematic assessment of medical students' approaches to the phenomenon of euthanasia. Tıp Eğitimi Dünyası. 2019;18(55):25-40. [Link]
- Gül Ş, Şahinoğlu S. Biyoetik dersinde kullanılan filmlerin etik farkındalık geliştirme üzerine etkisi: Dallas Buyers Club filminin analizi üzerinden bir değerlendirme [The effect of films used in bioethics course on ethical awareness development: An evaluation based on the analysis of the movie Dallas Buyers Club]. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2020;10(3):502-9. [Crossref]
- Demir Karabulut S, Yıldırım RV. Tıp etiği eğitiminde video/film gösterimi ve "Monday Mornings" dizi önerisi [Usage of video/films in the medical ethics education and "Monday Mornings" series suggestion]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2018;5(1):3-8. [Crossref]
- Sağın FG, Tekgül H. Tıp eğitiminde sinema kullanımı: Temel ve klinik bilimler integrasyonu, biyoetik eğitimi ve daha ötesi. Biyoetik Araştırmaları. Ülman YI, Genç SV, editörler. 1. Baskı. İstanbul: Ege Basım; 2012. p.265-8.
- Dovi S. Sophie's Choice: Letting chance decide. Philosophy and Literature. 2006;30(1):174-89. [Crossref]
- Pieper A. Etiğe Giriş. Çev.: Atayman V, Sezer G. 1. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları; 1999. p.157-71.
- Sezgin D. Toplumsal cinsiyet perspektifinde sağlık ve tıbbileştirme [Health and medicalization in gender perspective]. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi/Journal of Sociological Research. 2015;18(1):153-86. [Link]
- Altınöz AE, Günal N, Tosun Altınöz Ş, Köşger F, Eşsizoğlu A. Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları: Kesitsel bir çalışma [The gender roles attitudes of medicals students: A cross-sectional study]. Klinik Psikiyatri. 2018;21(3):271-7. [Crossref]
- Tunçay GY. Toplumda yaşa bağlı ayrımcılık [Ageism in society]. Avrasya SBD. 2020;3(1):1-5. [Link]
- Kurt SL. Çocuk haklarına ilişkin temel uluslararası belgeler ve Türkiye uygulaması [Basic international documents on children's rights and Turkey example]. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 2016;(36):99-127. [Link]
- Youf D. Çocuğun hukuki statüsü hakkında [About the legal status of the child]. Çocuk ve Medeniyet Dergisi. 2019;4(8):67-85. [Link]
- Aybar A. Fransa'da çocuk mahkemeleri ve suçlu çocukların usulü muhakemesi [Juvenile courts and the procedure for delinquent children in France reasoning]. Adalet Dergisi. 1966;57(12):864-80. [Link]
- Okuyaz S. Etik açıdan gebeliğin ikinci trimestr ve sonrasında sonlandırılması kararı: doğum ve çocuk hekimlerinin tutumlarına ilişkin bir araştırma ile birlikte [Doktora tezi]. Adana: Çukurova Üniversitesi; 2017. Erişim tarihi: 11.12.2022 Erişim linki: [Link]
- Keleş Ş. Seçim yapmanın olanaklılığı üzerine bir değerlendirme [An assessment of the possibility of choice-making]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2020;6(4):165-8. [Link]
- Yalım NY. Seçimlerimizin etik açıdan değerlendirilmesinin zorunluluğu üzerine bir eleştiri [A critique on the necessity of ethical evaluation of our choices]. Türkiye Biyoetik Dergisi. 2020;7(2):80-1. [Crossref]
- Elster J. Sevimli O, Karaduman MÖ, çeviri editörleri. Sosyal Davranışı Açıklamak. 1. Baskı. Ankara: Desen Ofset; 2007. p.229-54.
- Aydın E, Ersoy N. Klinikte etik karar verme süreci [Clinical-ethical decision-making process]. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 1995;3(1):12-6. [Link]
- Self DJ, Baldwin DC Jr, Olivarez M. Teaching medical ethics to first-year students by using film discussion to develop their moral reasoning. Acad Med. 1993;68(5):383-5. [Crossref] [PubMed]
- Pereira Rates CM, Maciel Silva L, Moura Pereira L, Reis Pessalacia JD. The use of films as a teaching tool for the teaching-learning process in bioethics. Invest Educ Enferm. 2014;32(3):421-9. English, Portuguese. [Crossref] [PubMed]
- Searight HR, Allmayer S. The use of feature film to teach medical ethics: overview and assessment. International Journal of Modern Education Forum (IJMEF). 2014;3(1):1-6. [Link]
- Aleksandrova-Yankulovska S. An innovative approach to teaching bioethics in management of healthcare. Nurs Ethics. 2016;23(2):167-75. [Crossref] [PubMed]
.: İşlem Listesi